Klimzowiec

---

Geografia

Położenie

Klimzowiec jest miejscowością usytuowaną na Płaskowyżu Bytomsko-Katowickim, który stanowi fragment Wyżyny Śląskiej. To urokliwe miejsce mieści się w regionie Górnego Śląska, co nadaje mu wyjątkowego charakteru.

Granice

W południowej części Klimzowca wyznacza granicę rzeka Rawa. Z kolei na zachodzie, granicą terytorialną jest Kanał Sueski, który oddziela Klimzowiec od pobliskich Wielkich Hajduk, w granicach Chorzowa Batorego, aż do ulicy Cmentarnej. Granice północną wyznacza południowy brzeg Parku Róż, po czym biegnie w kierunku wschodnim wzdłuż ulicy Ryszki, aż do ulicy Gałeczki, która z kolei stanowi wschodnie ograniczenie Klimzowca.

Historia

Klimzowiec to miejscowość o bogatej historii, która zaczęła się formować w latach 1850–1866, wokół młyna, który zbudował Jacek Klimza. Stąd też wzięła swoją nazwę, a jej znaczenie wywodzi się z niemieckiego „Klimsawiese”, co oznacza 'łąka Klimzy’. W 1860 roku, liczba zamieszkujących ten obszar ludzi wynosiła około 1200, a już w 1866 roku przekroczyła 2000. Dwa lata później, w 1868 roku, Klimzowiec stał się częścią nowo powstającego miasta Królewska Huta (Königshütte), do której włączono również kilkanaście kolonii przemysłowych.

Początkowo, obszar ten charakteryzował się rolniczym i wydobywczym stylem życia. Na przełomie XIX i XX wieku, lokalna architektura uległa istotnym zmianom. Powstały kamienice, zwane familokami, budowane dla pracowników pobliskich zakładów przemysłowych oraz Szkoła Podstawowa przy ul. ks. Gałeczki. W miejscu niektórych gruntów rolnych założono ogródki działkowe, co doprowadziło do narodzin południowej części Osiedla Ryszki.

W wyniku niepokojącej degradacji jakości wody w rzece, w latach 1912–1913 zbudowano w Klimzowcu prowizoryczną, eksperymentalną oczyszczalnię ścieków, ulokowaną na zachód od ul. Gałeczki. Na początku XX wieku miejscowość przeszła znaczny rozwój. Mieszkańcy Klimzowca brali udział w trzech powstaniach śląskich w latach 1919, 1920 i 1921, co było dla nich ważnym momentem historycznym.

Zgodnie z konwencją podpisaną w Genewie w 1922 roku, obszar Klimzowca (jako część Królewskiej Huty) został przyznany Polsce. W 1927 roku amerykańska firma „Dorr and Co” rozpoczęła budowę oczyszczalni „RAWA”, która została ukończona w 1929 roku na granicy terenów Wielkich Hajduk i Załęża.

Do połowy lat 30. XX wieku mieszkańcy Klimzowca należeli do parafii św. Jadwigi z siedzibą w Królewskiej Hucie. Wkrótce potem, na terenie miejscowości powstało samodzielne parafia pod wezwaniem św. Franciszka z Asyżu, którą zawiadywali franciszkanie z Katowic Panewnik. W 1935 roku zbudowano drewniany kościół, stanowiący ważny punkt na mapie lokalnej architektury w kwartale ulic Gałeczki, Szkolnej (dzisiaj Franciszkańskiej) i Średniej.

Na Górnym Śląsku przed wybuchem II wojny światowej działalność patriotyczna franciszkanów z Klimzowca zyskała na znaczeniu. Ich konflikty z władzami prowincjalnymi oraz sytuacja kanoniczna miały swoje odzwierciedlenie w lokalnej prasie, jak „Śląski Kurier Poranny”, „Polska Zachodnia” czy „Gość Niedzielny”. W tym okresie Klimzowiec odwiedzał również przyszły Sługa Boży o. Euzebiusz Huchracki.

Kiedy rozpoczęła się II wojna światowa, w Klimzowcu miały miejsce potyczki z armią niemiecką, która wtargnęła na terytorium II RP. W czasie wojny w klasztorze znajdowali schronienie działacze ruchów niepodległościowych. O. Bernardyn Grzyśka, przełożony wspólnoty zakonnej, z niestrudzoną determinacją pomagał w ukrywaniu tych osób oraz ich rodzin.

