Uniwersyteckie I Liceum Ogólnokształcące im. Juliusza Słowackiego w Chorzowie

---

Historia Szkoły

Początki szkolnictwa w Chorzowie datują się na rok 1867, kiedy to, zaledwie rok po powstaniu miasta Królewska Huta, otwarto w mieście wielowyznaniową, prywatną placówkę edukacyjną dla chłopców pod nazwą Privat Familien – Vereinsschule. W 1872 roku szkoła ta stała się własnością miasta, a na jej bazie zostało założone Gimnazjum. Uroczysta inauguracja jego działalności miała miejsce 15 października 1877 roku, a w 1884 roku placówka została upaństwowiona.

W dniu 5 września 1922 roku zainaugurowano działalność polskiego gimnazjum, które przyjęło nazwę imienia Odrowążów i mieściło się w budynku przy ul. Powstańców. Dziesięć lat później, w 1932 roku, utworzono Liceum Koedukacyjne im. Josepha von Eichendorffa w Królewskiej Hucie, w obiekcie, który obecnie jest siedzibą I Liceum Ogólnokształcącego w Chorzowie. Szkoła ta była szczególnie popularna wśród przedstawicieli mniejszości niemieckiej.

Po zmianie granic administracyjnych w roku 1934 i utworzeniu miasta Chorzów, szkoła zyskała nową nazwę: Państwowe Gimnazjum im. Odrowążów w Chorzowie, któremu obecnie patronuje I Liceum Ogólnokształcące. kolejnych latach, w 1937 roku, dodano do gimnazjum liceum z wydziałami klasycznym i humanistycznym.

Wrzesień 1939 roku przyniósł wstrząsy, gdyż po zajęciu miasta przez Niemców szkoła uległa likwidacji. Jednakże, po II wojnie światowej, Państwowe Gimnazjum i Liceum wznowiło działalność 24 lutego 1945 roku w obecnej siedzibie przy ul. gen. H. Dąbrowskiego, w budynku dawnego niemieckiego prywatnego gimnazjum.

W 1948 roku placówka została przekształcona w Szkołę Ogólnokształcącą Męską Stopnia Podstawowego i Licealnego, a dwa lata później objęta została patronatem Towarzystwa Przyjaciół Dzieci. Ważnym momentem w historii szkoły miało miejsce 12 grudnia 1958 roku, gdy nadano jej imię Juliusza Słowackiego.

Na mocy umowy o współpracy dydaktycznej pomiędzy Uniwersytetem Śląskim a I Liceum Ogólnokształcącym im. J. Słowackiego oraz uchwały Rady Miasta Chorzów, z dniem 1 września 2007 roku powstał Akademicki Zespół Szkół Ogólnokształcących, w skład którego weszło Liceum oraz Gimnazjum Dwujęzyczne. Po zakończeniu działalności gimnazjów, zmieniono nazwę szkoły na Uniwersyteckie I Liceum Ogólnokształcące im. Juliusza Słowackiego.

Budynek szkoły

Budynek szkoły, wybudowany w okresie międzywojennym, został przeznaczony na siedzibę dla szkoły im. Josepha von Eichendorffa, która służyła mniejszości niemieckiej w Królewskiej Hucie. Inwestorem tego projektu była spółka „Nostra”, zajmująca się budową placówek edukacyjnych dla społeczności niemieckiej w polskiej części Górnego Śląska.

Projekt budynku został stworzony w 1931 roku i odzwierciedlał styl architektoniczny modernizmu, silnie inspirowanego Bauhausem. Niestety po dojściu nazistów do władzy w 1933 roku, kierunek ten został uznany za zdegenerowany i potępiony. Architektem odpowiedzialnym za projekt był Spiller (jego imię nie jest znane). Otwarcie szkoły, połączone z poświęceniem budynku, miało miejsce 18 września 1932 roku.

