Leszek Maria Engelking, urodzony 2 lutego 1955 roku w Chorzowie, to postać, która na zawsze zapisała się w historii polskiej kultury i literatury. Zmarł 22 października 2022 roku w Pruszkowie, pozostawiając po sobie bogaty dorobek twórczy oraz liczne ślady w działalności literackiej.
Był wybitnym filologiem, literaturoznawcą, a także uznawanym poetą, nowelistą oraz tłumaczem. Jego prace nad przekładami literackimi z języka angielskiego oraz różnych języków słowiańskich przyczyniły się do popularyzacji wielu autorów w Polsce.
W latach 1984–1995 pełnił funkcję redaktora miesięcznika „Literatura na Świecie”, co miało kluczowe znaczenie dla promocji literatury światowej w polskim kontekście. Jako członek Stowarzyszenia Pisarzy Polskich od 1989 roku, angażował się w życie literackie kraju, wspierając innych twórców.
Jego talent i oddanie literaturze zostały docenione poprzez przyznanie mu licznych nagród, w tym Nagrody „Literatury na Świecie” w latach 1989, 2002, 2008 oraz 2018, a także nagrody Polskiego PEN Clubu w 2010 roku. To wszystko świadczy o jego ogromnym wkładzie w rozwój kultury literackiej w Polsce.
Życiorys
Leszek Engelking to wybitna postać, której dzieciństwo miało miejsce na malowniczym Górnym Śląsku. W jego twórczości odnajdziemy liczne motywy związane z Bytomiem, chociaż nie zawsze łatwo jest je zidentyfikować. Jego zbiory, takie jak „Muzeum dzieciństwa” oraz „Suplement”, w oczywisty sposób koncentrują się na wspomnieniach związanych z miastem, w którym dorastał. Swoją edukację w szkołach podstawowych zakończył w rodzinnym mieście.
W późniejszych latach Engelking podjął studia na Uniwersytecie Warszawskim, gdzie specjalizował się w filmoznawstwie. W 1979 roku obronił pracę magisterską, po czym przez wiele lat rozwijał swoje zainteresowania akademickie. W czasie swojej kariery, w latach 1984–1995, pełnił funkcję redaktora w miesięczniku „Literatura na Świecie”.
W latach 1997-1998 wykładał historię literatury czeskiej oraz historię filmu czeskiego i słowackiego na Uniwersytecie Warszawskim. Dodatkowo, w roku akademickim 1997-1998 prowadził zajęcia gościnne na Uniwersytecie Palackiego w Ołomuńcu. W 1998 roku podjął studia doktoranckie na Uniwersytecie Łódzkim, a następnie przez lata 1998-2002 uczył teorii literatury oraz literatury porównawczej na tej uczelni.
Engelking był również aktywnym wykładowcą na wielu innych uczelniach, takich jak Uniwersytet Iwana Franki we Lwowie (1998), uniwersytet w Preszowie (1999), Uniwersytet Szczeciński, Uniwersytet Adama Mickiewicza w Poznaniu oraz Justus-Liebig-Universität w Giessen (Niemcy).
W grudniu 2002 roku obronił dysertację doktorską pt. „Codzienność i mit. Poetyka, programy i historia „Grupy 42” w kontekście dwudziestowiecznej awangardy i postawangardy”. Jego promotor, prof. dr hab. Grzegorz Gazda, a recenzentami byli znawcy literatury: prof. dr hab. Jacek Baluch, dr hab. Józef Zarek prof. UŚ, oraz prof. Jiří Holý DrSc.
W 2003 roku Engelking prowadził wykłady z historii literatury światowej na Uniwersytecie Łódzkim. Zajmował się również nauką przekładu artystycznego zarówno na Uniwersytecie Jagiellońskim, gdzie prowadził Podyplomowe Studium Tłumaczenia, jak i na Uniwersytecie Warszawskim (iberystyka). Od 2003 roku pełnił funkcję adiunkta w katedrze Teorii Literatury na Uniwersytecie Łódzkim.