Pod koniec II wojny światowej, pola otaczające Klimzowiec, jako nieliczne w okolicach Katowic, zostały przypadkowo zbombardowane, choć ucierpiały jedynie budynki przy ul. Górniczej. Po zakończeniu wojny, na obszarze ogródków działkowych oraz we wcześniej zbudowanej zabudowie, zaczęły powstawać nowe bloki i domy mieszkalne. Otworzono drugą szkołę podstawową oraz kompleks Technikum Górniczego z internatem, Pomaturalną Szkołę Geodezyjną i budynek oddziału Ministerstwa Górnictwa.

Od lat 70., Klimezowiec wzbogacono o nowe osiedla z zabudową wysokościową, takie jak Różanka, Krzywa–Astrów, Ryszki–Piaskowa, Gałeczki i Młodzieżowa. Od lat 90. powstały także obiekty handlowe. Tylko w osiedlach wzniesionych w latach 70. i pierwszej połowie lat 80. XX wieku przez Chorzowską Spółdzielnię Mieszkaniową (ChSM) zamieszkało ponad 10 tysięcy mieszkańców, co stanowiło około 25% ogółu populacji. W kolejnych latach liczba mieszkańców Klimzowca zwiększała się.

Obok wysokiej zabudowy, na Klimzowcu realizowano także nowoczesną zabudowę niską, która była efektem działalności zarówno Urzędu Miasta, jak i ChSM, a także budowy domów jednorodzinnych. 1 września 1987 roku otwarto trzecią szkołę podstawową o imponującej kubaturze wynoszącej 80 181 m³, co czyniło ją najnowocześniejszą w województwie katowickim w tamtym czasie.

Od początku lat 90. XX wieku, Klimzowiec obfituje w nową zabudowę, zarówno średnią, jak i niską, o podwyższonym standardzie, realizowaną przez Chorzowską Spółdzielnię Mieszkaniową, Urząd Miasta oraz Towarzystwo Budownictwa Społecznego. W miejscowości powstały także: nowy kościół i klasztor franciszkanów, Urząd Celny oraz edukacyjne instytucje, takie jak Wyższa Szkoła Bankowa oraz Górnośląska Wyższa Szkoła Przedsiębiorczości i Śląska Wyższa Szkoła Informatyki.

Ostatecznie, zmodernizowano i rozbudowano oczyszczalnię ścieków, co przyczyniło się do poprawy jakości życia w Klimzowcu oraz ochrony środowiska naturalnego.

Zaludnienie

W Klimzowcu, zgodnie z informacjami przedstawionymi przez Urząd Miasta Chorzów, liczba mieszkańców wynosi około 22 tysięcy ludzi.

Transport

Komunikacja miejska

W Klimzowcu działa system komunikacji miejskiej, który obejmuje autobusy, minibusy i tramwaje. Linie tramwajowe są zorganizowane w taki sposób, że przebiegają głównie ulicami na granicach administracyjnych, jak ulica Katowicka oraz aleja Bojowników o Wolność i Demokrację.

Linie tramwajowe

Temat linii tramwajowych jest szczególnie rozwinięty w osobnym artykule: Tramwaje w Chorzowie.

Numer Linii	Trasa
6	Bytom Politechnika Śląska – Katowice Pl. Wolności
11	Chebzie Pętla – Chorzów – Katowice Pl. Wolności
19	Stroszek Zajezdnia – Chorzów – Katowice Pl. Wolności
20	Chorzów Rynek – Katowice Załęże – Katowice Zawodzie Pętla
33	Chorzów Metalowców – Dąb – Koszutka Słoneczna Pętla

Linie autobusowe

LINIA	Trasa
6	Gliwice do Katowic
23	Zabrze do Katowic
98	Siemianowice Śląskie do Rudy Śląskiej Halemby
165	Katowice os. 1000-lecia do Elkopu
663	Chorzów Batory do Siemianowic Śląskich
820	Tarnowskie Góry do Katowic
830	Bytom do Katowic
840	Gliwice do Katowic
870	Gliwice do Katowic
998	Klimzowiec Racławicka przez Chorzów Rynek do Chorzowa Gwareckiego

W okolicy Klimzowca, przy wjeździe znajdują się również przystanki komunikacyjne, w tym katowicka pętla autobusowa Osiedle Tysiąclecia Pętla, na której zatrzymują się autobusy linii 23, 51, 138, 165, 238, 673 oraz 674.

