Muzeum Hutnictwa w Chorzowie

---

Historia

W 2010 roku miasto Chorzów dokonało zakupu zabytkowej hali, która wcześniej służyła jako elektrownia w Hucie Kościuszko, pozyskując ją od Banku Handlowego w Warszawie. W obradach ówczesnych władz samorządowych zrodził się innowacyjny pomysł, aby w tej ponad stuletniej hali, zlokalizowanej przy ulicy Metalowców, powołać pierwsze w Polsce muzeum, którego tematyka skupiałaby się na przemyśle hutniczym związanym z żelazem i stalą.

Zabytkowy budynek przeszedł niezbędne zabezpieczenia, a także remont dachu, co sprawiło, że stał się on miejscem wielu różnorodnych wydarzeń. Wśród nich można wymienić wystawę World Press Photo, a także Industriadę – Święto Szlaku Zabytków Techniki. Również odbyła się Metropolitalna Noc Teatrów.

W latach 2013–2017 działały zespoły stworzone z inicjatywy prezydenta miasta Chorzowa, mające na celu utworzenie Muzeum Hutnictwa. W 2017 roku zarówno Muzeum Górnictwa Węglowego w Zabrzu, jak i samorząd Chorzowa otrzymali dotację z funduszy Unii Europejskiej. Środki te były przeznaczone na realizację partnerskiego projektu „Rewitalizacja i udostępnienie poprzemysłowego dziedzictwa Górnego Śląska”, co miało na celu zabezpieczenie przyszłych robót remontowych związanych z budową siedziby Muzeum Hutnictwa w Chorzowie.

W 2018 roku, prezydent Chorzowa, Andrzej Kotala, powołał Radę Programową przyszłego Muzeum Hutnictwa. Rok później, w 2019, miasto oficjalnie założyło Muzeum Hutnictwa w Chorzowie (w organizacji). Zespół muzeum przystąpił do gromadzenia zbiorów związanych z historią hutnictwa w Chorzowie, organizacji przyszłych ekspozycji oraz stworzeniu wystawy stałej.

Aktualnie trwają intensywne prace budowlane oraz remontowe, które obejmują nie tylko sam budynek, ale również tereny otaczające dawną elektrownię. Uroczyste otwarcie Muzeum Hutnictwa miało miejsce 26 listopada 2021 roku. Od 1 października 2019 r. stanowisko dyrektora Muzeum Hutnictwa (w organizacji) pełni Adam Kowalski. Z radością zaznaczamy, iż od 2023 roku muzeum znajduje się na Szlaku Zabytków Techniki Województwa Śląskiego.

Wystawa stała

W Muzeum Hutnictwa w Chorzowie na wystawie stałej odwiedzający mają okazję zapoznać się z bogatą kolekcją pamiątek oraz obiektów, które mają bezpośredni związek z działalnością Huty Kościuszko oraz Huty Batory. Ekspozycja obejmuje zarówno przedmioty przekazane przez byłych pracowników tych zakładów, jak i eksponaty pozyskane w ramach zbiórek publicznych.

W przestrzeni muzeum zaprezentowane są także unikalne maszyny hutnicze, które przyciągają uwagę swoją historią oraz technologicznymi walorami:

• prostownica stemplowa do prostowania szyn wąskotorowych, zbudowana przez firmę Otto Froriep Rheydt w 1897 roku, użytkowana w Hucie Królewskiej do 2015 roku,
• młot parowy, stworzony przez G. Brinkmann & Co. z Witten w 1898 roku, który działał w kuźni Huty Batory do 2013 roku; waży 34 000 kg i jest zdolny do wykonywania 145 uderzeń w minutę,
• młot parowo-powietrzny,
• młot mostowy z 1907 roku, przeznaczony do kucia swobodnego, wykonany ze stali i żeliwa, składający się z dwóch ustawionych pionowo walców, co umożliwia regulację siły uderzenia młota za pomocą systemu dźwigni,
• prasa mimośrodowa z 1955 roku, która została wyprodukowana w Warszawie w Fabryce Pras i Młotów, napędzana silnikiem elektrycznym i sterowana ręcznie lub automatycznie,
• młot sprężarkowy Beche do kucia swobodnego, napędzany silnikiem elektrycznym, z korpusem młota oraz płytą fundamentową wykonanymi z żeliwa,
• fragment zespołu walcowniczego z 1874 roku, przeznaczonego do walcowania prętów, który był użytkowany w walcowni bruzdowej Huty Batory.