Budynek w połowie zaplanowano jako trzykondygnacyjny, a w połowie czterokondygnacyjny, z suterynami, na planie litery „U”, o powierzchni 2 120 m² i kubaturze ponad 30 000 m³. W momencie oddania do użytku, w obiekcie znajdowało się 12 sal lekcyjnych, siedem pracowni przedmiotowych, aula oraz sala gimnastyczna z profesjonalnym wyposażeniem do działalności teatralnej.

Wyposażenie budynku obejmowało liczne pomieszczenia, w tym pracownie tematyczne, takie jak amfiteatr oraz sale do ćwiczeń. W suterynie znajdowały się warsztaty obróbki drewna i metalu. Zachowało się również umeblowanie gabinetu dyrektora, a także wyposażenie pokoju nauczycielskiego i pracowni przedmiotowych. Korytarze wykończono lamperiami z ryflowanego lastriko, a hol główny ceramicznymi płytkami szkliwionymi w charakterystycznym pomarańczowym kolorze Bauhausu.

Dodatkowo, do stylistyki Bauhausu nawiązują drzwi wejściowe oraz wahadłowe do korytarzy. Elementy te przetrwały do dziś i mimo upływu ponad 80 lat, budynek nadal przyciąga uwagę swoją architekturą i przemyślaną funkcjonalnością. Obiekt jest wpisany do rejestru zabytków pod numerem A/318/10.

Szkoła akademicka

Instytucja ta, będąca niegdyś I Liceum Ogólnokształcącym im. Juliusza Słowackiego w Chorzowie, działała w tej formie aż do roku 2007, kiedy w jej struktury wprowadzono Gimnazjum Dwujęzyczne, co znacząco wpłynęło na rozwój oferty edukacyjnej. Oba typy szkół zostały zintegrowane w ramach Akademickiego Zespołu Szkół Ogólnokształcących, co związane jest z objęciem ich patronatem naukowym Uniwersytetu Śląskiego.

Ten patronat skutkuje tym, że część wykładów akademickich przeznaczonych dla uczniów Zespołu jest realizowana przez UŚ, a zajęcia te odbywają się zarówno w obrębie Akademickiego Zespołu, jak również w siedzibach Uniwersytetu, co stwarza wyjątkowe możliwości edukacyjne dla młodzieży.

W szczególności, 9 maja 2016 roku miało miejsce istotne wydarzenie, kiedy to w gmachu rektora Uniwersytetu Śląskiego dyrektor Przemysław Fabjański, prezydent miasta Chorzowa oraz Rektor UŚ podpisali porozumienie. Umowa ta wprowadziła nową nazwę dla Liceum Ogólnokształcącego, która od 1 września 2016 roku brzmi: Uniwersyteckie I Liceum Ogólnokształcące im. Juliusza Słowackiego w Akademickim Zespole Szkół Ogólnokształcących w Chorzowie.

System specjalizacji (profile nauczania) w Uniwersyteckim I Liceum Ogólnokształcącym

W Uniwersyteckim I Liceum Ogólnokształcącym im. Juliusza Słowackiego w Chorzowie, od 1994 roku funkcjonuje innowacyjny system kształcenia oparty na międzyklasowych blokach specjalizacyjnych. Autorstwo tego rozwiązania przypisane jest dr n. mat. Markowi Piętkowi, który pełni rolę wicedyrektora Liceum. Wdrożenie systemu zyskało pozytywne opinie wielu autorytetów, w tym Przewodniczącego Krajowej Rady Nauki, prof. dr hab. Tadeusza Wilocha, a także ekspertów z Instytutu Badań Pedagogicznych z Warszawy oraz Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach i Uniwersytetu Marii Skłodowskiej-Curie w Lublinie. Centralny Ośrodek Doskonalenia Nauczycieli w Warszawie także włączył się w ten proces, co podkreśla znaczenie innowacyjnych metod nauczania.