Transport drogowy

Oprócz komunikacji miejskiej, Klimzowiec cieszy się dobrą siecią transportu drogowego, co zapewnia wygodny dostęp do różnych części regionu:

• wschód – zachód:
• Drogowa Trasa Średnicowa, łącząca wschodnią i zachodnią część aglomeracji katowickiej, ze swoimi dwoma węzłami drogowymi, biegnie wzdłuż południowej granicy Klimzowca,
• ul. Katowicka, która jest drogowym szlakiem krajowym nr 79 (Warszawa – Kraków – Katowice), przebiega przez północny obszar Klimzowca,
• ul. Racławicka oraz ul. Górnicza,
• ul. Hajducka.
• północ – południe:
• ul. Gałeczki,
• aleja Wojska Polskiego,
• aleja Bojowników o Wolność i Demokrację.

Urzędy

W miejscowości Klimzowiec można znaleźć kilka istotnych instytucji, które świadczą różnorodne usługi dla mieszkańców. Poniżej przedstawiamy najważniejsze z nich:

• urząd celny, ul. Gałeczki 61,
• urząd pocztowy, ul. Szczecińska 10.

Zdrowie

Apteki

W naszym mieście można znaleźć kilka aptek, które oferują szeroki asortyment leków oraz produktów zdrowotnych. Oto lista dostępnych aptek:

• Melissa, ul. Ryszki,
• Franciszkańska, ul. Gałeczki,
• Apteka, ul. Gałeczki,
• Apteka, ul. Młodzieżowa.

Zakłady Opieki Zdrowotnej

W Klimzowcu funkcjonuje wiele placówek zdrowotnych, które zapewniają różnorodne usługi medyczne. Poniżej przedstawiamy lokalizację niektórych z nich:

• DIAB-Serwis, ul. Ryszki,
• Nasza Poradnia, ul. Młodzieżowa,
• NZOZ Energomontaż, ul. Szczecińska,
• Poradnia ogólna, ul. Gałeczki,
• Stomatologia Rodzinna, ul. Gałeczki,
• Gabinet Stomatologiczny, ul. Racławicka,
• Indywidualna Praktyka Stomatologiczna, ul. Szczecińska,
• Gabinet Stomatologiczny, ul. Ryszki,
• Gabinet Stomatologiczny „Mirdent”, ul. Młodzieżowa,
• Salon optyczny Optyka Optometria Filip Róża, ul. Gałeczki.

Parafie

Mieszkańcy Klimzowca są częścią różnych wspólnot rzymskokatolickich, które oferują duchową opiekę i różnorodne aktywności religijne. Oto parafie, do których należą:

• Parafia św. Franciszka,
• Parafia św. Antoniego,
• Parafia Najświętszego Serca Pana Jezusa.

Bankomaty

W naszym lokalnym rejonie znajdują się bankomaty, które ułatwiają mieszkańcom dostęp do gotówki.

Oto ich lokalizacje:

• ul. Gałeczki (Bank Śląski),
• ul. Ryszki (PKO BP),
• ul. Gałeczki (Euronet w Biedronce).

Stacje benzynowe

W Klimzowcu stacje benzynowe są rozmieszczone w kilku strategicznych lokalizacjach, co ułatwia dostęp do paliwa dla mieszkańców oraz podróżnych. Można je znaleźć przy ulicach: Gałeczki, Górniczej, Racławickiej, a także wzdłuż ul. Wojska Polskiego.

Jedna z nich usytuowana jest blisko DTŚ, co czyni ją szczególnie atrakcyjną dla tych, którzy podróżują w kierunku większych miast.

Sport i rekreacja

Boiska i baseny

Klimzowiec jest miejscem, które znajduje się w sąsiedztwie znakomitych obiektów sportowych. Warto tu wspomnieć o Stadionie Śląskim oraz stadionie KS Ruch. W obrębie tej miejscowości można również korzystać z różnorodnych obiektów sportowych, w tym:

• basen kryty o długości 25 m, ul. Ryszki,
• boiska, w tym jedno tartanowe, przy Szkole Podstawowej nr 2, ul. Sportowa,
• boiska przedszkola nr 6, ul. Gałeczki,
• boiska Szkoły Podstawowej nr 5, ul. Ryszki,
• tartanowe boiska ze sztucznym oświetleniem przy ul. Łąkowej, Ryszki i Gałeczki,
• tartanowe boiska ze sztucznym oświetleniem przy ul. Młodzieżowej.

Tereny zieleni

Północno-wschodni rejon Klimzowca skrywa Park Róż, który jest świetnym miejscem do wypoczynku. W centralnej części tego parku znajduje się rzeźba matki z dzieckiem, która przyciąga uwagę mieszkańców i turystów. Na rogu ulic Gałeczki i Ryszki można znaleźć skwer z pomnikiem upamiętniającym harcerzy Chorzowa, którzy polegli w latach 1939-1945. Dodatkowo, w obszarze ulic Gałeczki, Szczecińskiej i Młodzieżowej znajduje się skwer z boiskiem oraz nowoczesnym placem zabaw dla dzieci. Klimzowiec graniczy także z Wojewódzkim Parkiem Kultury i Wypoczynku, który oferuje jeszcze więcej zieleni i atrakcji dla mieszkańców.

