Andrzej Mastalerz, urodzony 27 października 1964 roku w Chorzowie, to znany polski aktor oraz reżyser.
Jego kariera artystyczna obejmuje zarówno występy na scenie teatralnej, jak i role w filmach oraz produkcjach telewizyjnych.
Życiorys
Wczesne lata
Andrzej Mastalerz, związany z Chorzowem, przyszedł na świat i tam spędził swoje dzieciństwo. W okresie od 1971 do 1979 roku uczęszczał do Szkoły Podstawowej nr 37 im. Karola Grzesika, gdzie zdobywał podstawową wiedzę i umiejętności. Jego ojciec pracował jako kolejarz, co na pewno miało znaczący wpływ na jego przyszłość. Po ukończeniu podstawówki, w latach 1979–1984, kontynuował naukę w Technikum Kolejowym w Gliwicach. W okresie młodzieńczym rozwijał swoje sportowe pasje, trenując piłkę nożną, co mogło wpłynąć na jego dalsze decyzje życiowe. Jednak po maturze zdecydował się na inne ścieżki kariery i podjął studia w Studium Aktorskim Teatrów Lalkowych przy Teatrze Dzieci Zagłębia im. Jana Dormana w Będzinie, które ukończył w latach 1984–1986. Po tym zdobył dyplom na Państwowej Wyższej Szkole Teatralnej im. Ludwika Solskiego w Krakowie, najlepszej uczelni artystycznej, z której się wykształcił w 1990 roku na Wydziale Aktorskim.
Kariera teatralna
Po zakończeniu edukacji, Andrzej Mastalerz związał się z Teatrem im. Jaracza w Łodzi, gdzie zadebiutował na scenie w 1990 roku w sztuce Łoże autorstwa Klausa Rifbjerga, reżyserowanej przez Kazimierza Bardzika. Jego pobyt w tym teatrze trwał przez osiem sezonów, aż do 2001 roku, gdzie zdobył szerokie uznanie za rolę Antosia w sztuce Zbrodnia z premedytacją Witolda Gombrowicza, zrealizowanej w reżyserii Zbigniewa Brzozy, co przyniosło mu Nagrodę Główną na prestiżowych Kaliskich Spotkaniach Teatralnych w 1996 roku. W latach 1998-2008 dał się poznać jako aktor w Teatrze Studio w Warszawie, a jego osiągnięcia były doceniane przez wiele organizacji teatralnych, w tym nominacją w 2006 roku do Feliksów Warszawskich za rolę Pantalone w Słudze dwóch panów Carla Goldoniego. Kolejne lata, od 2012 do 2015 roku, spędził w Teatrze Powszechnym w Warszawie, gdzie za występ w spektaklu Nieskończona historia Artura Pałygi zdobył nagrodę w Ogólnopolskim Konkursie na Wystawienie Polskiej Sztuki Współczesnej. Następnie, w latach 2016–2018, grał na deskach Teatru Polskiego im. Arnolda Szyfmana w Warszawie. Zyskał również reputację jako wykładowca w Warszawskiej Szkole Filmowej.
Kariera ekranowa
Debiut aktorski na ekranie miał miejsce w dramacie Krzysztofa Kieślowskiego pod tytułem Krótki film o zabijaniu z 1987 roku, gdzie wcielił się w postać brata Jacka, grając u boku Mirosława Baki. Przełomową rolą okazał się jego występ w melodramacie Andrzeja BarańskiegoNad rzeką, której nie ma (1991), gdzie grał postać chłopaka o imieniu Pasza. Otrzymał również angaż w innej komedii Barańskiego – Kawalerskie życie na obczyźnie (1992). Również współpraca z reżyserką Agnieszką Holland przyniosła mu znaczące role w filmach, takich jak Europa, Europa i W ciemności, w których zagrał Zenka Dracza oraz kanalarza Sawickiego. Dodatkowo, wystąpił w filmach Władysława Pasikowskiego – Kroll i Pokłosie. W realizacjach Lecha Majewskiego, takich jak Wojaczek czy Angelus, także zyskał uznanie. W 2011 roku podczas Ogólnopolskiego Festiwalu Sztuki Filmowej „Prowincjonalia” zdobył nagrodę za najlepszą rolę męską za postać Erwina w filmie Ingmara Villqista oraz Adama Sikory – Ewa. Jego udział w Teatrze Telewizji obejmował wiele znaczących performansów, w tym Ciemno w reżyserii Janusza Majewskiego oraz Piękno, gdzie zagrał Jurodiwyja.
Filmografia
Andrzej Mastalerz to znane nazwisko w polskim kinie, którego dorobek artystyczny obejmuje wiele filmów i programów telewizyjnych. Poniżej przedstawiamy szeroką listę jego ról filmowych, które dokumentują niezwykle bogatą karierę aktorską.