W listopadzie 2013 roku uzyskał stopień doktora habilitowanego nauk humanistycznych na podstawie pracy „Chwyt metafizyczny. Vladimir Nabokov – estetyka z sankcją wyższej rzeczywistości”. Edytował także nowy wybór pism Vladimira Nabokova w warszawskim wydawnictwie „Muza SA”.
W czasie swoich studiów aktywnie uczestniczył w działalności klubu dyskusyjnego filmowego w Brwinowie oraz był członkiem Koła Młodych przy Związku Literatów Polskich aż do jego rozwiązania w stanie wojennym. Należał do Stowarzyszenia Literackiego „Scriptus”, Polskiego PEN Clubu, Societé Européenne de Culture oraz Polsko-Czeskiego Towarzystwa Naukowego, a także Łódzkiego Towarzystwa Naukowego.
Engelking był jurorem Nagrody Václava Buriana w Czechach, a także w latach 2019-2021 brał udział w jury czeskiej nagrody państwowej w dziedzinie literatury. Dodatkowo, przez wiele lat pełnił rolę jurorem Ogólnopolskiego Konkursu Poetyckiego im. Haliny Poświatowskiej oraz przez trzy lata był także jurorem Nagrody Literackiej im. Juliana Tuwima.
Życie prywatne
Leszek Engelking, od 1970 roku, osiedlił się w Brwinowie, miejscowości znajdującej się w pobliżu Warszawy. Tam również spoczywa na lokalnym cmentarzu parafialnym, w miejscu, które wielu jego bliskich mogło odwiedzać i pozostawić wspomnienia.
Jego rodzina odgrywała ważną rolę w jego życiu:
- Rodzice: Edward Engelking (9.07.1929-4.12.1994) oraz Kazimiera Teresa z d. Wilczyńska (26.10.1925-8.04.1998),
- Żona: Maja Chadryś-Engelking, która była animatorką kultury, instruktorką teatralną i literacką, teatrolożką oraz kuratorką wystaw literackich,
- Syn: Wojciech Engelking, pisarz, znany ze swojego wkładu w literaturę,
- Stryj: prof. Ryszard Engelking, uznawany matematyk oraz tłumacz literatury francuskiej,
- Kuzynki: prof. Barbara Engelking, psycholożka i socjolożka oraz dr hab. Anna Engelking, etnografka i etnolingwistka.
Engelking pozostawił po sobie nie tylko wspomnienia, ale i silną sieć rodzinną, angażującą się w różnorodne dziedziny kultury oraz nauki.
Nagrody i wyróżnienia
Leszek Engelking, znany tłumacz i autor, ma na swoim koncie szereg wyróżnień i nagród, które doceniają jego wkład w literaturę i translatorykę. Już w czasie studiów zdobył specjalne wyróżnienie od Sekretarza Naukowego Polskiej Akademii Nauk, otrzymując nagrodę imienia Wacława Borowego w 1978 roku.
W kolejnych latach Engelking zasłużył na uznanie dzięki swoim tłumaczeniom. Otrzymał nagrodę translatorską od miesięcznika „Literatura na Świecie” w kategorii książkowego debiutu za przekład Poezji wybranych Ezry Pounda w 1989 roku. W 1999 roku zdobył nagrodę Stowarzyszenia Tłumaczy Polskich za najlepszy przekład w dziedzinie eseistyki, doceniając pracę nad Duchem romańskim Ezry Pounda.
Rok 2003 przyniósł mu czeską nagrodę Premia Bohemica. Przyznano ją za jego działalność jako zagranicznego bohemisty oraz za promowanie czeskiej literatury w innych krajach. Engelking wyróżniony został także nagrodą „Literatury na Świecie” za tłumaczenie prozy, w szczególności za prace nad Siostrą Jáchyma Topola.
W 2006 roku przyznano mu odznakę „Zasłużony dla Kultury Polskiej”, co ukazuje jego znaczenie w polskim krajobrazie kulturalnym. Dwa lata później otrzymał ponownie nagrodę „Literatury na Świecie” w kategorii przekładu poezji za antologię Maść przeciw poezji oraz wybór wierszy Ivana Wernischa, zatytułowany Pchli teatrzyk. Główną książkę doceniono również nagrodą „Pióra Fredry”.
