Ulica gen. Jana Henryka Dąbrowskiego, usytuowana w Chorzowie, jest ważnym szlakiem komunikacyjnym, który przebiega przez kilka kluczowych dzielnic miasta, w tym Centrum oraz Chorzów-Batory.
Rozpoczyna swój bieg od ul. Katowickiej (DK 79) i prowadzi w kierunku ul. Armii Krajowej. W trakcie swojej trasy, ulica krzyżuje się z istotnymi arteriami, takimi jak ul. Króla J. III Sobieskiego, ul. M. Kopernika, ul. M. Drzymały, ul. Hajducką, ul. J. Omańkowskiej oraz ul. Cichą.
Historia tej drogi sięga czasów przed I wojną światową, kiedy nosiła nazwę Gneisenaustraße. W kolejnych latach funkcjonowała jako Parkstraße w pierwszej części oraz Scharnhorststraße w drugiej. W dwudziestoleciu międzywojennym ulica przyjęła imię H. Dąbrowskiego, a następnie zmieniała swoje nazwy na Rejtana, aż w końcu przyjęła miano Nowotki.
Obiekty historyczne
Wzdłuż ulicy Henryka Dąbrowskiego można znaleźć wiele interesujących historycznych obiektów, które opowiadają o lokalnej historii oraz dziedzictwie kulturowym. Oto wybrane miejsca, które warto zobaczyć:
- Park Hutników, zlokalizowany pomiędzy ulicą Powstańców Śląskich a ul. gen. Jana H. Dąbrowskiego, został założony w latach 1872–1873. Obiekt ten jest wpisany do rejestru zabytków od 1 sierpnia 2001 (numer rejestru: A/49/01),
- kamienica mieszczańska znajdująca się pod adresem ul. gen. J. H. Dąbrowskiego 11, której powstanie datuje się na około 1900 rok. Ta neobarokowa budowla, ustawiona w układzie kalenicowym, znalazła swoje miejsce w rejestrze zabytków 8 października 1998 (numer rejestru: A/1682/98),
- willa di Biasi usytuowana przy ul. H. Dąbrowskiego 22, która została wpisana do rejestru zabytków 15 maja 2020 (numer rejestru: A/647/2020),
- eklektyczny budynek szkolny, obecnie siedziba IV Liceum Ogólnokształcącego im. Marii Skłodowskiej-Curie z ul. gen. J. H. Dąbrowskiego 34, która powstała około 1908 roku. Wpisana do rejestru zabytków 1 października 1981 (numer rejestru: A/1267/81), a jej obecny numer rejestru to A/1160/23. Warto dodać, że na fasadzie budynku umieszczono tablicę poświęconą chorzowskim nauczycielom, którzy zginęli w czasie II wojny światowej (67 nazwisk),
- cmentarz parafialny, gdzie znajduje się pomnik-grob zbiorowy dwudziestu ośmiu żołnierzy Wojska Polskiego z 75. Pułku Piechoty, poległych 2 września 1939 roku. Na cmentarzu można również znaleźć mogiłę zbiorową Henryka Pięty i Mariana Moja, którzy polegli w obronie Chorzowa we wrześniu 1939 podczas walk z hitlerowcami,
- pomnik Fryderyka Chopina, znajdujący się przy ul. gen. J. H. Dąbrowskiego, na placu Fryderyka Chopina,
- budynek administracyjny Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z ul. gen. J. H. Dąbrowskiego 45, na którego fasadzie znajduje się tablica upamiętniająca budowę obiektu, który wpisano do rejestru zabytków 13 września 2022 (numer rejestru: A/1039/22),
- kościół pw. Ducha Świętego, znajdujący się przy ul. gen. H. Dąbrowskiego 104, którego budowę ukończono w 1963 roku. Obiekt ten został wpisany do rejestru zabytków 22 marca 2022 (numer rejestru: A/949/2022), a wpis objął zarówno budynek kościoła, jak i kaplicę oraz łącznikiem.
Te wszystkie obiekty stanowią cenny element lokalnego dziedzictwa i przyciągają zarówno mieszkańców, jak i turystów, którzy pragną zgłębić historię Chorzowa.
Instytucje
Wzdłuż ulicy gen. J. H. Dąbrowskiego znajduje się wiele ważnych instytucji, które pełnią istotne funkcje w życiu lokalnej społeczności. Do najważniejszych z nich należy Miejski Dom Kultury nr 1, który ma swoją siedzibę przy ul. gen. H. Dąbrowskiego 7.
