Józef Gallus

---

Życiorys

Józef Gallus, pochodzący z rodziny górniczej, był synem Balthazara Gallusa oraz Marii Gopon. Swoją edukację zakończył w szkole ludowej, a następnie w wieku czternastu lat rozpoczął pracę w kopalni Königsgrube. Niestety, jego kariera w górnictwie zakończyła się w 1879 roku z powodu wypadku, który zmusił go do zmiany zajęcia.

Po opuszczeniu kopalni, zajął się pracą jako zecer w drukarni Gazety Górnośląskiej. W 1882 roku Gallus postanowił rozwinąć swoje umiejętności i wyjechał na półroczną praktykę do Wiednia. Powrotem do Polski był jego powrót 22 maja 1883 roku, kiedy to rozpoczął pracę w drukarni wydawnictwa Katolik w Bytomiu. W 1884 roku, w wyniku zmiany statusu życiowego, zawarł małżeństwo z Florentine Galetz, urodzoną w 1859 roku.

W ciągu swojego życia nie tylko pracował zawodowo, ale również aktywnie działał w społeczności lokalnej. Był członkiem Kółka Towarzyskiego w Królewskiej Hucie oraz zdobył tytuł członka honorowego Towarzystwa Alojzjanów. W 1890 roku zaangażował się w działalność oświatową w nowo powstałym Towarzystwie Górnośląskich Przemysłowców.

W czerwcu 1909 roku, w dniach od 10 kwietnia do 31 sierpnia, uczestniczył w pielgrzymce do Ziemi Świętej, która przyciągnęła grupę 448 pątników z regionów Małopolski i Górnego Śląska. Była to organizacja z Krakowa, Komisariat ZŚ. Swoje przeżycia z tej podróży Gallus uwiecznił w pamiętniku pt. Wspomnienie z pielgrzymki mojej do Ziemi Świętej, wydanym w Opolu. Jak wielu innych pielgrzymów tamtych czasów, w Jerozolimie został odznaczony Krzyżem Pielgrzyma.

W 1932 roku przeszedł na zasłużoną emeryturę. Pięć lat później, w 1937 roku, został uhonorowany srebrnym Wawrzynem Akademickim. Jego pasja do folkloru śląskiego przejawiała się w opracowywaniu zbiorów takich jak Pieśni polskie używane na Górnym Śląsku oraz Starosta weselny.

Po zakończeniu życia, Józef Gallus został pochowany w części południowej przy murze cmentarza Mater Dolorosa w Bytomiu. Jego pamięć jest także uhonorowana poprzez nadanie jego imienia jednej z ulic w Katowicach oraz Bytomiu.

Dzieła

Niniejsza sekcja przedstawia wybór dzieł autorstwa Józefa Gallusa, które miały znaczący wpływ na kulturę i folklor w Polsce.

• „Pieśni polskie używane na Górnym Śląsku” (1890–1892) – to wielokrotnie wznawiane i poszerzane wydanie, również znane jako Śpiewnik polski, które stanowi zbiór polskich pieśni, a także anonimowych utworów ludowych.
• „Starosta weselny” (1892), później wznowiony jako „Wielki zbiór powinszowań” (1908) – była to publikacja zawierająca zbiór przemówień, piosenek i wierszy, które służyły starostom, drużbom i gościom w czasie uroczystości weselnych.
• „Dziedzictwo macierzyńskiej miłości” – praca ta eksploruje temat macierzyństwa i jego znaczenia w życiu człowieka.
• „Wspomnienie z pielgrzymki mojej do Ziemi Świętej” (1909) – opisuje osobiste przeżycia autora związane z pielgrzymką do miejsc o dużym znaczeniu religijnym.

---

Oceń: Józef Gallus

---