Stacja kolejowa Chorzów Batory jest istotnym punktem na kolejowej mapie Chorzowa, usytuowaną w samym sercu dzielnicy Chorzów-Batory. Została ona otwarta w 1913 roku, a jej pierwotna niemiecka nazwa to Bismarckhütte. Stacja ta odegrała kluczową rolę jako początek magistrali węglowej, co miało istotne znaczenie dla lokalnego transportu.
Warto zaznaczyć, że Chorzów Batory to jeden z dwóch nowo powstałych obiektów, które były zaplanowane po zamknięciu stacji Schwientochlowitz. Drugą z tych stacji jest przystanek kolejowy Świętochłowice. Obie stacje stanowią ważne węzły komunikacyjne, a ich działalność przyczyniła się do rozwoju lokalnego transportu kolejowego.
Historia
W dniu 3 października 1846 roku zainaugurowano odcinek Kolei Górnośląskiej, znanej również jako Oberschlesische Eisenbahn, który liczył łącznie 18 kilometrów. Trasa tej kolejki łączyła Królewską Hutę z Katowicami, a także Mysłowicami. Już kilka lat później, bo 15 sierpnia 1860 roku, powstała bocznica towarowa o długości 3 km, łącząca okolice huty „Bismarck” z sercem Królewskiej Huty.
W środę, 1 października 1913 roku dokonano kolejnej awansji w historii transportu kolejowego, oddając do użytku stację kolejową z dworcem klasy I, znanym jako Bahnhof I. Klasse Bismarckhütte. Od tego momentu, stacja ta przejęła całą obsługę ruchu pociągów z dawniej funkcjonującej stacji w Świętochłowicach oraz całą infrastrukturę, która była przy niej zlokalizowana. Od początku istnienia, stacja ta obsługiwała zarówno ruch pasażerski, jak i towarowy. W jej wnętrzu znajdowały się kasy biletowe oraz kasy bagażowe, a także możliwość przyjmowania różnorodnych przesyłek towarowych, w tym zwierząt żywych, towarów masowych oraz przedmiotów o dużych gabarytach.
Dwa duże perony, zadaszone wiatami, zostały usytuowane na nasypie. Pierwszy z nich kierował się w stronę Królewskiej Huty i Katowic, a drugi obsługiwał trasę do Gliwic oraz Katowic. Perony te były połączone z budynkiem dworcowym za pomocą przejścia podziemnego. Stacja miała do dyspozycji nowoczesną wówczas parowozownię, a także wieżę wodną, które pochodziły z dawnej stacji w Świętochłowicach. Po uruchomieniu nowego dworca, zbudowano także nową ekspedycję towarową, umiejscowioną naprzeciwko wieży wodnej, co jeszcze bardziej zwiększyło możliwości transportowe stacji.
W niedzielę 1 czerwca 1924 roku inauguracja miała miejsce na nowej linii Hajduki–Kochłowice, która miała długość 6 kilometrów, co stanowiło kolejną ważną zmianę w sieci kolejowej regionu.
Ruch pasażerski
Ruch pasażerski na stacji kolejowej Chorzów Batory odgrywa istotną rolę w lokalnym transporcie, zapewniając dostępność i wygodę dla mieszkańców oraz podróżnych.
Rok | Ilość pasażerów na dobę |
---|---|
2017 | 300-499 |
2022 | 1 200 |
Dzięki różnym inicjatywom oraz rozwojowi infrastruktury, liczba pasażerów korzystających z tej stacji znacząco wzrosła w ostatnich latach. Warto zauważyć, że w czasie siedmiu lat rozkład liczby pasażerów na dobę zmienił się drastycznie, co może świadczyć o narastającym zainteresowaniu usługami kolejowymi.
Charakterystyka
Chorzów Batory to ważny węzeł kolejowy, który pełni kluczową rolę w komunikacji towarowej i pasażerskiej. Stacja łączy kilka istotnych linii kolejowych, z których najważniejszą jest ciąg E30, prowadzący z Katowic do Gliwic. Przejazdy pociągów na tej trasie odbywają się w kierunku zwrotnym, co szczególnie często ma miejsce w pobliżu nastawni CB. Kursy w kierunku „na wprost” prowadzą do Chorzowa Miasta oraz dalej do Bytomia.