- 1987: Krótki film o zabijaniu – brat Jacka,
- 1988: Serenite – Stanisław w młodości,
- 1988: Dekalog V – brat Jacka,
- 1989: Virtuti – drużynowy Jasiński,
- 1989: Marcowe migdały – „Palacz”,
- 1989: Szklany dom – redaktor Maczek,
- 1989: Ostatni prom – Jurek, brat Ryśka,
- 1990: Życie za życie. Maksymilian Kolbe – Piotrek, więzień Auschwitz,
- 1990: Europa, Europa – Zenek Dracz,
- 1990: W środku Europy – 2 role: Jaś Osetek; Piotr Osetek,
- 1990: Superwizja – pracownik kina,
- 1991: Kroll – szeregowiec „Młody”,
- 1991: Głos – Kurek,
- 1991: Nad rzeką, której nie ma – Pasza,
- 1992: Zwolnieni z życia – pacjent leżący obok Marka,
- 1992: Kawalerskie życie na obczyźnie – Staszek,
- 1992: Tęsknota Waleriana Wróbla – Michał,
- 1992: Białe małżeństwo – asystent operatora,
- 1993–1994: Zespół adwokacki – Marcin Siuda, syn Elżbiety,
- 1993: Wow,
- 1993: Pora na czarownice – Andrzej,
- 1993: Przypadek Pekosińskiego,
- 1993: Jacek – kontrabasista (odc. 3),
- 1993: Człowiek z… – internowany Kowalski,
- 1993–1994: Bank nie z tej ziemi – robotnik Jasio Pałęta,
- 1994: Przygody Joanny – klown w cyrku „Pinokio”,
- 1995: Sortez des rangs,
- 1995: Pułkownik Kwiatkowski – porucznik Szydłowski,
- 1995: Próby domowe,
- 1995: Ciemno jako Bolek,
- 1995: Les milles – Eric von Offenburg,
- 1996: Wigilia w lesie – tata,
- 1996: Maszyna zmian. Nowe przygody – rybak w pociągu (odc. 1),
- 1996: Odwiedź mnie we śnie – „Chudy”,
- 1998: Złotopolscy – policyjny inspektor na dworcowym posterunku (odc. 41 i 47),
- 1998: Syzyfowe prace – Karol (odc. 2),
- 1999: Wojaczek – Wiktor Sierpień,
- 1999: Pierwszy milion – spec od komputerów,
- 1999: Ja, Malinowski – listonosz (odc. 3),
- 2000: Syzyfowe prace – Karol,
- 2000: Duża przerwa – Pompka,
- 2000: Słoneczna włócznia – nauczyciel matematyki,
- 2000: Rodzina zastępcza – stryjek (odc. 39),
- 2000: Przeprowadzki – stróż Ambroży Holtz (odc. 1 i 2),
- 2000: Pierwszy milion – spec od komputerów,
- 2000: Na dobre i na złe – Janusz Chojnicki (odc. 17),
- 2000: Mordziaki – tragarz Michaś (odc. 9),
- 2001: Marszałek Piłsudski – ranny bez nóg w szpitalu wojennym (odc. 6),
- 2001–2002: Szpital na perypetiach – pacjent Zawiejas,
- 2001: Angelus – Oswald Wróbel,
- 2002: Suplement – bezdomny w noclegowni,
- 2002: Moje miasto – „Cichy”, kolega „Goździka”,
- 2002: Dzień świra – wariat w przedziale pociągu,
- 2002–2010: Samo życie – Czesław Jakoniewicz,
- 2003: Glina – Tadeusz Stępień (odc. 4 i 5),
- 2003: Zmruż oczy – Eugeniusz,
- 2003: Zerwany – policjant,
- 2004: Wesele – posterunkowy Trybus,
- 2004: Długi weekend – Żelazek, członek orkiestry,
- 2004: Rodzinka – pacjent Pawlicki (odc. 15),
- 2005: Kryminalni – Witold Gilewicz, wspólnik Tomczyka (odc. 17),
- 2005: Z odzysku – producent krasnali,
- 2005: Codzienna 2 m. 3 – Makary Rubik,
- 2006: Wszyscy jesteśmy Chrystusami – bezdomny zbierający butelki,
- 2006: Miłość w przejściu podziemnym – „Wernyhora”,
- 2006: Magda M. – Artur Garnicki (odc. 23 i 31),
- 2006: Job, czyli ostatnia szara komórka – Woźniak,
- 2006–2007: Dwie strony medalu – Paweł, dyrektor szkoły,
- 2006: Co słonko widziało – Henryk Mucha,
- 2007: Odwróceni – informator Edzio,
- 2007: Benek – Chrystusik,
- 2007: Świadek koronny – informator Edzio,