W roku 1994 uczniowie mieli do dyspozycji jedynie 18 trójprzedmiotowych specjalizacji. Dziś, w wyniku zmian i rozwoju oferty, Liceum może poszczycić się około 100 profilami nauczania. Tak szeroki wybór wpłynął pozytywnie na wyniki egzaminów maturalnych oraz na możliwości kandydatów przy ubieganiu się o studia wyższe. Od końca lat dziewięćdziesiątych XX wieku, procent przyjęć na publiczne uczelnie nie spada poniżej 98%, co jest dowodem na efektywność tego podejścia do edukacji.

Wybór profili nauczania, czyli rozszerzeń programowych, jest dokonywany przez uczniów w II semestrze klasy pierwszej, co przypada na okres po około sześciu miesiącach nauki w Słowaku. To sprawia, że klasy pierwsze są zróżnicowane jedynie pod kątem języków obcych. Decyzja podjęta przez ucznia opiera się na wskazaniu trzech przedmiotów, które będą realizowane w ramach rozszerzeń w klasie drugiej i trzeciej, w wymiarze po dwie dodatkowe godziny każdego przedmiotu w tygodniu.

Uczniowie mają również możliwość wyboru przedmiotów dodatkowych oraz zmiany bloku specjalizacyjnego w trakcie nauki, jednak w przypadku zmiany konieczne jest uzupełnienie różnic programowych, co zapewnia elastyczność i dopasowanie do indywidualnych potrzeb uczniów.

Języki obce

W Zespole uczniowie zdobywają umiejętności językowe w ramach nauki angielskiego oraz francuskiego, a także niemieckiego lub hiszpańskiego. Istotnym elementem programowym jest wprowadzenie wykładów w języku angielskim dla przedmiotów takich jak geografia, chemia, biologia oraz fizyka, które rozpoczyna się od drugiej klasy. Aby stać się częścią Gimnazjum Dwujęzycznego, kandydaci mają obowiązek przystąpienia do sprawdzianu predyspozycji językowych, który w dużej mierze zostaje przeprowadzony w języku angielskim, a jego wyniki są kluczowe dla procesu rekrutacji.

W kontekście Liceum, które funkcjonuje na zasadach systemu specjalizacji, a nie klasycznych profili, pojawia się szereg różnorodnych możliwości w doborze języków obcych. Uczniowie mają możliwość wybrania języka hiszpańskiego, niemieckiego lub francuskiego jako drugiego nowożytnego języka obcego.

Dodatkowo, niektóre oddziały licealne realizują program nauczania języka angielskiego zatytułowany Cambridge, który skutecznie przygotowuje młodzież do międzynarodowych egzaminów ESOL. Ostatnie wyniki Olimpiady Języka Angielskiego sugerują, że uczniowie tych klas osiągają wyższy poziom umiejętności językowych w porównaniu do tych z międzynarodowymi maturami. Absolwenci programów Cambridge zazwyczaj zdobywają uznawane międzynarodowe certyfikaty językowe, takie jak CPE lub CAE.

Miejsce w rankingu szkół ponadgimnazjalnych

W ogólnopolskim rankingu szkół ponadgimnazjalnych organizowanym przez Perspektywy oraz Rzeczpospolitą, liceum im. Juliusza Słowackiego w Chorzowie osiągnęło znaczące miejsca na przestrzeni ostatnich lat w odniesieniu do około 8.500 placówek edukacyjnych w kraju.