W 2010 Engelking znalazł się w gronie laureatów nagrody przyznawanej przez polski PEN Club, co stanowiło potwierdzenie jego wybitnych osiągnięć translatorskich, w szczególności w zakresie przekładów poezji i prozy. Jego tom poezji z 2011 roku, Muzeum dzieciństwa, zyskał nominację do Warszawskiej Nagrody Literackiej oraz Orfeusza – Nagrody Poetyckiej im. K.I. Gałczyńskiego w roku 2012.
W listopadzie 2016 Engelking został uhonorowany Muzą 2016, a także Nagrodą Prezydenta Bytomia za swoją twórczość literacką. Dwa lata później nagradzany był za całokształt swojej działalności translatorskiej w 2018 roku przez „Literaturę na Świecie” w kategorii Mamut. W roku 2020 Engelking zyskał nominację do Nagrody Literackiej Gdynia za przekład Księgi pocałunków Jaroslava Seiferta.
Twórczość
Leszek Engelking to postać o bogatej i różnorodnej twórczości, szczególnie w dziedzinie literackiej i translatorskiej. Jego dorobek obejmuje przekłady z wielu języków, co czyni go jednym z czołowych tłumaczy współczesnej literatury. Oto lista języków, z których tłumaczył:
- angielskiego, na przykład Richard Aldington, Hilda Doolittle, T.S. Eliot, Paul Muldoon,
- czeskiego, w tym Konstantin Biebl, Otto Březina, Karel Milota, František Halas,
- hiszpańskiego, jak Federico García Lorca, Octavio Paz,
- rosyjskiego, na przykład Marina Cwietajewa, Władysław Chodasiewicz,
- słowackiego, w tym Pavol Országh Hviezdoslav, Milan Rúfus,
- ukraińskiego, takich jak Lina Kostenko, Pawło Tyczyna,.
W swojej działalności krytyka literackiego koncentrował się na różnorodnych tematykach, obejmując literaturę polską. Oto kilka postaci, o których pisał:
- Stanisław Wyspiański,
- Tadeusz Miciński,
- Bolesław Leśmian,
- Jerzy Stefan Stawiński,
- Krystyna Rodowska,
- Agnieszka Taborska,
- Jerzy Jarniewicz,
- Eugeniusz Tkaczyszyn-Dycki,
- Tadeusz Chabrowski.
Engelking pisał także o literaturze amerykańskiej, angielskiej, czeskiej i wielu innych. Jego twórczość obejmuje również analizy i interpretacje dzieł różnych autorów takich jak:
- William Butler Yeats (Irlandia),
- Tanizaki Jun’ichiro (Japonia),
- Rainer Maria Rilke (Niemcy),
- José Saramago (Portugalia),
- Sven Delblanc (Szwecja),
- Milan Kundera (Czechy),
- A.M. Ripellino (Włochy).
Jako autor tekstów, Engelking często podejmuje tematykę filmu, teatru i sztuk plastycznych. Warto zauważyć, że jego wiersze oraz opowiadania były publikowane w licznych czasopismach, takich jak „Akant”, „Czas Kultury”, „Gazeta Wyborcza” i wiele innych.
Co więcej, był on członkiem międzynarodowych redakcji oraz współpracował z różnymi periodykami, zarówno w Polsce, jak i za granicą. Na przykład, był współpracownikiem amerykańskiego czasopisma „Paideuma”, a także stałym współpracownikiem „Tygla Kultury” oraz „Przeglądu Artystyczno-Literackiego”.
Twórczość Engelkinga ma również zasięg międzynarodowy, jego utwory doczekały się tłumaczeń w wielu językach, w tym chińskim, francuskim, hiszpańskim i niemieckim. Warto zaznaczyć, że jego prace były publikowane w wybranych leksykonach i słownikach.
Bez wątpienia Leszek Engelking jest istotną postacią współczesnej kultury literackiej, której wkład w tłumaczenie oraz krytykę literacką jest nie do przecenienia. Jego dorobek literacki pozostawił trwały ślad dla przyszłych pokoleń.