- 2008: Bracia Karamazow – konserwator,
- 2008: Faceci do wzięcia – sędzia (odc. 88),
- 2009: Zgorszenie publiczne – Franc Smoczyński,
- 2009: Zero – sprzedawca gazet,
- 2009: Synowie – kierowca Bukarta,
- 2009: Londyńczycy 2 – Arkadiusz (odc. 9),
- 2010: Ojciec Mateusz – Adam Gorczyca (odc. 44),
- 2010: Nie ten człowiek – zwolennik dwustu metrów,
- 2010–2011: Licencja na wychowanie – lekarz,
- 2010: 1920. Wojna i miłość – Szczepan Miara,
- 2010: Ewa – Erwin,
- 2011: W ciemności – kanalarz Sawicki,
- 2011: Święta krowa – ksiądz,
- 2011: The fourth dimension – myśliwy,
- 2011: Plebania – policjant Zygmunt,
- 2012: Nad życie – doktor Zarzycki,
- 2012: Pokłosie – ksiądz,
- 2012: Prawo Agaty – Jerzy Bartosik (odc. 9),
- 2012: Paradoks – Andrzej Norbliński (odc. 9),
- 2012: Obława – kucharz,
- 2012: Historia Roja – ojciec Marty,
- 2013: Taniec śmierci. Sceny z Powstania Warszawskiego – ojciec Marka Patera, powstańca,
- 2014: Komisarz Alex – Wiktor Bednarz, ojciec Adama (odc. 54),
- 2014: Kamienie na szaniec – więzień na Pawiaku,
- 2015: Ojciec Mateusz – Aleksander Szarek (odc. 170),
- 2018: 7 uczuć – Bolechowski,
- 2018: Prymas Hlond – ksiądz Baraniak,
- 2018–2019: Znaki – Jonasz (odc. 1–9, 11–16),
- 2019: Czarny mercedes jako Grodecki.
Polski dubbing
- 1986: Wielki mysi detektyw – Bazyl,
- 1994: Były sobie odkrycia,
- 1996: Byli sobie odkrywcy,
- 1999: The Longest Journey: Najdłuższa podróż – Adrian, strażnik równowagi, Isam, alatieński strażnik, Recepcjonista Gerold Rosenberg,
- 2001–2004: Samuraj Jack,
- 2001–2002: Café Myszka – Bazyl, Tymoteusz,
- 2002: Heroes of Might and Magic IV: The Gathering Storm – narrator,
- 2002: Planeta skarbów – Doktor Doppler,
- 2004: Transformerzy: Wojna o Energon – Doktor Jones,
- 2007–2008: Animalia – G’Bubu,
- 2007: Rajdek – mała wyścigówka – narrator,
- 2007: Szpiegowska rodzinka – Prezenter konkursu (odc. 17), Lektor,
- 2008: Stacyjkowo – Danbar,
- 2010: Gang Olsena wraca do gry – Egon Olsen,
- 2014: Star Wars: Rebelianci – Inkwizytor,
- 2021: A gdyby…? – Obserwator,
- 2022: Obi-Wan Kenobi – Wielki Inkwizytor.
Reżyseria dubbingu
- 2009: Supa Strikas: Piłkarskie rozgrywki,
- 2007: Szpiegowska rodzinka (odc. 1–8, 13–14, 16–20, 22).
Przypisy
- "Obi-Wan Kenobi": obsada polskiego dubbingu [online], wSyncu, 27.05.2022 r. [dostęp 29.05.2022 r.]
- a b c Andrzej Mastalerz. nk.pl. [dostęp 18.04.2021 r.]
- a b Łukasz Wieliczko: Aktor jest jak piłkarz. „Gazeta Olsztyńska”, 09.09.2014 r. [dostęp 18.04.2021 r.]
- Jolanta Fajkowska: Nowe wyzwania w życiu Andrzeja Mastalerza. Polskie Radio Program I, 21.02.2020 r. [dostęp 05.08.2020 r.]
- a b c d e Andrzej Mastalerz. powszechny.com. [dostęp 05.08.2020 r.]
- Personalidade: Andrzej Mastalerz (Polônia). InterFilmes.com. [dostęp 28.10.2019 r.]
Pozostali ludzie w kategorii "Kultura i sztuka":
Wojciech Kuczok | Elżbieta Majewska | Jerzy Wuttke | Ingmar Villqist | Adam Taubitz | Jerzy Łukaszewicz (reżyser) | Bronisław Bugiel | Maciej Wojciech Kowalski | Mirosław Bednarek | Henryk Maruszczyk | Bolesław Abart | Hanna Schygulla | Wojciech Machnicki | Barbara Ptak | Marek Weiss | Andrzej Skupiński | Edward Basaraba | Jacek Waltoś | Bogdan Szweda | Günther RittauOceń: Andrzej Mastalerz