Andrzej Skupiński, znany szerzej pod swoim pseudonimem artystycznym Toluś, to postać, która na zawsze wpisała się w historię polskiej kultury. Urodził się 12 lutego 1952 roku w Starym Chorzowie, a swoją twórczość zakończył 19 grudnia 2018 roku. Był nie tylko aktor filmowy, ale również artysta estradowy, którego talent doceniano w różnych formach artystycznych.
Jako śląski kabareciarz, Skupiński zyskał uznanie dzięki swojemu poczuciu humoru oraz zdolności do łączenia tradycji z nowoczesnością. Jego doświadczenie jako polonisty przyczyniło się do jego umiejętności w interpretacji tekstów oraz tworzenia atrakcyjnego i zapadającego w pamięć przekazu artystycznego.
Życiorys
Andrzej Skupiński to postać o bogatym życiorysie, który rozpoczął swoją edukację w I Liceum Ogólnokształcącym im. Juliusza Słowackiego w Chorzowie. Następnie, z pasją realizował swoje zainteresowania akademickie, studiując filologię polską na Uniwersytecie Śląskim w Katowicach w filii cieszyńskiej.
W latach 1974–1977 oraz 1980–1993 pełnił rolę nauczyciela języka polskiego w szkołach podstawowych, co pozwoliło mu na przekazywanie wiedzy kolejnym pokoleniom. W okresie pomiędzy tymi latami, od 1993 do 1995 roku, pracował jako dziennikarz w codziennej gazecie „Dziennik Śląski”. Do jego zawodowej kariery należy również działalność jako kierownik klubu studenckiego na Uniwersytecie Śląskim (1977–1978) oraz praca bibliotekarza w Centrum Kultury Budowlanych w Katowicach (1978–1980).
W 1988 roku Andrzej Skupiński został przyjęty do Związku Polskich Autorów i Kompozytorów – ZAKR, gdzie zaangażował się w sekcję literacką. Jego pasja do sztuki przejawiała się nie tylko w pisaniu, ale również w aktywności estradowej. Brał udział w kabaretach, muzycznych recitalach i inscenizacjach, a także zajmował się reżyserią autorskich imprez.
Ponadto, Andrzej pisał teksty artystyczne przeznaczone dla estrady i filmu. Jego kreatywność ujawniała się w przekładach amerykańskiej klasyki estradowej (swing i musical), a także francuskiej, niemieckiej i rosyjskiej muzyki popularnej na język polski oraz śląski. Dodatkowo, konsultował prace dyplomowe z dziedziny humanistyki, obejmujące takie płaszczyzny jak polonistyka, muzykologia, historia sztuki, pedagogika ogólna oraz socjologia kultury.
Dorobek
Role w filmach fabularnych
Andrzej Skupiński wyrobił sobie renomę dzięki swoim występom w różnych filmach fabularnych. Jego kariera aktorska rozpoczęła się od roli górnika Brzuski w filmie Grzeszny żywot Franciszka Buły, reżyserowanym przez Janusza Kidawę w roku 1980. Następnie wystąpił jako tajniak w filmie Anna i wampir, również w reżyserii Kidawy, z 1981 roku.
W kolejnych latach zagrał w filmie Komedianci z wczorajszej ulicy, a następnie wcielił się w postać w filmie Angelus w reżyserii Lecha Majewskiego, który zadebiutował w 2001 roku. Kolejne jego zaznaczenie w kinie to rola w filmie Benek pod kierownictwem Roberta Glińskiego z 2006 roku.
Skupiński zagrał także w filmie Kant-Pol, reżyserowanym przez Eugeniusza Klucznioka w tym samym roku, w ramach Klubu Filmu Niezależnego w Rybniku. Rok 2008 przyniósł mu występ w filmie szkolnym Wesołych świąt, który został stworzony przez Tomasza Jurkiewicza, reprezentującego Uniwersytet Śląski, Wydział RTV. Ostatnie jego projekty związane z filmem offowym to Byzuch, w reżyserii Eugeniusza Klucznioka.
Role w serialach TV
Wśród ról telewizyjnych znajduje się występ w serialu Budniokowie i inni, którego reżyserem był Janusz Kidawa, emitowanym w 1987 roku. Ta produkcja zyskała uznanie wśród widzów, a Skupiński stworzył niezapomnianą postać.
Role w dokumentach fabularyzowanych
Na przestrzeni lat Andrzej Skupiński miał również okazję wystąpić w dokumentach fabularyzowanych, w tym w Lekcji polskiego, wyreżyserowanej przez M. Fałata w 1991 roku. W 2006 roku wziął udział w projekcie Pas Cnoty w reżyserii Wojciecha Królikowskiego, pokazując swoje umiejętności w nowym świetle.
Role w widowiskach muzycznych
W szerokim zakresie jego talentu mieści się także udział w widowiskach muzycznych. Skupiński zagrał rolę Kopidoła w musicalu Zolyty, którego twórcami byli Mariana Makula oraz Grzegorz Spyra. Również jako Cześnik wystąpił w musicalu Pomsta, realizowanym przez Mariana Makulę oraz Katarzynę Gaertner, co dowodzi wszechstronności jego talentu.
Inne
Oprócz ról aktorskich, Andrzej Skupiński stał się współautorem oraz ekspertem w programie edukacyjno-rozrywkowym Fajniste Fafloki, który był emitowany przez OTVP w Katowicach. Program ten, będący quizem o znajomości gwar śląskich, przyciągał uwagę widzów i ukazywał jego zaangażowanie w popularyzację kultury regionalnej.
Przypisy
- Zmarł Andrzej Toluś Skupiński [online], mojchorzow.pl, 19.12.2018 r. [dostęp 19.12.2018 r.]
Pozostali ludzie w kategorii "Kultura i sztuka":
Marek Weiss | Barbara Ptak | Wojciech Machnicki | Hanna Schygulla | Bolesław Abart | Andrzej Mastalerz | Wojciech Kuczok | Elżbieta Majewska | Jerzy Wuttke | Ingmar Villqist | Edward Basaraba | Jacek Waltoś | Bogdan Szweda | Günther Rittau | Janusz Kostrzewski | Dono | Grzegorz Jarzyna | Olgierd Łukaszewicz | Franz Waxman | Theodor Erdmann KalideOceń: Andrzej Skupiński