Dzieła
Poezje i proza
Leszek Engelking jest autorem licznych dzieł literackich, które obejmują zarówno poezję, jak i prozę. Wśród jego najważniejszych publikacji znajdują się:
- Autobus do hotelu Cytera (KKMP, Warszawa 1979),
- Haiku własne i cudze (Miniatura, Kraków 1991),
- Mistrzyni kaligrafii i inne wiersze (Miniatura, Kraków 1994) ISBN 83-7081-115-9,
- Dom piąty (Miniatura, Kraków 1997) ISBN 83-7081-377-1,
- I inne wiersze (Miniatura, Kraków 2000) ISBN 83-7081-395-X,
- Szczęście i inne prozy (Oficyna Wydawnicza Volumen, Warszawa 2007) ISBN 978-83-7233-116-8,
- Muzeum dzieciństwa (Wydawnictwo WBPiCAK, Poznań 2011) ISBN 978-83-62717-13-2,
- Komu kibicują umarli? (Wydawnictwo WBPiCAK, Poznań 2013) ISBN 978-83-62717-75-0,
- Suplement (Dom Literatury w Łodzi, Łódź 2016) ISBN 978-83-62733-48-4.
Niektóre z jego wierszy zostały przetłumaczone na inne języki, co przyczyniło się do ich szerszej popularności. Wśród przekładów można wymienić:
- Your Train the Local (arkusz poetycki; tłum. Craig Czury; Reading, Pa 2001),
- Paulina’s House (arkusz poetycki; tłum. Craig Czury; Reading, Pa 2002),
- Wid cioho ne wmyrajut’… (wydanie dwujęzyczne, tłum. Wiktor Dmytuk, posłowie Andrij Otko; Kameniar, Lwów 1997) ISBN 966-7255-08-5,
- A jiné básně a jiné básně (tłum. Václav Burian, Iveta Mikešová, Petr Mikeš, Ivan Wernisch, posłowie Václav Burian; Votobia, Ołomuniec 1998) ISBN 80-7198-336-5,
- Zanechala si odtlačky prstov na mojej koži. Wybór i tłumaczenie Karol Chmel, F.R.&G., Bratysława 2005, ISBN 80-85508-62-1,
- Muzeum dětství a jiné básně (tłum. Václav Burian, Protimluv, Ostrawa 2016) ISBN 978-80-87485-31-6.
Warto także zauważyć, że zbiorek jego wierszy został przetłumaczony na język hiszpański, co świadczy o jego wpływie na międzynarodową scenę literacką:
- Museo de la infancia (tłum. Gerardo Beltrán, Xavier Farré i Abel Murcia, entretrés, Saragossa 2010) ISBN 978-84-937657-4-3; depósito legal Z-42-2010.
Monografie i szkice literackie
Angażując się w literaturę nie tylko jako twórca, Engelking jest także autorem ważnych monografii i szkiców. W jego dorobku literackim znajdują się następujące tytuły:
- Vladimir Nabokov (Czytelnik, Warszawa 1989) ISBN 83-07-01628-2,
- Dvěma slovy zachytit nezachytitelnost, [w:] Bolesław Leśmian, Druhá smrt (Votobia, Ołomuniec 1995, w języku czeskim) ISBN 80-7198-028-5,
- Vladimir Nabokov. Podivuhodný podvodník (Votobia, Ołomuniec 1997; w języku czeskim) ISBN 80-7198-258-X,
- Surrealizm, underground, postmodernizm. Szkice o literaturze czeskiej (Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2001) ISBN 83-7171-458-0,
- Codzienność i mit. Poetyka, programy i historia Grupy 42 w kontekstach dwudziestowiecznej awangardy i postawangardy (Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2005) ISBN 83-7171-826-8,
- Chwyt metafizyczny. Vladimir Nabokov – estetyka z sankcją wyższej rzeczywistości (Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2011) ISBN 978-83-7525-624-6,
- Nowe mity. Twórczość Jáchyma Topola (Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2016) ISBN 978-83-8088-038-2,
- Bytom w literaturze: dzieła, miejsce, zakorzenienie, tożsamość, mit (Muzeum Górnośląskie, Bytom 2018) ISBN 978-83-65786-17-3,
- Szwejkowie i Don Kichoci (Wydawnictwo Officyna, Łódź 2019) ISBN 978-83-62409-92-1,
- Komu múza přeje.Od Máchy k Topolovi. Vẏbor ze studii (Karolinum, Praha 2020) ISBN 978-80-246-4674-9.
