Parafia św. Antoniego z Padwy w Chorzowie

---

Historia

Kościół pod wezwaniem św. Antoniego Padewskiego, który znajduje się w Chorzowie, zyskał swoją formę w latach 1930-1934, według wizji poznańskiego architekta Adama Ballenstedta. Jego lokalizacja obejmuje teren w okolicach ulic Kopernika, Kilińskiego oraz placu Matejki.

Znaczna część budowli została zaplanowana na prostokątnym rzucie, z charakterystyczną wieżą, która została dostawiona do elewacji od strony ulicy Kopernika. Choć początkowo planowana wysokość wieży wynosiła 89 m, trudności terenowe oraz kryzys gospodarczy spowodowały, że optymalna wysokość została ograniczona do 38 m.

Budowa rozpoczęła się od poświęcenia kamienia węgielnego w dniu 28 czerwca 1931 roku. Natomiast 1 lipca 1932 roku miało miejsce poświęcenie pierwszego dzwonu, który nosił imię “Magdalenka”.

Uroczystość poświęcenia kościoła miała miejsce 9 września 1934 roku, a dokonał jej biskup ordynariusz Stanisław Adamski, co zaznaczyło ważny moment w historii tej wspólnoty.

Poczet proboszczów

Historia proboszczów Parafii św. Antoniego z Padwy w Chorzowie jest niezwykle bogata i sięga lat przed wojną.

• Stanisław Maśliński (administrator) 1935-1945,
• Józef Kempiński 1945-1975,
• Jan Skutela 1975-2000,
• Marian Jaromin 2000-2013,
• Krystian Kukowka 2013-nadal.

Grupy parafialne

W parafii św. Antoniego z Padwy w Chorzowie aktywnie funkcjonuje wiele grup, które angażują parafian w różnorodne formy działalności religijnej i społecznej. Każda z tych grup przyczynia się do budowania wspólnoty oraz wzmacniania duchowości.

• ministranci,
• Ruch Światło-Życie,
• Dzieci Maryi,
• Legion Maryi,
• Chór Seraf (międzyparafialny z par. św. Barbary w Chorzowie),
• Krąg biblijny,
• Towarzystwo Przyjaciół KUL,
• Schola młodzieżowa św. Pawła,
• Boże Nutki,
• Akcja Katolicka,
• Apostolstwo Dobrej Śmierci,
• Arcybractwo Krwi Chrystusa,
• Odnowa w Duchu Świętym,
• Trzeci Zakon Franciszkański.

Grupy te różnią się w zakresie działania, co umożliwia każdemu parafianinowi znalezienie miejsca, w którym może rozwijać swoją wiarę oraz nawiązywać nowe relacje.

Muzyka organowa parafii

Instrumentarium

Historia organów w parafii świętego Antoniego w Chorzowie sięga okresu przed powstaniem samego kościoła. Wówczas to zakłady zajmujące się budową organów, takie jak Fabryka Organów Stanisława Krukowskiego i jego Syna w Piotrkowie Trybunalskim, złożyły propozycję montażu instrumentu w nowo powstającym obiekcie sakralnym. Z kolejnych dokumentów wynika, że 12 listopada 1934 roku władze województwa śląskiego nabyły od Państwowego Seminarium Nauczycielskiego w Tarnowskich Górach organowy instrument za kwotę 1 750 zł, który był 2-manuałowy (z pedałem) i 5-registrowy. Istnieją jednak sprzeczne informacje, które wskazują, że mógł mieć on jedynie 3 registre. W 1948 roku organy zostały rozbudowane o dodatkowe cztery registre.

Według zapisów z kroniki parafialnej wynika, że rozbudowa została sfinansowana z nadwyżek zebranych ofiar przeznaczonych na budowę ogrzewania w kościele, a realizację przeprowadził organmistrz Zbigniew Zając z Zabrza. Te pierwsze organy były niewystarczające, co więcej, parafia musiała czekać na dalszą rozbudowę aż 14 lat, co spowodowane było trudnościami finansowymi, jakie parafia miała w latach 50. XX wieku, związanymi z budową kościoła filialnego.