• W roku 2016 liceum zajęło 158. miejsce, co uplasowało je na 16. pozycji w województwie śląskim oraz 41. miejscu w ogólnopolskim rankingu olimpijskim, co w tym województwie dało mu drugą lokatę.
• W 2015 roku osiągnęło 232. miejsce w skali kraju, jak również 25. pozycję w województwie, a w rankingu olimpijskim znalazło się na 39. miejscu, plasując się na trzeciej pozycji na poziomie regionalnym.
• Z kolei w roku 2014, liceum zyskało 214. miejsce w kraju, 22. w województwie, a jego wynik w rankingu olimpijskim wyniósł 40. miejsce i 3. w regionie.
• W 2013 roku osiągnięto 131. miejsce w rankingu krajowym, co dawało 10. pozycję w województwie, a w ogólnopolskim rankingu olimpijskim liceum znalazło się na 39. miejscu, również 3. w województwie.
• W 2012 roku wynik to 167. miejsce w kraju i 18. w województwie, a w rankingu olimpijskim znalazło się na 99. miejscu, co w regionie dało 9. lokatę.
• W roku 2011 liceum zajęło 138. miejsce, plasując się na 14. w województwie.
• Sukcesywnie, w 2010 roku osiągnięto 104. miejsce w kraju, co przyniosło 13. pozycję w regionie.
• W roku 2009 szkoła uplasowała się na 66. miejscu w skali krajowej, a w województwie zajęła 8. lokatę.
• Rok później, w 2008 roku, liceum zajmowało 88. miejsce.
• W 2007 roku osiągnęło wysoką 32. lokatę.
• W 2006 roku ranking wskazał 50. miejsce w kraju.
• Ponadto, w 2005 roku liceum przypisano 329. miejsce w Polsce.
• W 2004 roku, liceum zajmowało 99. pozycję.

Wyjazdy naukowe i krajoznawcze

W naszej Szkole od lat kładzie się ogromny nacisk na rozwijanie zainteresowań poznawczych uczniów, co znajduje swoje odzwierciedlenie w różnorodnych formach edukacji. Tradycyjny model zajęć klasowych urozmaicany jest poprzez bogaty wachlarz wyjazdów naukowych, obejmujących tematy takie jak literatura, historia, przyroda czy geografia, zarówno w kraju, jak i za granicą.

Od roku 1978 organizowany jest górski Rajd Słowaka, który jest niezwykłą okazją do odkrywania uroków górskiej przygody. Rejsy żeglarskie z kolei zyskały formalny status od 1993 roku, a od 2012 roku młodzież ma możliwość uczestnictwa w obozach windsurfingowych, które łączą aktywność fizyczną z nauką nowych umiejętności.

Szkoła od początku lat 90. XX wieku nawiązała współpracę z ośrodkami polonijnymi i polskimi szkołami na Ukrainie oraz Zaolziu, z szczególnym naciskiem na dawne Liceum Krzemienieckie. Dzięki tym relacjom uczniowie mają szansę na niezwykłe doświadczenia, które rozwijają ich wiedzę oraz umiejętności.

Niewątpliwie, nasza instytucja jest miejscem, które wychowuje przyszłych podróżników i odkrywców. W latach 1991-2015 licealiści oraz absolwenci uczestniczyli w wielu kilkutygodniowych wyprawach geograficznych, podczas których zwiedzili atrakcyjne regiony południowej i południowo-wschodniej Azji, wschodniej Afryki oraz Bliskiego Wschodu.

Ważnym elementem działalności szkoły jest także współpraca z instytucjami edukacyjnymi z takich krajów jak Francja, Wielka Brytania, Hiszpania, Niemcy, Czechy, Rumunia, Indie, Austria, Ukraina, Litwa oraz Sri Lanka. Część z tych kontaktów ma charakter bilateralny, natomiast inne zostały sformalizowane w ramach programów Unii Europejskiej. Uczniowie Gimnazjum Dwujęzycznego biorą udział w dziesięciodniowym projekcie edukacyjnym w Wielkiej Brytanii, który wzbogaca ich wiedzę o nowe perspektywy oraz umiejętności.

Stowarzyszenie Przyjaciół Słowaka

W 1995 roku z inicjatywy entuzjastów zrodziło się Stowarzyszenie Przyjaciół Słowaka, które przez dziesięć lat angażowało się w różnorodne działania na rzecz I Liceum Ogólnokształcącego im. Juliusza Słowackiego w Chorzowie. Organizacja ta, z pasją i poświęceniem, ufundowała sztandar dla szkoły oraz wydała dwie monografie, które ukazały się w latach 1999 i 2009.