Antologie
Wśród antologii, w których znalazły się teksty Engelkinga, wyróżniają się tytuły takie jak:
- Wyspy na jeziorze (Miniatura 1988; antologia poezji brytyjskiej i amerykańskiej),
- Oleg Pastier, Karol Chmel, Ivan Kolenič, Oko za ząb. Trzej współcześni poeci słowaccy (także wybór i opracowanie), Pogranicze, Sejny 2006 (seria „Meridian”) ISBN 83-86872-83-7,
- Maść przeciw poezji. Przekłady z poezji czeskiej. (Wybór wierszy, przekład, opracowanie krytyczne, wstęp i posłowie L. Engelking, „Biuro Literackie”, Wrocław 2008) ISBN 978-83-60602-69-0,
- Obraz i wir. Antologia anglo-amerykańskiego imagizmu, współautor Andrzej Szuba (Instytut Badań Literackich PAN, Fundacja „Centrum międzynarodowych Badań Polonistycznych”, Warszawa 2016) ISBN 978-83-938702-2-6,
- Moje maski, moje twarze. Wybrane przekłady poetyckie (Wydawnictwo Officyna, Łódź 2021) ISBN 978-83-665114-8-4.
Tłumaczenia
Engelking nie tylko sam pisze, ale również tłumaczy dzieła innych autorów. Oto niektóre z jego przedstawionych tłumaczeń:
- Ezra Pound
- Poezje wybrane (LSW, Warszawa 1989, z przedmową, ISBN 83-205-4279-0),
- Duch romański (Czytelnik, Warszawa 1999, z posłowiem, ISBN 83-07-02714-4),
- Wiersze, poematy i Pieśni (Biuro Literackie, Wrocław 2012, z komentarzem i posłowiem, ISBN 978-83-62006-79-3).
- Nikołaj Gumilow, Tramwaj zbłąkany i inne wiersze (Miniatura, Kraków 1990),
- Vladimir Nabokov
- Zaproszenie na egzekucję (Czytelnik, Warszawa 1990, z posłowiem, ISBN 83-07-01844-7; II wyd. Muza SA, Warszawa 2003, z posłowiem, ISBN 83-7319-328-6; III wyd. POLITYKA Spółdzielnia Pracy, Warszawa 2010, „Współczesna Literatura Rosyjska”, ISBN 978-83-62148-44-8),
- Rozpacz (Atext 1993, ISBN 83-85156-30-5; II wyd. Muza SA, Warszawa 2003, z posłowiem, ISBN 83-7319-372-3),
- Król, dama, walet (Marabut 1994, ISBN 83-85893-07-5; II wyd. Muza SA, Warszawa 2003, ISBN 83-7200-856-6; III wyd. Muza SA, Warszawa 2013, z posłowiem, ISBN 978-83-7758-318-0),
- Feralna trzynastka (Atext 1995, razem z Eugenią Siemaszkiewicz, ISBN 83-85156-48-8),
- List, który nigdy nie dotarł do Rosji i inne opowiadania (Muza SA, Warszawa 2007, razem z Michałem Kłobukowskim, z posłowiem, ISBN 978-83-7495-312-2),
- Kęs życia i inne opowiadania (Muza SA, Warszawa 2009, razem z Michałem Kłobukowskim, z posłowiem, ISBN 978-83-7495-684-0),
- Ada albo Żar. Kronika rodzinna (Muza SA, Warszawa 2009, z posłowiem, ISBN 978-83-7495-542-3),
- Oryginał Laury (Muza SA, Warszawa 2010, z posłowiem, ISBN 978-83-7495-818-9),
- Nikołaj Gogol (Muza SA, Warszawa 2012, ISBN 978-83-7758-193-3).