Świetnym miejscem edukacyjnym jest Akademicki Zespół Szkół Ogólnokształcących w Chorzowie, w ramach którego znajdują się I Liceum Ogólnokształcące im. J. Słowackiego oraz Gimnazjum Dwujęzyczne. Mieści się ono pod adresem ul. gen. J. H. Dąbrowskiego 36. Tuż obok usytuowane jest IV Liceum Ogólnokształcące im. Marii Skłodowskiej-Curie, które znajdziemy na ul. gen. H. Dąbrowskiego 34.
Na ul. gen. H. Dąbrowskiego 53 zlokalizowana jest również Szkoła Podstawowa nr 4 oraz Gimnazjum Nr 1, które oferują szeroki wachlarz zajęć dla młodzieży. Dalsze instytucje to parafia Ewangelicko-Augsburska w Chorzowie, mieszcząca się przy ul. gen. H. Dąbrowskiego 22, oraz oddział ZUS, który znajduje się na ul. gen. H. Dąbrowskiego 45.
Kolejnym istotnym miejscem jest Miejski Ośrodek Sportu i Rekreacji w Chorzowie, którego częścią jest hala sportowa, zlokalizowana na ul. gen. H. Dąbrowskiego 113. Również na tej ulicy znajduje się parafia Ducha Świętego w Chorzowie, której adres to ul. gen. H. Dąbrowskiego 104.
Na ul. gen. H. Dąbrowskiego działają również różnorodne firmy oraz przedsiębiorstwa oferujące usługi handlowe, a także kulturowe, takie jak Państwowa Szkoła Muzyczna im. Grzegorza Fitelberga w Chorzowie, mieszcząca się przy ul. gen. H. Dąbrowskiego 43.
Na koniec warto wspomnieć, że ulicą kursują autobusy ZTM, co zapewnia wygodny dostęp do tych miejsc dla mieszkańców i odwiedzających.
Przypisy
- Spis obiektów nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków z terenu województwa śląskiego (stan na 6 kwietnia 2023 r.) (pol.) wkz.katowice.pl [dostęp 08.04.2023 r.]
- Michał Bulsa, Decyzje dotyczące wpisów i skreśleń w rejestrze zabytków nieruchomych województwa śląskiego w 2022 roku, „Wiadomości Konserwatorskie Województwa Śląskiego” 2023, t. 15, s. 382.
- Spis obiektów nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków z terenu województwa śląskiego (stan na 7 października 2022 r.) (pol.) wkz.katowice.pl [dostęp 14.10.2022 r.]
- WPIS DO REJESTRU ZABYTKÓW (A/949/2022) (pol.) wkz.katowice.pl [dostęp 28.03.2022 r.]
- Spis obiektów nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków z terenu województwa śląskiego (pol.) wkz.katowice.pl [dostęp 02.06.2020 r.]
- Okręg Katowicki – Plany miast, wyd. Demart SA, Warszawa 2009.
- Red. Grzegorz Grzegorek: Encyklopedia Chorzowa. Katowice: Wydawnictwo Prasa i Książka, 2009, s. 594.
- Śląski Wojewódzki Konserwator Zabytków: Rejestr zabytków w Chorzowie. www.wkz.katowice.pl. [dostęp 24.08.2011 r.]
- Śląski Urząd Wojewódzki w Katowicach: Ewidencja miejsc pamięci województwa śląskiego: miasto Chorzów. www.katowice.uw.gov.pl. [dostęp 24.08.2011 r.]
- Akademicki Zespół Szkół Ogólnokształcących w Chorzowie (strona oficjalna). slowacki.edu.pl. [dostęp 24.08.2011 r.]
- IV Liceum Ogólnokształcące im. Marii Skłodowskiej-Curie w Chorzowie (strona oficjalna). curie.edu.pl. [dostęp 24.08.2011 r.]
- KZK GOP: Kursy dla przystanku Chorzów Dąbrowskiego (pol.) www.rozklady.kzkgop.pl [dostęp 24.08.2011 r.]
- Rejestr zabytków nieruchomych – województwo śląskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30.09.2024 r.
Pozostałe obiekty w kategorii "Ulice i place":
Ulica księdza Jana Gałeczki w Chorzowie | Ulica Stefana Batorego w Chorzowie | Ulica Teodora Kalidego w Chorzowie | Ulica Wolności w Chorzowie | Ulica Siemianowicka w Chorzowie | Ulica Powstańców w Chorzowie | Ulica 3 Maja w Chorzowie | Ulica Armii Krajowej w Chorzowie | Rynek w Chorzowie | Plac Powstańców Śląskich w Chorzowie | Ulica 16 Lipca w ChorzowieOceń: Ulica Henryka Dąbrowskiego w Chorzowie