Ingmar Villqist, właściwie noszący imię Jarosław Świerszcz, to postać wybitna na polskiej scenie teatralnej, ur. w 1960 roku w Chorzowie.
Jako dramatopisarz i reżyser, Villqist łączy pasję do sztuki z nauczaniem, pełniąc również rolę wykładowcy akademickiego.
Posiada wykształcenie w zakresie historii sztuki, co czyni go osobą o szerokiej wiedzy na temat kontekstów artystycznych i kulturalnych jego twórczości.
Życiorys
Ingmar Villqist, artysta o wszechstronnych umiejętnościach, ukończył w 1979 roku III Liceum Ogólnokształcące im. Stefana Batorego w Chorzowie. Następnie został absolwentem Uniwersytetu Wrocławskiego, gdzie rozwijał swoje zainteresowania artystyczne.
Debiutował w 1980 roku opowiadaniem „Zlecenie na dostawę”, które ukazało się w tygodniku „Student” (nr 6/1980). W 1989 roku objął stanowisko dyrektora artystycznego w Biurze Wystaw Artystycznych, mieszczącym się w Katowicach. W swojej karierze pełnił rolę kuratora licznych indywidualnych oraz zbiorowych wystaw, a w 1994 roku był kuratorem polskiego pawilonu na Biennale Sztuki w São Paulo.
Villqist przez wiele lat współpracował jako krytyk sztuki z różnorodnymi periodykami artystycznymi, takimi jak „Sztuka”, „Projekt”, „Exit”, „Format”, „Śląsk”, „Integracje”, „Tak i nie”, „Pokaz”, „Twórczość”, „Tygodnik Powszechny”, „Gazeta Wyborcza”, „Art & Business” oraz „Marie Claire”. W latach 1990-1991 był redaktorem naczelnym kwartalnika artystycznego „BWArt”. Od 2013 roku pisuje felietony dla Gazety Wyborczej w Katowicach oraz dla dwumiesięcznika „Style”. Dodatkowo, jest członkiem Rady Redakcyjnej kwartalnika „Fabryka Silesia”.
W okresie 1991-1997 Villqist uczył historii sztuki XX wieku w Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie, a następnie w latach 1997-2004 w Warszawie. Od 2004 roku jest wykładowcą na Wydziale Radia i Telewizji im. K. Kieślowskiego w Uniwersytecie Śląskim w Katowicach.
W 1994 roku Villqist został wicedyrektorem Galerii Sztuki „Zachęta” w Warszawie, a w tym samym roku wszedł w skład Międzynarodowego Stowarzyszenia Krytyków Sztuki (AICA), później stając się członkiem zarządu Polskiej Sekcji AICA. W latach 1994-1995 współpracował z programem Polonia Telewizji Polskiej.
W 1995 roku zadebiutował jako dramaturg, wydając swoje jednoaktówki, z których „Kostka smalcu z bakaliami” zdobyła nagrodę w konkursie „Tygodnika Powszechnego”. Jest także założycielem chorzowskiego Teatru Kriket, gdzie wystawił i wyreżyserował takie sztuki jak „Oskar i Ruth”, która otrzymała Grand Prix oraz nagrodę publiczności na XXXV Ogólnopolskim Festiwalu Małych Form Teatralnych w Szczecinie w 2000 roku, oraz „Noc Helvera”. Od 1998 roku artysta korzysta z pseudonimu „Ingmar VILLQIST”.
W latach 2000–2006 był reżyserem w Teatrze Wybrzeże w Gdańsku, a od 2008 do 2010 roku pełnił funkcje dyrektora naczelnego oraz artystycznego Teatru Miejskiego im. Witolda Gombrowicza w Gdyni. W 2009 oraz 2010 roku organizował Festiwal Polskich Sztuk Współczesnych, współtworzony przez ten teatr.
Twórczość Villqista często porusza tematykę faszyzmu oraz płciowości. W 2010 roku zadebiutował w roli reżysera filmowego, tworząc dramat „Ewa”. Jego sztuki były prezentowane na licznych scenach w Polsce oraz za granicą i tłumaczone na wiele języków.
Publikacje i inne dzieła
Dramaty
Ingmar Villqist ma na swoim koncie wiele dramatów, które zyskały uznanie w środowisku kulturalnym. W latach 1988-2013 powstały liczne dzieła, w tym:
- Vernisaż, 1988,
- Kostka smalcu z bakaliami, 1995,
- Noc Helvera, Oskar i Ruth, Lemury, 1999,
- Beztlenowce, Fantom, Bez tytułu, Cynkweiss, 2000,
- Entartete Kunst, Preparaty, 2001,
- Helmucik, Sprawa miasta Ellmit, 2002,
- Archipelag wysp pingwinich, 2003,
- Kompozycja w słońcu, 2007,
- Czarodziejka z Harlemu, Kompozycja w błękicie, 2008,
- Oddychaj ze mną, Stile Nacht, 2009,
- Taka fajna dziewczyna jak ty, Święta noc, 2010,
- Złote wesele, 2011,
- Echnaton i Eris, 2012,
- Miłość w Königshütte, premiera 2012,
- Niebiański raj, Jednoaktówka świąteczna III, 2013,
- Chłopiec z łabędziem, prapremiera 8 maja 2015.