- Petr Mikeš, Dom jest tam (Miniatura, Kraków 1991, z posłowiem),
- Ivan Wernisch
- Cmentarz objazdowy (Miniatura, Kraków 1991, z posłowiem),
- Pchli teatrzyk [t. I] (Fundacja ANIMA „Tygiel Kultury”, Biblioteka „Tygla Kultury”, Łódź 2003, ISBN 83-88552-18-X),
- Pchli teatrzyk [t. II] (Fundacja ANIMA „Tygiel Kultury”. Biblioteka „Tygla Kultury”, Łódź 2007, z posłowiem, ISBN 978-83-88552-48-9),
- Pernambuco (Biuro Literackie, 2021, z posłowiem).
- Ivan Blatny, Szkoła specjalna (Fundacja „bruLionu”, Kraków-Warszawa 1993, z posłowiem),
- Agneta Pleijel, Anioły ze snu (Miniatura, Kraków 1995, ISBN 83-7081-119-1),
- Oldřich Wenzl, Słyszę kroki ementalera (Instytut Wydawniczy „Świadectwo”, Bydgoszcz 1996, z posłowiem, ISBN 83-85860-22-3),
- Miroslav Holub
- Wiersze (Świat Literacki 1996; przekład wespół z Marianem Grześczakiem; z posłowiem, ISBN 83-86646-26-8),
- Kłopoty na statku kosmicznym (Świat Literacki 1998; wespół z Hanną Postułą, ISBN 83-86646-63-2).
- Richard Caddel, Mały atlas klimatyczny duszy (Miniatura, Kraków 1996, z posłowiem, ISBN 83-7081-329-1),
- M. Agiejew, Romans z kokainą (Czytelnik, Warszawa 1997, z posłowiem, ISBN 83-07-02435-8; II wyd. POLITYKA Spółdzielnia Pracy, Warszawa 2011, „Współczesna Literatura Rosyjska”, ISBN 978-83-62148-52-3; III wyd. Wydawnictwo 44.pl. Kraków 2013, edycja dwujęzyczna, ISBN 978-83-63035-23-5),
- Václav Burian, Czas szuflad (Miniatura, Kraków 1997, 2005, seria „Biblioteka Poezji Czeskiej”, z posłowiem),
- Egon Bondy, Dzisiaj wypiłem dużo piw (Miniatura, Kraków 1997, seria „Biblioteka Poezji Czeskiej”, z posłowiem, ISBN 83-7081-823-2, błędnie nadany),
- Nickie Roberts, Dziwki w historii. Prostytucja w społeczeństwie zachodnim (Oficyna Wydawnicza Volumen, Alfa 1997, ISBN 83-86857-75-7),
- Christopher Reid, Katerina Brac (Miniatura, Kraków 2001, razem z Jerzym Jarniewiczem, ISBN 83-7081-512-X),
- Daniela Hodrová, Pod dwiema postaciami (Biblioteka „Tygla Kultury”, Łódź 2001, z posłowiem, ISBN 83-88552-08-2),
- Charles Bukowski, Miłość to piekielny pies (Noir sur Blanc 2003, z posłowiem, ISBN 83-7392-025-0); drugie wydanie: Noir sur Blanc 2017 (ISBN 978-83-65613-33-2),
- Milena Jesenská, Ponad nasze siły. Czesi, Żydzi i Niemcy. Wybór publicystyki z lat 1937–1939 (Czarne, Wołowiec 2003; wybór: Václav Burian i Leszek Engelking, z przedmową, ISBN 83-87391-72-7),
- Ladislav Klima, Jak będzie po śmierci i inne opowiadania (seria: „Małe pasaże”; słowo/obraz terytoria, Gdańsk 2004, ISBN 83-89405-23-7),
- Jáchym Topol
- Siostra (W.A.B., Warszawa 2002, ISBN 83-88221-97-3),
- Nocna praca (W.A.B., Warszawa 2004, ISBN 83-89291-86-X),
- Supermarket bohaterów radzieckich (Czarne, Wołowiec 2005, ISBN 83-89755-32-7),
- Droga do Bugulmy (Czarne, Wołowiec 2006, ISBN 83-89755-45-9; słuchowisko według tej sztuki zrealizował II program Polskiego Radia, premiera 2007),
- Strefa cyrkowa (W.A.B., Warszawa 2008, ISBN 978-83-7414-467-4),
- Warsztat Diabła (W.A.B., Warszawa 2013, ISBN 978-83-7747-851-6).
