Kaplica cmentarna w Chorzowie

Kaplice

Kaplica cmentarna w Chorzowie, zbudowana w 1898 roku, stanowi ważny element kulturowego dziedzictwa regionu. Została wpisana do rejestru zabytków nieruchomych województwa śląskiego, co podkreśla jej historyczne znaczenie i architektoniczną wartość.

Wzniesiona w stylu neogotyckim, kaplica powstała według projektu Ludwiga Schneidera, architekta, który znacząco wpłynął na krajobraz architektoniczny regionu. Znajduje się na terenie parafii św. Jadwigi Śląskiej w Chorzowie, co czyni ją miejscem szczególnym dla mieszkańców.

Oprócz pełnienia funkcji sakralnej, kaplica była również wykorzystywana jako kostnica i w celach koncertowych, co świadczy o jej wszechstronnym charakterze i znaczeniu dla lokalnej społeczności.

Historia

Kaplica cmentarna w Chorzowie została wzniesiona w 1898 roku na podstawie projektu Ludwiga Schneidera. Jej budowę zlecono Franciszkowi Wieczorkowi z Królewskiej Huty. Obiekt ten usytuowany jest na Chorzowskiej nekropolii, a konkretnie na cmentarzu parafialnym parafii św. Jadwigi Śląskiej, którego lokalizacja sięga 1889 roku, kiedy to kupiono grunt pod cmentarz przy ul. Michała Drzymały i ul. Cmentarnej.

Na terenie kaplicy spoczywają zmarli, którzy byli związani z chorzowskimi parafiami, takimi jak: św. Antoni z Padwy, św. Franciszek z Asyżu, św. Jadwiga oraz św. Wawrzyńca. W okolicy roku 1915 dzwon z kaplicy został zarekwirowany na potrzeby wojenne, służąc jako materiał do produkcji broni.

W czasie II wojny światowej kaplica pełniła funkcję kostnicy. W dniu 16 października 1999 roku, dzięki inicjatywie Stowarzyszenia Miłośników Chorzowa im. Juliusza Ligonia, na ścianie kaplicy odsłonięto tablicę upamiętniającą chorzowskiego rzeźbiarza Rainholda Tomasza Domina. Epitafium, które tam umieszczono, zostało wykonane przez Gerarda Grzywaczyka.

Kolejne upamiętnienie miało miejsce 13 października 2001 roku, kiedy to odsłonięto płaskorzeźbioną tablicę poświęconą Wojciechowi Samarzewskiemu, działaczowi narodowemu i mistrzowi krawieckiemu, również wykonaną przez Gerarda Grzywaczyka.

W dniu 25 maja 2009 roku kaplica została wpisana na listę zabytków nieruchomych województwa śląskiego. Renowacja obiektu została zakończona w 2016 roku, co przyczyniło się do poprawy jego stanu.

Architektura

Kaplica cmentarna w Chorzowie jest interesującym przykładem neogotyckiej architektury, wybudowanej z cegły, ulokowanej na terenie cmentarza. Jej unikalny styl przyciąga uwagę zwiedzających, a wnętrze zachwyca bogactwem detali.

W środku można podziwiać freski, które stanowią malowidła na suficie, datowane na koniec XIX wieku. Odkrycie tych dzieł nastąpiło w trakcie remontu, co pozwoliło przywrócić ich dawny blask.

Na zewnętrznych ścianach kaplicy umieszczono trzy tablice pamiątkowe. Poświęcone są one postaciom, które odegrały ważną rolę w historii regionu: Rainholdowi Tomaszowi Dominowi, Petroneli Golaszowej, działaczce oświatowej i narodowej, a także Wojciechowi Samarzewskiemu, mistrzowi krawieckiemu i działaczowi narodowemu. Wszyscy oni spoczywają na tym cmentarzu, co nadaje tym tablicom szczególne znaczenie.

W sąsiedztwie kaplicy można dostrzec również dwa uszkodzone nagrobki, które były wykonane przy użyciu galwanotechniki, co podkreśla różnorodność technik używanych w czasach ich powstawania.

Przypisy

  1. a b c d Rejestr zabytków nieruchomych – województwo śląskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30.09.2024 r. [dostęp 05.06.2020 r.]
  2. Domina Rajnholda Tomasza. [w:] Chorzów. Portal turysty [on-line]. Urząd Miasta Chorzów, 03.04.2018 r. [dostęp 05.06.2020 r.]
  3. Drzymały Michała. [w:] Chorzów. Portal turysty [on-line]. Urząd Miasta Chorzów, 03.04.2018 r. [dostęp 05.06.2020 r.]
  4. Samarzewskiego Wojciecha. Urząd Miasta Chorzów, 05.04.2018 r. [dostęp 05.06.2020 r.]
  5. a b Nieszpory za zmarłych. [w:] MuzykaDawna.info [on-line]. 2016 r. [dostęp 05.06.2020 r.]
  6. a b c d Adam Lapski: Spacery ulicami Chorzowa (Monografia ulic miasta z opisem zabytków i miejsc godnych uwagi). Chorzów: 2014 r., s. 35.
  7. a b c d e f g h Monika Pacukiewicz, A. Widera: Chorzów. [w:] Wiadomości naszemiasto.pl [on-line]. Polska Press, 27.10.2009 r. [dostęp 05.06.2020 r.]
  8. a b c d Informacja Śląskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Katowicach o wpisie zabytków nieruchomych do rejestru zabytków. s. 2. [dostęp 05.06.2020 r.]
  9. a b c d e Jacek Kurek: Dzieje parafii. Z dziejów kościoła i parafii św. Jadwigi w Chorzowie. Rzymskokatolicka Parafia św. Jadwigi Śląskiej, circa 1999 r. [dostęp 05.06.2020 r.]
  10. Aktualna lista obiektów wpisanych do rejestru zabytków województwa śląskiego z terenu Chorzowa. Wpisy do rejestru zabytków (Chorzów). [w:] Biuletyn informacji publicznej Urzędu Miasta Chorzów [on-line]. [dostęp 05.06.2020 r.]
  11. Dziedzictwo kulturowe – Ochrona zabytków. Wyniki I naboru wniosków. Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego. [dostęp 05.06.2020 r.]
  12. Ogłoszenie Parafii św. Jadwigi ws. CMENTARZA. Parafia św. Antoniego z Padwy w Chorzowie, 2016 r. [dostęp 06.06.2020 r.]

Oceń: Kaplica cmentarna w Chorzowie

★★★★★
Średnia ocena:4.56 Liczba ocen:20