Warto także zwrócić uwagę na to, jak Stowarzyszenie zorganizowało I oraz II Wielki Zjazd Absolwentów, w którym uczestniczyli przedstawiciele różnych roczników. Działalność ta miała na celu zintegrowanie środowiska oraz celebrację wspólnych wartości, które łączą absolwentów tej zasłużonej instytucji edukacyjnej.

Od sześciu lat, w białych plenerach Rysianki w gminie Ujsoły, Stowarzyszenie organizuje obozy narciarskie, które cieszą się dużym zainteresowaniem. Równocześnie, każdego roku odbywają się zawody „O Puchar Rysianki”, które przyciągają sportowców i miłośników narciarstwa.

W 2005 roku Stowarzyszenie podejęło działania na rzecz pomocy ofiarom tsunami na Sri Lance, organizując wielką akcję zbierania funduszy. W 2015 roku wspólnie z innymi organizacjami zrealizowało pomoc dla szkół w Nepalu, które ucierpiały w wyniku trzęsienia ziemi. Ponadto, Stowarzyszenie podejmuje także szereg różnych, mniejszych inicjatyw, które mają na celu wsparcie lokalnej społeczności.

Po wprowadzeniu zmian w statucie, Sąd przyznał Stowarzyszeniu status organizacji pożytku publicznego. Jego głównym celem jest wsparcie chorzowskiej młodzieży w rozwijaniu ich uzdolnień i zainteresowań, a także pomoc w wzbogacaniu bazy materialnej i dydaktycznej szkół w tym regionie. Działania takie są realizowane poprzez programy: edukacyjne, wychowawcze, krajoznawcze i rekreacyjne, co sprzyja krzewieniu kultury fizycznej i sportu.

Od 2015 roku, Stowarzyszenie Przyjaciół Słowaka ma zaszczyt przyznawać stypendia uczniom Gimnazjum oraz Liceum. Fundatorami tych stypendiów są zarówno nauczyciele, jak i absolwenci „Słowaka”, co potwierdza silną więź między szkołą a jej wychowankami.

Absolwenci

Gimnazjum im. Odrowążów w Chorzowie zakończyło edukację wielu znakomitych absolwentów, w tym:

• benedykt rymer – harcerz, który był zaangażowany w działalność sztabu Okręgu Śląskiego Związku Walki Zbrojnej,
• michał rymer – harcerz oraz dziennikarz, pełniący rolę kuriera w sztabie Okręgu Śląskiego Związku Walki Zbrojnej,
• jerzy stroba – arcybiskup metropolita poznański,
• aleksander tarnawski – inżynier chemik, major Wojska Polskiego, oficer broni pancernej Polskich Sił Zbrojnych i Armii Krajowej, cichociemny.

Wśród absolwentów chorzowskiego liceum znajdują się:

• jacek bednarz – piłkarz, reprezentujący Polskę w piłce nożnej,
• jerzy buzek – premier Polski w latach 1997–2001,
• barbara fedyszak-radziejowska – polska socjolog i etnograf,
• wojciech gasparski – profesor dr hab., dyrektor Centrum Etyki Biznesu CEBI w Warszawie oraz prekursor etyki życia gospodarczego w Polsce,
• bartosz gelner – aktor teatralny i filmowy,
• maciej kiedik – chemik,
• bogdan koczy – dyrektor Szpitala Chirurgii Urazowej w Piekarach Śląskich,
• dawid kostempski – były prezydent Świętochłowic,
• michał lubina – politolog, podróżnik oraz badacz stosunków międzynarodowych,
• henryk mercik – polityk oraz architekt,
• maria nowak – posłanka na Sejm Rzeczypospolitej Polskiej w IV i V kadencji,
• krzysztof składowski – dyrektor Centrum Onkologii w Gliwicach,
• antonii trzmiel – dziennikarz Telewizji Polskiej i Polskiego Radia,
• barbara zygmańska – autorka opracowań turystycznych oraz przewodniczka turystyczna,
• halina żakowa – paleontolog oraz geolog.

---

Oceń: Uniwersyteckie I Liceum Ogólnokształcące im. Juliusza Słowackiego w Chorzowie

---