- Michal Ajvaz
- Morderstwo w hotelu Intercontinental. Powrót starego warana. Inne miasto. (Pogranicze, Sejny 2005, seria „Meridian”, ISBN 83-86872-69-1),
- Podróż na Południe (Książkowe Klimaty, Wrocław 2016, seria „Czeskie Klimaty”, ISBN 978-8-3648-8724-6).
- Jiří Staněk, Małe modlitwy (za Jiříego Ortena) (Stowarzyszenie Literackie im. K.K. Baczyńskiego, Łódź 2007, ISBN 978-83-85680-52-9),
- Jiří Kolář, Sposób użycia i inne wiersze (Oficyna Wydawnicza ATUT, Wrocław 2010, seria „Literatura Czeska”, z posłowiem, ISBN 978-83-7432-606-3),
- Zdeněk Jirotka, Saturnin (Afera, Wrocław i Karolinum, Praha, z posłowiem, ISBN 978-83-65707-22-2),
- Hadžem Hajdarević, Selma (Oficyna wydawnicza Agawa, Warszawa 2012, tłumaczenie razem z Danutą Cirlić-Straszyńską, ISBN 978-83-85571-68-1),
- Gerardo Beltrán, Z prędkością światła/A la velocidad de la luz (Czuły Barbarzyńca, Warszawa 2013, edycja dwujęzyczna, tłumaczenie razem z Aliną Kuzborską, ISBN 978-83-62676-31-6),
- Federico García Lorca, Gips i jaśmin. Poezje wybrane (Officyna, Łódź 2017, ISBN 978-83-62409-62-4),
- William Butler Yeats, Eseje (Officyna, Łódź 2017, także wybór, ISBN 978-83-62409-74-7),
- Jaroslav Seifert, Księga pocałunków. Poezje wybrane (Officyna, Łódź 2019, także wybór i mała monografia poety jako posłowie, ISBN 978-83-62409-95-2).
Współtłumaczenia Engelkinga obejmują również:
- Maksymilian Wołoszyn, Poezje (Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1981, ISBN 83-06-00668-2),
- Jaroslav Seifert
- Poezje wybrane (LSW, Warszawa 1986, ISBN 83-205-3892-0),
- Odlewanie dzwonów (Wydawnictwo Literackie, Kraków 1990).
- William Butler Yeats
- Poezje wybrane (Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1987, ISBN 83-06-01575-4),
- Dramaty (Świat Literacki, Warszawa 1994, ISBN 83-901331-4-8),
- Wiersze wybrane (Ossolineum, Wrocław 1997, BN) (ISBN 83-04-04370-X).
- Paul Johnson, Historia chrześcijaństwa (Atext 1993),
- Oksfordzka ilustrowana encyklopedia sztuki (Wyd. Łódzkie, Łódź 1994, ISBN 83-218-1000-4),
- Gerardo Beltrán, Krótki pejzaż z cieniami (Wydawnictwo Małe, Warszawa 1996, ISBN 83-903609-2-6),
- David Carrión, Kłopoty urodzonego we wrześniu (Wydawnictwo Małe, Warszawa 1996, ISBN 83-903609-4-2),
- Ezra Pound
- Pieśni (Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1996),
- Liryki najpiękniejsze (tłumaczenie wraz z Jerzym Niemojowskim; Algo, Toruń 2000).