Domy kultury

W Klimzowcu aktywnie działa również lokalna kultura. Mieszkańcy mogą korzystać z Klubu Chorzowskiej Spółdzielni Mieszkaniowej, który znajduje się przy ul. Młodzieżowej 29. To miejsce, gdzie organizowane są liczne wydarzenia, które integrują społeczność i wzbogacają jej życie kulturalne.

Edukacja

Przedszkola

• Przedszkole nr 6, ul. Gałeczki,
• Przedszkole nr 18, ul. Gałeczki,
• Przedszkole nr 21, ul. Ryszki.

Szkoły podstawowe

• Szkoła Podstawowa nr 5, ul. Ryszki,
• Szkoła Podstawowa nr 2, ul. Sportowa.

Szkoły ponadgimnazjalne

• Zespół Szkół Technicznych i Ogólnokształcących nr 1 imienia Wojciecha Korfantego, ul. Sportowa.

Uczelnie wyższe

• Wyższa Szkoła Bankowa, ul. Sportowa,
• Górnośląska Wyższa Szkoła Przedsiębiorczości, ul. Racławicka.

Szkoły już nieistniejące

Na terenie Klimzowca funkcjonowały kiedyś także instytucje edukacyjne, które obecnie już nie istnieją. Należały do nich: Szkoła Podstawowa nr 3, ul. Gałeczki, Gimnazjum nr 2, ul. Sportowa (przekształcone w Szkołę Podstawową nr 2 od września 2017 roku), oraz Gimnazjum sportowe nr 11, ul. Ryszki.

Biblioteki

• Miejska Biblioteka Publiczna. Filia II, ul. Ryszki,
• Pedagogiczna Biblioteka Wojewódzka w Katowicach. Filia w Chorzowie, ul. Sportowa 21.

Ekologia

Na terenie Klimzowca, mimo gęstej zabudowy, można znaleźć wiele zieleni, w tym parki, skwery i ogródki działkowe.

Jednak największym wyzwaniem dla lokalnego środowiska jest niska emisja zanieczyszczeń, szczególnie odczuwalna w zimowych miesiącach, oraz zanieczyszczenie powietrza przyczyniające się do negatywnych skutków związanych z ruchem drogowym.

Niepokojący jest również stan cieków wodnych, które przepływają przez tę dzielnicę. Oczyszczane są one dopiero na granicy z Katowicami, w Oczyszczalni ścieków „Klimzowiec”.

Na zachodnim obszarze tej oczyszczalni, znajdującej się w Chorzowie, prowadzone są procesy mechanicznego oczyszczania ścieków, podczas gdy po drugiej stronie, w Katowicach (w rejonie dawnych gruntów Chorzowa Starego, gdzie obiekt został zbudowany po II wojnie światowej), odbywa się proces biologicznego usuwania zanieczyszczeń.

Ta jedna z największych oczyszczalni w Polsce, która ma swoje korzenie sięgające lat międzywojennych, obsługuje około 200 tysięcy mieszkańców.

Gospodarka

Przemysł i usługi

W klimacie Klimzowca nie występują duże zakłady przemysłowe, co kształtuje lokalną ofertę gospodarczą. Dominują tu małe przedsiębiorstwa, zarówno w branży wytwórczej, jak i usługowej, które odgrywają istotną rolę w codziennym życiu mieszkańców.

Handel

Na obszarze Klimzowca znajdują się dwa główne typy punktów handlowych, które zaspokajają potrzeby lokalnej społeczności. Po pierwsze, istnieją małe sklepy osiedlowe, często prowadzone przez osoby prywatne, które oferują codzienne zakupy. Po drugie, występują tu także większe sklepy, w tym hipermarkety i supermarkety, które przyciągają mieszkańców z okolicznych miejscowości.

Wśród większych punktów handlowych na Klimzowcu i w jego okolicach można wymienić hipermarkety Carrefour oraz Auchan. Oprócz tego, dostępne są również supermarkety takie jak Biedronka, Lidl, Netto oraz PSS Społem.

Warto także zwrócić uwagę na szereg innych punktów:

• market budowlany Castorama,
• rynki meblowe Black Red White, Bodzio oraz Jysk (znajdujący się w CH Auchan),
• market sportowy Decathlon (który znajduje się w CH Auchan),
• market elektroniczny Media Expert (w CH AKS).

---

Oceń: Klimzowiec

---