W dniu 26 maja 2020 roku Muzeum Hutnictwa w Chorzowie zainaugurowało projekt “Mów mi huto”, którego celem jest przeprowadzenie wywiadów z byłymi pracownikami śląskich zakładów hutniczych. Zarejestrowane nagrania posłużą jako uzupełnienie ekspozycji i stworzą archiwum wspomnień hutników, co jeszcze bardziej wzbogaci przekaz wystawy stałej.

Działalność

Muzeum Hutnictwa w Chorzowie realizuje swoją działalność zgodnie z określonym statutem, który precyzuje szereg fundamentalnych zadań. Do głównych działań muzeum należy:

• gromadzenie zbiorów, obejmujących zarówno zabytki, jak i dzieła sztuki, które stanowią ważny element dziedzictwa materialnego oraz niematerialnego, poprzez różnorodne źródła takie jak zakupy, darowizny czy wymiany,
• zwiększanie świadomości społecznej na temat przemysłu hutniczego oraz popularyzacja jego fascynującej historii,
• zajmowanie się inwentaryzowaniem, katalogowaniem, a także naukowym opracowaniem posiadanych zbiorów oraz materiałów dokumentacyjnych,
• zapewnienie odpowiednich warunków dla przechowywania zgromadzonych zbiorów, co wiąże się z ich właściwym stanem zachowania oraz bezpieczeństwem,
• zarządzanie konserwacją zbiorów, co jest kluczowe dla ich długotrwałej ekspozycji,
• organizowanie zarówno wystaw stałych, jak i czasowych, które przyciągają odwiedzających,
• prowadzenie działalności edukacyjnej, mającej na celu poszerzanie wiedzy o przemyśle hutniczym wśród różnych grup wiekowych,
• organizowanie lub współorganizowanie wydarzeń takich jak zjazdy, konferencje oraz seminaria związane z działalnością muzeum,
• wspieranie oraz prowadzenie działań artystycznych i promujących kulturę,
• udostępnianie zbiorów do celów edukacyjnych i naukowych, co podkreśla ich rolę w nauce,
• zapewnienie odwiedzającym odpowiednich warunków do zwiedzania oraz korzystania z bogatych zbiorów i informacji,
• publikację i rozpowszechnianie materiałów informacyjnych takich jak katalogi, przewodniki czy wydawnictwa naukowe,
• promowanie Chorzowa jako miejsca związanego z przemysłem hutniczym, co może mieć pozytywny wpływ na region,
• współpracę z
• polskimi i zagranicznymi muzeami, instytucjami kulturalnymi, rządowymi oraz naukowymi, co przekłada się na bogatszą ofertę i wymianę doświadczeń.

Wśród przedmiotów, które muzeum ma w planie gromadzić, znajdują się:

• maszyny oraz urządzenia techniczne, przede wszystkim te z obszaru hutnictwa, energetyki oraz innych gałęzi przemysłu,
• zabytkowe obiekty techniczne, które stanowią świadectwo przeszłości,
• modele obiektów i maszyn, które dokumentują postęp technologiczny,
• produkty oraz wyroby techniczne i rzemieślnicze z różnych branż, w tym przemysłu i budownictwa,
• zbiory artystyczne, które notują historię oraz tradycje przemysłu, w tym malarstwo, rzeźbę oraz grafikę,
• materiały dokumentacyjne, takie jak mapy, ryciny czy dokumenty zakładowe, które wzbogacają zbiory o wiedzę na temat przeszłości,
• zbiory geologiczne, które ilustrują podstawy surowcowe sektora hutniczego.

---

Oceń: Muzeum Hutnictwa w Chorzowie

---