Film fabularny
W dorobku filmowym Villqista można znaleźć interesujące tytuły, które zostały stworzone na podstawie jego dramatów, oraz oryginalne produkcje. Wśród nich są:
- Helmucik, scenariusz na podstawie własnego dramatu, reżyseria i zdjęcia Adam Sikora, produkcja Kulturbiuro Stadt Essen, 2005,
- Ewa, w której Villqist był zarówno scenarzystą, jak i reżyserem we współpracy z Adamem Sikorą, 2010.
Spektakle Teatru TV
Ingmar Villqist zrealizował także wiele spektakli dla Teatru TV. Warto wspomnieć o takich tytułach jak:
- Noc Helvera, reżyseria Barbara Sass, 2000,
- Kostka smalcu z bakaliami, reżyseria Ł. Barczyk,
- Beztlenowce, reżyseria Ł. Barczyk, 2001,
- Fantom, reżyseria Ł. Barczyk,
- 51 minut (Bez tytułu), reżyseria Ł. Barczyk, 2003,
- Noc Helvera, reż. Jakub Spalek, Czeska Telewizja, 2005.
Słuchowiska w Teatrze Polskiego Radia
Twórczość Villqista znalazła także swoje miejsce w Teatrze Polskiego Radia, gdzie zrealizowano wiele słuchowisk. Oto niektóre z nich:
- Kompozycja w błękicie, Program 1 Polskiego Radia, reżyseria I. Villqist, 2010,
- Taka fajna dziewczyna jak ty, Program 1 Polskiego Radia, reżyseria I. Villqist, 2011,
- Oddychaj ze mną, Program 3 Polskiego Radia, reżyseria I. Villqist, 2011,
- Kompozycja w słońcu, Program 1 Polskiego Radia, reżyseria I. Villqist,
- Noc Helvera, Program 1 Polskiego Radia, reżyseria I. Villqist,
- Oskar i Ruth, Program 1 Polskiego Radia, reżyseria Jan Buchwald,
- Beztlenowce, Program 3 Polskiego Radia, reżyseria I. Villqist,
- A. Gelman – Ławeczka, Program 1 Polskiego Radia, reżyseria I. Villqist,
- Świąteczne (Stille Nacht), Święta noc, Jednoaktówka świąteczna III, reżyseria I. Villqist, 2013.
Odznaczenia i nagrody
Ingmar Villqist odniósł wiele sukcesów artystycznych, które zostały docenione poprzez szereg nagród oraz odznaczeń. W roku 2000 otrzymał Brązowy Krzyż Zasługi, co było ważnym uznaniem jego wkładu w kulturę.
W 2001 roku, jego spektakl Oskar i Ruth zdobył zarówno Grand Prix, jak i nagrodę publiczności podczas 35. Ogólnopolskiego Przeglądu Teatrów Małych Form w Szczecinie, co podkreśla jego talent jako reżysera.
W latach 2001-2004 był corocznie nominowany do Paszportu Polityki, co świadczy o jego stałej obecności i znaczeniu w polskiej kulturze teatralnej.
W 2002 roku, artysta został uhonorowany Nagrodą Honorową Gdańskiego Towarzystwa Przyjaciół Sztuki, a dwa lata później, w 2004, przyznano mu Nagrodę Prezydenta Chorzowa w dziedzinie kultury. W 2005 roku zdobył również Śląskiego Orła, co stanowiło kolejny krok w jego karierze.
Jego osiągnięcia filmowe także zostały docenione. W 2010 roku zadebiutował na festiwalu Nowe Horyzonty, gdzie otrzymał nagrodę za Najlepszy debiut za film Ewa. W tym samym roku, film ten przyniósł mu dwa prestiżowe nominacje do Złotych Kaczek w kategoriach reżyseria i scenariusz.
Na koniec, 7 grudnia 2015 roku, otrzymał wyróżnienie w postaci Tele-Splendoru, które również świadczy o jego znaczącej roli w polskiej sztuce i kulturze.
Przypisy
- Teatr Polskiego Radia: Splendory 2015 rozdane. [w:] GazetaPrawna.pl [on-line]. Infor PL S.A, 07.12.2015 r. [dostęp 10.12.2015 r.]
- Znamy laureatów Wielkich Splendorów 2015. [w:] PolskieRadio.pl [on-line]. Polskie Radio S.A, 07.12.2015 r. [dostęp 10.12.2015 r.]
Pozostali ludzie w kategorii "Kultura i sztuka":
Adam Taubitz | Jerzy Łukaszewicz (reżyser) | Bronisław Bugiel | Maciej Wojciech Kowalski | Mirosław Bednarek | Henryk Maruszczyk | Erwin Nowiaszek | Włodzimierz Denysenko | Adam Palenta | Gertruda Białasowa | Jerzy Wuttke | Elżbieta Majewska | Wojciech Kuczok | Andrzej Mastalerz | Bolesław Abart | Hanna Schygulla | Wojciech Machnicki | Barbara Ptak | Marek Weiss | Andrzej SkupińskiOceń: Ingmar Villqist