Od strony Katowic dociera do Chorzowa Batory także trzeci tor, który należy do linii prowadzącej przez Gottwald. Dodatkowo, stacja obsługuje szlak, który prowadzi z posterunku Hajduki. Obecny układ torowy jest rezultatem działań modernizacyjnych, które doprowadziły do przemieszczenia szlaku z Miasta. W przeszłości istniał jeszcze trzeci tor szlakowy, prowadzący do stacji Ruda Chebzie oraz Chorzów Miasto. Na terenie stacji są również widoczne pozostałości po planowanej budowie drugiej pary torów, które miały prowadzić w kierunku Gliwic, co miało na celu uruchomienie Kolei Ruchu Regionalnego.
Co ciekawe, w kierunku Katowic, poza istniejącymi trzema torami, niegdyś funkcjonowały również dwa, które przebiegały przez nieistniejący już posterunek Obroki. Niestety, te torowiska zostały zlikwidowane.
Sama stacja ucierpiała podczas kryzysu w przewozach towarowych. W wyniku tego, spora część torów towarowych pozostaje obecnie nieużywana, a dawna parowozownia została zburzona w 2016 roku. Niemniej jednak nadal działają bocznice, w tym te prowadzące do Huty „Batory” oraz Zajezdni Tramwajów Śląskich.
Warto również zwrócić uwagę na modernizację urządzeń SRK. Dawne nastawnie suwakowe zostały zastąpione nowoczesnymi urządzeniami przekaźnikowo-komputerowymi typu SUP-3, które znajdują się w nastawni CB. Oprócz tego, działa też nastawnia przekaźnikowa CB1, pełniąca funkcję manewrową oraz SKP dla pociągów od strony Chorzowa Miasta. Szlaki od strony Hajduk oraz Gottwaldu wyposażone są w układową kontrolę niezajętości (liczniki osi), co sprawia, że nie jest wymagane stwierdzanie końca pociągów wjeżdżających z tych szlaków.
Infrastruktura
Na stacji kolejowej Chorzów Batory infrastruktura charakteryzuje się różnorodnymi elementami, które są zgodne z wymaganiami. W budynku stacji prowadzone są regularne działania zgodnie z jego przeznaczeniem.
- kasa biletowa obecnie funkcjonuje i obsługuje podróżnych za pomocą jednego stanowiska,
- dodatkowe tory są w pełni zdatne do użytku,
- każdy z peronów jest osłonięty osobną wiatą, co zapewnia komfort w czasie deszczu lub intensywnego słońca,
- przejście podziemne jest otwarte i dostępne dla pasażerów,
- przejście nadziemne w tym miejscu nie istnieje,
- lokomotywownia, która znajdowała się wcześniej na terenie stacji, została wyburzona w 2016 roku,
- wieża wodna, również ulokowana w pobliżu, została usunięta,
- semafory na stacji mają formę świetlną.
Przypisy
- Urząd Transportu Kolejowego: Wymiana pasażerska - Dane o stacjach 2022. [dostęp 17.09.2023 r.]
- Koleje Śląskie: Dworce kolejowe z kasami biletowymi Kolei Śląskich. www.kolejeslaskie.com. [dostęp 03.11.2021 r.]
- a b c d e f g h Hubert Waguła; Sławomir Fedorowicz: Chorzów Batory. www.atlaskolejowy.net Atlas Kolejowy Polski, Czech i Słowacji. [dostęp 03.11.2021 r.]
- a b c Chorzów Batory – Baza kolejowa [online], semaforek.kolej.org.pl [dostęp 18.10.2020 r.]
- AdrianA. Blondzik AdrianA., Wyburzają parowozownię [online], swiony.pl – Wiadomości ze Świętochłowic, 01.03.2016 r. [dostęp 18.10.2020 r.]
- Największe i najmniejsze stacje w Polsce. [w:] utk.gov.pl [on-line]. [dostęp 18.12.2019 r.]
- Uwarunkowania – problematyka: substancja zabytkowa I kulturowa. W: Zmiana Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Miasta Świętochłowice. s. 41.
- FelixF. Triest FelixF., Topographisches Handbuch von Oberschlesien., Breslau: Wilh. Gottl. Korn, 1864–1865, s. 346.
- Lijewski 1959 ↓, s. 63.
- Lijewski 1959 ↓, s. 26.
- Lijewski 1959 ↓, s. 23.
- a b Eröffnung und Schließung von Stationen. Eisenbahndirektionbezirk Kattowitz, „Zeitung des Vereins Deutscher Eisenbahnverwaltung”, Jg. LIII, 1913, s. 990, 1071, 1202.
Pozostałe obiekty w kategorii "Stacje i przystanki":
Chorzów Stary (stacja kolejowa) | Chorzów MiastoOceń: Chorzów Batory (stacja kolejowa)