Krystian Seibert

---

Życiorys

Krystian Seibert przyszedł na świat w Chorzowie 7 stycznia 1930 roku. Był synem Wilhelma Józefa Seiberta oraz Elżbiety (Elzy) Wandy, z domu Oleś. Jego rodzice pochodzili z mniejszości austriackiej oraz niemieckiej, które były obecne na Śląsku, jak również w okolicach Krakowa. Warto odnotować, że jego ojciec, będący działaczem Polskiej Partii Socjalistycznej (PPS), przeszedł przez trudne doświadczenia, spędzając kilka lat w więzieniu we Wronkach. Powodem tego było jego zaangażowanie w działania polityczne, które były skierowane przeciwko przedwojennej inteligencji.

W swojej karierze akademickiej Krystian Seibert ukończył Politechnikę Krakowską, gdzie zdobył dyplom I stopnia w latach 1949-1952. Po tym, w latach 1952-1954, uzyskał również dyplom magisterski z zakresu architektury i urbanistyki. Po zdobyciu uprawnień budowlanych w 1958 roku, w 1973 roku obronił doktorat z wyróżnieniem w zakresie planowania urbanistycznego na tej samej uczelni. Krystian był też ojcem czwórki dzieci, wśród których były dwie córki i dwóch synów.

Działalność zawodowa

Już w czasach studenckich Krystian Seibert rozpoczął swoją pełną ambicji karierę, angażując się w projekty związane z budownictwem mieszkaniowym. Szybko jednak dostrzegł fascynację urbanistyką oraz monumentalnym budownictwem. W miarę upływu czasu zyskał cenne doświadczenie w dziedzinie projektowania, co sprawiło, że jego prace zawsze opierały się na dokładnych analizach oraz profesjonalnych dyskusjach na szczeblu krajowym i regionalnym.

W trakcie swojej kariery Opracowywał skomplikowane schematy dotyczące planów przestrzennych oraz procesów planowania, dotyczących układów osadniczych, zagospodarowania przestrzennego oraz ochrony środowiska dla wielu miast. Po pierwszych zawodowych doświadczeniach, które zdobył w zespole autorskim z Jerzym Kozłowskim oraz Zbigniewem Wolakiem, pracując w urbanistycznej pracowni Wojewódzkiej Rady Narodowej w Krakowie, Seibert prowadził zespół, odpowiedzialny za tworzenie planów miejscowych dla miast oraz szczegółowych projektów osiedli mieszkalnych, terenów przemysłowych oraz terenów zielonych w latach 1953-1962.

Wyróżniającym się osiągnięciem była jego praca zespołowa przy projekcie kościoła pw. Matki Boskiej Fatimskiej w Tarnowie, zrealizowana w 1957 roku. W kolejnych latach przygotował szereg planów ogólnych i szczegółowych, a także projektów domów jednorodzinnych i obiektów sakralnych, które dotyczyły między innymi Tarnowa i Zakopanego. Jego projekt dla Regionu Tatrzańskiego z 1965 roku również zasługuje na szczególne wyróżnienie.

Po dekadzie intensywnej pracy w Polsce, Krystian Seibert podjął kontrakt w Syrii, gdzie jego rola dotyczyła stałej konsultacji w zakresie urbanistyki oraz architektury, zdobywając doświadczenie w tworzeniu planów ogólnych miast oraz systemów komunikacji. W szczególności pracował nad projektem rozbudowy Latakii, miasta liczącego 150 tysięcy mieszkańców z przeznaczeniem na obszary mieszkalne, rekreacyjne oraz przemysłowe (1966). Odpowiadał również za projekt Nowego Miasta Al-Saura, a także centralnej części Damaszku.

Po powrocie do Polski, Krystian Seibert związał się z Politechniką Krakowską, gdzie pełnił funkcję starszego wykładowcy na Podyplomowym Studium Architektonicznym Politechniki Krakowskiej (1968-1971). W latach 1971-1978 był Głównym oraz Generalnym Projektantem Planu Ogólnego Krakowa, a także Krakowskiego Zespołu Miejskiego w Miejskiej Pracowni Urbanistycznej, gdzie zaprojektował kościół w Klimontowie.