- Pavol Országh Hviezdoslav, Dzieci Prometeusza (Towarzystwo Słowaków w Polsce, Kraków 1999, ISBN 83-87842-20-6),
- Hilda Doolittle, Wiersze, [w:] Julia Hartwig, Dzikie brzoskwinie (Sic!, Warszawa 2003, ISBN 83-88807-26-9),
- Václav Burian, Wiersze, [w:] Od słowa ke slovu (red. J. Nowak, M. Rapnicki, Racibórz 2003),
- Natalia Astafiewa (Astafjewa), Sześć hokku, [w:] Natalia Astafjewa, Władimir Britaniszski, Dwugłas – Dwugłos. Wiersze (Wydanie dwujęzyczne; Progress-Plejada, Moskwa 2005),
- Andrej Chadanowicz, Święta Nowego Rocku (wraz z K. Bortnowską, J. Maksymiukiem, A. Pomorskim i B. Zadurą; Kolegium Europy Wschodniej, Wrocław 2006, ISBN 83-89185-09-1),
- Vratislav Effenberger, Polowanie na czarnego rekina (ATUT, Wrocław 2006, ISBN 978-83-7432-196-9),
- Václav Havel, Zmieniać świat. Eseje polityczne (wraz z Piotrem Godlewskim, Tomaszem Grabińskim, Joanną Goszczyńską, Jackiem Illgiem, Andrzejem S. Jagodzińskim, Aleksandrem Kaczorowskim i Janem Stachowskim; Agora S.A., Warszawa 2012, ISBN 978-83-268-1223-1),
- Abel Murcia, Desguace personal/Osobista rozbiórka (Czuły Barbarzyńca, Warszawa 2012, edycja dwujęzyczna, tłumaczenie razem z Wojciechem Charchalisem, Martą Eloy Cichocką, Carlosem Marrodanem-Casasem, Krystyną Rodowską i Martą Szafrańska-Brandt, ISBN 978-836267-622-4),
- Charles Bukowski, Noce waniliowych myszy. Wybór wierszy, 2014, ISBN 978-83-7392-499-4; wstęp i opracowanie Tadeusz Nyczek, inni tłumacze Marcin Baran, Michał Kłobukowski, Piotr Madej, Dobrosław Rodziewicz (Noir sur Blanc),
- Karel Čapek – Rozmowy z Tomášem Garriguem Masarykiem, przekład razem z Andrzejem Czcibor-Piotrowskim (ISBN 978-83-64887-10-9, Wydawnictwo Książkowe Klimaty).
Przypisy
- a b Rejestr Spadkowy PL: wyszukiwanie wpisu [online], rejestry-notarialne.pl [dostęp 30.03.2024 r.]
- ZNAMY NOMINACJE do 15. Nagrody Literackiej GDYNIA [online], Nagroda Literacka Gdynia [dostęp 18.05.2020 r.]
- Laureaci nagrody „Literatury na Świecie”, Literatura na Świecie [dostęp 19.03.2015 r.]
- Dr hab. Leszek Maria Engelking, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 25.11.2018 r.]
- PEN Club dla Engelkinga [online], Wyborcza.pl, 09.11.2010 r.
- MagdalenaM. Łań MagdalenaM., Finał tegorocznej Nagrody Literackiej [online], Urząd m.st. Warszawy, 20.04.2012 r.
- Nominowano 20 książek do nagrody Orfeusza [online], orfeusz-nagroda.pl, 10.05.2012 r.
- Kto jest kim w Polsce: informator biograficzny. Lubomir Mackiewicz (red.), Anna Żołna (red.). Warszawa: Wydawnictwo „Interpress”, 1993.
Pozostali ludzie w kategorii "Kultura i sztuka":
Edward Bogusławski (kompozytor) | Tadeusz Żmudziński | Natalia Szyguła | Ewa Nowacka | Jerzy Michalak (scenograf) | Paweł Wilczek | Janina Matylda Gajdzianka | Józef Gallus | Ewa Pokas | Agnieszka Radzikowska | Izabella Malik | Maya Gordon | Ryszard Riedel | Bogdan Kalus | Sabina Waszut | Adam Pilawa | Helga Molander | Anna Dziewit-Meller | Jan Kidawa-Błoński | Andrzej LampertOceń: Leszek Engelking