Dokumenty z 7 lutego 1960 roku, pochodzące z Zakładu Organów Leona Michalika ze Świętochłowic, informują o planowanej wymianie magazynu powietrznego, jednak brak danych dotyczących realizacji tego planu. Dodatkowy napęd organowy mógł zostać stworzony przez czerpak klinowy. Z treści wizytacji kanonicznej przeprowadzonej w dniach 10-11 czerwca 1962 roku wynika, że ówczesny ordynariusz, bp Herbert Bednorz, zalecił parafii zainwestowanie w nowe organy lub rozbudowę istniejących.

30 grudnia 1964 roku, na zlecenie ks. proboszcza Ignacego Czabańskiego, ofertę złożył Bronisław Cepka, budowniczy organów z Popowa koło Wronek. Już 13 sierpnia 1965 roku sporządzono kosztorys związany z przebudową aktualnych 8-głosowych organów na 45-głosowy elektryczny lub pneumatyczny instrument. W planie uwzględniono budowę 3-manuałowego kontuaru oraz trzy wersje dyspozycji głosowej, które miały być zmieniane na życzenie zleceniodawcy przed rozpoczęciem budowy. Ostatecznie przyjęto pierwszy projekt z einige zmian.

Finansowanie remontu odbywało się w innowacyjny sposób, gdzie parafianie za pośrednictwem kościoła nabywali piszczałki, stając się ich właścicielami przez dziesięć lat. Po tym czasie darowali je parafii, bądź parafia je odkupywała. Umowy z ofiarodawcami zabezpieczały przejście piszczałek na własność księdza proboszcza po śmierci darczyńcy, z obowiązkiem odprawienia jednej Mszy świętej w jego intencji.

Z dokumentów wizytacyjnych wynika, że we wrześniu 1973 roku organy miały 43 głosy, w tym 5 rezerwowych, a do stycznia 1978 roku zredukowano ich liczbę do 40 grających głosów. Cała rozbudowa została zakończona w 1979 roku, po 13 latach pracy. W 1984 roku instrument przeszedł generalne strojenie z okazji jubileuszu kościoła, a kolejny remont miał miejsce w 1995 roku, realizowany przez firmę Bronisława Cepki.

W obecnej chwili organy w parafii świętego Antoniego dysponują trakturą gry oraz trakturą registrów elektropneumatyczną, 46 głosami rozmieszczonymi na 3 manuały i pedał. Każdy manuał oddaje 61 tonów, a pedał 32 tony. Instrument ma dwie dmuchawy, z sekcją lewą oraz prawą. W lewej części znajdują się piszczałki I manuału i część pedału, natomiast prawa sekcja zawiera piszczałki II i III manuału oraz pasma takie jak violin bass 16′, oktawbas 8′ czy chorałbas 4′. W prospekcie obecne są fragmenty głosów: pryncypałbas 16′, violin bass 16′, oktawbas 8′, chorałbas 4′ oraz pryncypał 8′. Jednak piszczałki manuału III znajdują się w szafie ekspresyjnej, która nie została nigdy ukończona ani podłączona do kontuaru.

Organiści

Na obecnych organach wystąpili wspaniali artyści, w tym Piotr Klemeński z Gdyni, Andrzej Ginko z Wiednia, Jan Szydło z Łańcuta, a także Anna Tobik z Katowic. Za kontuarem zasiadali również Julian Gembalski, Wacław Golonka oraz Józef Serafin. Natomiast na stałe w organowej przestrzeni zasiadali Alojzy Godziek (w latach 1934-1941 oraz 1955-1978), Tadeusz Klonowski (1941-1954), Paweł Morgała (1954-1955), Tadeusz Tomys (1978-1990), Klaudiusz Króliczek (1995-2011), Krzysztof Zuga (2008-2013), a obecnie Bolesław A. Dullek (od 2011 roku).

---

Oceń: Parafia św. Antoniego z Padwy w Chorzowie

---