Jan Figna

---

Dzieciństwo i młodość

Jan Figna był synem Jana Figny oraz Marii, z domu Sołtysik. Jego edukacja rozpoczęła się w Szkole Ludowej, którą ukończył w Nowych Hajdukach.

W życiu osobistym, po wielu staraniach, poślubił Melanię, córkę Dobrzyńskich, z którą stworzył rodzinę wychowując pięcioro dzieci.

Działalność polityczna

Bnin

W 1904 roku Jan Figna rozpoczął swoją działalność publiczną jako asystent, a następnie objął stanowisko sekretarza. Jego kariera nabrała tempa w lutym 1917, kiedy to został burmistrzem Bnina, co stanowiło ważny krok w jego życiu zawodowym.

Jarocin

1 września 1919 roku Rada Miejska Jarocina wybrała Fignę na burmistrza, co miało miejsce w momencie, gdy Polska odzyskała niepodległość. 25 października tego samego roku miał zaszczyt powitać wraz z delegacją Józefa Piłsudskiego na miejscowym dworcu. Figna szczególnie angażował się w kwestie społeczne oraz edukacyjne. Dzięki jego determinacji, 1 września 1921 roku rozpoczęło działalność Publiczne Gimnazjum, a Jarocin stał się członkiem Związku Miast Polskich.

Jego kadencja dobiegła końca 1 sierpnia 1922 roku, kiedy to zrezygnował z powodu narastających problemów z radnymi oraz braku współpracy z wpływowymi grupami mieszkańców. Po jego ustąpieniu tymczasowo funkcję burmistrza objął ks. Ignacy Niedźwiedziński, a następnie, od 20 września, Czesław Łukowski.

Pszczyna

Do 1921 roku urząd burmistrza Pszczyny pełnił Robert Szaalmann, lecz w wyniku przejęcia władzy przez Polskę na Śląsku, radny magistratu Gwollek stał się jego zastępcą. Na posiedzeniu Rady Miejskiej 30 marca 1922 roku, Jan Figna został jednogłośnie wybrany burmistrzem Pszczyny, zdobywając poparcie zarówno ze strony frakcji polskiej, jak i niemieckiej. Funkcję tę objął 19 czerwca 1922 roku, a jego powołanie zatwierdził dekret prezesa rejencji opolskiej przy zgodzie Międzysojuszniczej Komisji Rządzącej oraz Plebiscytowej na Górnym Śląsku.

29 czerwca 1922 roku odbyło się powitanie polskich wojsk na pszczyńskim rynku. W wyniku jego inicjatywy, we wrześniu 1922 roku powołano nową Radę Miasta. W 1926 roku na jej czele stanął dr Antoni Rogaliński, a Figna kandydował na burmistrza Królewskiej Huty, jednak nie osiągnął sukcesu z powodu przepisów dotyczących stanowisk. Kolejne wybory do rady miały miejsce na podstawie nowej ordynacji wyborczej w 1926 roku, po których frakcja niemiecka zyskała przewagę, jednak wkrótce potem nowym burmistrzem ponownie został Jan Figna.

W tym okresie trwały intensywne prace nad wprowadzeniem odpowiednich urzędów do Pszczyny, jako że miasto stało się centrum władzy gminnej i powiatowej, co wiązało się z potrzebą zorganizowania odpowiednich instytucji, takich jak sądy, komenda powiatowa policji czy urząd skarbowy, którymi kierował Franciszek Lerch. Zarówno władze miejskie, jak i powiatowe miały na celu rewitalizację zaniedbanego miasta poprzez rozwój infrastruktury.

Jednym z poważnych wyzwań, z jakim musiał się zmierzyć Figna była narastająca gospodarcza kryzys, który był efektem przejścia na gospodarkę pokojową, hiperinflacji oraz późniejszych reform Grabskiego. Mimo tych trudności, Pszczyna zdołała dysponować wystarczającymi środkami na codzienne wydatki, głównie dzięki pobieranym podatkom. Jedyną realną inwestycją, która miała miejsce w tym czasie była budowa sieci wodociągowej oraz placu zabaw dla dzieci; inne planowane projekty nie mogły się zrealizować z uwagi na ograniczone fundusze. Rada Miasta skupiała się głównie na wyjątkowych wydatkach i niewielkich dotacjach dla organizacji wspierających dzieci z rodzin ubogich oraz niepełnosprawnych.

Figna przejął na siebie wiele odpowiedzialnych stanowisk w administracji. W 1928 roku zasiadał jako przewodniczący w Komunalnym Urzędzie Pośrednictwa Pracy i asystował w prokuraturze przy Sądzie Powiatowym, występując również jako reprezentant na spotkania Związku Miast Polskich. Uczestniczył w komisji konkursowej ds. obsady nauczycieli szkół w Pszczynie, w której obok niego zasiadali między innymi proboszcz Mateusz Bielok, lekarz dr Teofil Golus oraz dyrektor Stanisław Szoppa. W obliczu konfliktów z niemieckimi radnymi, Figna musiał podjąć działania w kwestii języka używanego podczas obrad. Spór ten zaostrzył się, gdy z inicjatywy ówczesnego starosty Szaliśkiego zlecił usunięcie tablicy upamiętniającej ofiary I wojny światowej.

W 1934 roku zrezygnował z funkcji burmistrza z przyczyn zdrowotnych, w tym z powodu pogorszenia stanu wzroku oraz częściowej utraty słuchu. W trakcie jego rządów w mieście zrealizowano budowę sieci wodociągowej, przeprowadzono wiele remontów w szkołach, wzniesiono budynki wielorodzinne oraz baraki dla bezdomnych, a także wdrożono oświetlenie uliczne oraz wieżę ciśnień obecną znaną jako Wodna Wieża. Przeprowadzono też renowację ratusza oraz utworzono targowisko.

Następcą Figny został Jan Żmij, który pełnił tę funkcję w latach 1934–1939.

Emerytura i śmierć

Po zakończeniu swojej kadencji jako burmistrz Pszczyny, Jan Figna zdecydował się na przeprowadzkę do Golęczewa. W okresie II wojny światowej rodzina Fignów doświadczyła licznych represji. Jan oraz jego syn zostali uwięzieni jako więźniowie polityczni, podczas gdy Melania, ich żona i matka, była wielokrotnie przesiedlana.

Jan Figna zmarł 24 grudnia 1940 roku w Dachau, gdzie ostatecznie spędził czas jako więzień. Po zakończeniu działań wojennych, jego żona postanowiła sprowadzić jego prochy z powrotem do Polski. Zostały one pochowane na cmentarzu w Sobocie.

---

Oceń: Jan Figna

---