Ratusz w Chorzowie to niezwykle ważny obiekt, który wzniesiono w latach 1874–1876. W ciągu swojej historii przeszedł szereg zmian, w tym istotną przebudowę w latach 1927–1929. Zlokalizowany jest w sercu miasta, przy Rynku w Chorzowie, stanowi centralny punkt Centrum tej miejscowości.
Ratusz został wpisany do rejestru zabytków nieruchomych województwa śląskiego, co podkreśla jego znaczenie w kontekście dziedzictwa architektonicznego regionu. To właśnie on jest świadkiem wielu ważnych wydarzeń w historii Chorzowa i przyciąga obecnie turystów oraz mieszkańców, którzy cenią sobie jego architektoniczne walory oraz bogatą historię.
Historia
Ratusz w Chorzowie jest obiektem o bogatej historii, sięgającej lat 70. XIX wieku. Jego budowa miała miejsce podczas rozwoju miasta, które wtedy nazywało się Królewska Huta (Königshütte). Zatwierdzony w 1868 roku, ratusz został wzniesiony w latach 1874-1876, a całkowity koszt budowy wyniósł 200 tysięcy marek. Pracę nad projektem zlecono lokalnemu architektowi Bennonowi Groetschelowi, który zakończył swoje prace w 1873 roku.
W obiekcie początkowo znajdowały się nie tylko biura urzędowe, ale także Królewski Urząd Stanu Cywilnego, co potwierdza jego znaczenie w administracyjnym życiu miasta.
W okresie 1927-1929 ratusz przeszedł gruntowną modernizację, zgodnie z koncepcjami architektów Karola Schayera oraz Witolda Eysymontta. W wyniku przeprowadzonych prac powstało nowe skrzydło, którego lokalizacja przy obecnej ul. Jagiellońskiej znacząco wpłynęła na wygląd całego obiektu. Dodatkowo, zbudowana została wieża, a wnętrza oraz elewacja zewnętrzna uległy znacznym zmianom.
Dziś ratusz pełni ważną funkcję w Chorzowie, będąc siedzibą zarówno prezydenta miasta, jak i Urzędu Miasta Chorzów, tym samym stanowiąc istotny element jego administracyjnej struktury.
Architektura
Budynek ratusza w Chorzowie pierwotnie zbudowano w stylu historycznym, w którym dostrzega się wpływy neorenesansowe oraz manierystyczne. Na drugiej kondygnacji znajdowała się reprezentacyjna sala obrad dla radnych, która przeszła kompleksową renowację w okresie od 1927 do 1929 roku. W ramach prac, ściany wyłożono zielonym marmurem, zainstalowano nowy strop kasetonowy, a także dostarczono nowe siedziska i stół prezydialny. W oknach wstawiono trzy prostokątne witraże o wymiarach 640 na 215 cm, które przedstawiają alegorie hutnictwa, handlu i przemysłu oraz górnictwa. Te witraże są doskonałym przykładem stylistyki art déco i należą do światowego dziedzictwa kulturalnego.
Pod koniec 1929 roku, magistrat Królewskiej Huty ogłosił konkurs na wykonanie witraży do reprezentacyjnej sali posiedzeń. W odpowiedzi na ogłoszenie wpłynęło sześć projektów plastycznych, w tym prace Jana Piaseckiego, Ludwika Konarzewskiego, Jana Wałacha oraz trzy projekty Zofii Leśniakówny. Choć początkowo wybrano projekt Leśniakówny, na wniosek inżyniera Schayera, odpowiedzialnego za projekt samego budynku, oraz z aprobatą pierwszego prezydenta Chorzowa, Wincentego Spaltensteina, zdecydowano się na projekt Piaseckiego.
Witraże, które przedstawiają tematy takie jak Górnictwo, Handel i Przemysł oraz Hutnictwo, zostały wykonane przez Krakowski Zakład Witrażów S.G. Żeleński.
Przypisy
- Rejestr zabytków nieruchomych – województwo śląskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30.09.2024 r.
- Olga Krzyżyk: Rynek w Chorzowie dawniej i dziś. Poznajmy historię chorzowskiego rynku i zobaczmy, jak się zmieniał. [w:] naszemiasto.pl Chorzów [on-line]. Polska Press, 14.06.2019 r. [dostęp 20.04.2020 r.]
- Ryszard Szopa: Salę sesyjną zdobi niezwykłe dzieło sztuki. Symbol nowoczesnego państwa. Wyborcza.pl. [dostęp 03.06.2020 r.]
- Karol Schayer - Wizjoner. naszemiasto.pl, 28.02.2017 r. [dostęp 28.03.2017 r.]
- Ratusz w Chorzowie. Śląska Organizacja Turystyczna. [dostęp 15.07.2018 r.]
- Otte, Szopa 2007, s. 24.
- Otte, Szopa 2007, s. 26.
- Otte, Szopa 2007, s. 28.
- Majkowski 1930, s. 10.
Pozostałe obiekty w kategorii "Inne obiekty":
Stowarzyszenie Chorzowskich Artystów Plastyków | Wiatrak z Grzawy | Franciszkańskie Centrum Młodzieżowo-Powołaniowe Trzej Towarzysze | Budynek Komunalnej Kasy Oszczędności w Chorzowie | Brama Śląskiego Ogrodu Zoologicznego w Chorzowie | Zespół przyrodniczo-krajobrazowy „Uroczysko Buczyna” | Dom Kalidego | Kaplica cmentarna w ChorzowieOceń: Ratusz w Chorzowie