Seibert pełnił także rolę Głównego Architekta Krakowa oraz Dyrektora Wydziału Architektury Zarządu Miejskiego. Odpowiadał nie tylko za aspekty techniczne, ale także administracyjne związane z przestrzennym rozwojem Krakowa (1978-1983). Wszedł do dyskusji dotyczących bardziej zaawansowanego planowania miejskiego, entuzjastycznie podchodząc do pomysłu budowy metra w Krakowie. Inicjował również zmiany w organizacji komunikacji, takie jak ograniczenie ruchu samochodowego w obrębie Rynku Głównego.

Jego praca habilitacyjna, zatytułowana „Plan Wielkiego Krakowa”, napisana w 1983 roku, uznawana jest za jedno z jego największych osiągnięć zawodowych. Koncepcja Seiberta w pełni integruje zasady myślenia urbanistycznego, wymagając szerokiego ujęcia zjawisk i optimalizacji ich dla planowania przestrzennego. Badano różne modele urbanistyczne, w tym systemy pasmowe, skoncentrowane oraz satelitarne. Planowane układy przestrzenne Krakowskiego Zespołu Miejskiego odzwierciedlają ideę pasmowo-węzłowego systemu osadniczego oraz liniowych struktur aglomeracji, które wówczas stały się kluczowym punktem odniesienia dla szybkich transportów zbiorowych, w tym planowanego metra.

Na podstawie tych prostych zasad skonstruowano w planie KZM obszary północne, w tym Tonie oraz Nową Hutę, spięte środowiskiem miejskim. Plan ten zyskał uznanie i liczne nagrody, w tym I Nagrodę Ministerstwa Gospodarki Komunalnej. Niestety, brak realizacji wielu jego elementów przyczynił się do niepełnej funkcjonalności systemu urbanistycznego Krakowa.

W 1983 roku Krystian Seibert podjął nową pracę w Australii, gdzie pracował jako główny projektant oraz dyrektor ds. urbanistyki w Ministerstwie Planowania i Ochrony Środowiska w Melbourne, w ramach którego odpowiadał za stworzenie planu strategicznego dla Melbourne (liczącego 3,5-4,5 mln mieszkańców) oraz przekształcenia terenów portowych, jak Docklands oraz projekt nowego centrum w Southbank (1983-1995).

W 1995 roku wziął udział w międzynarodowym konkursie na Głównego Architekta Rijadu i zajął pierwsze miejsce, co zaowocowało jego zatrudnieniem jako Generalnego Projektanta stolicy Arabii Saudyjskiej. Działał w oparciu o Wysoką Komisję Królewską, co wiązało się z odpowiedzialnością za utworzenie skomplikowanego planu strategicznego dla Rijadu, który ma rozwinąć się do ok. 6,5 miliona mieszkańców do 2025 roku. Obejmuje on aspekty socjoekonomiczne, architektoniczne oraz transportowe, a także aspekty rozwoju przestrzennego (od 1995 do 2007).

Po powrocie do kraju w 2007 roku Seibert zdecydował się zaangażować w rozwijanie Krakowa, przyglądając się jednocześnie wprowadzanym zmianom, które nie zawsze były korzystne dla charakteru miasta. Należał do wielu organizacji, zarówno w kraju, jak i za granicą, takich jak Stowarzyszenie Architektów Polskich (SARP) od 1963 roku oraz Planning Institute of Australia (PIA) od 1987 roku. Był również członkiem honorowym Niemieckiego Instytutu Planowania i Rozwoju (DASL) oraz Królewskiego Instytutu Planowania Urbanistycznego (RTPI) w Londynie. Jako wiceprezes Zarządu Głównego Towarzystwa Urbanistów Polskich (TUP) w latach 1975-1984, odegrał istotną rolę w kształtowaniu polskiego urbanizmu.

Działalność akademicka

Krystian Seibert to postać uznawana za autorytet w dziedzinie architektury.

Jego działalność akademicka obejmowała pełnienie funkcji starszego wykładowcy oraz docenta na Wydziale Architektury Politechniki Krakowskiej, gdzie przyczynił się do kształcenia wielu studentów.

W latach 1965-2000 prowadził również zajęcia jako gościnny wykładowca na renomowanych uniwersytetach, takich jak: Brisbane, Hamburg, Hanower, Damaszek oraz Melbourne.

Nagrody i odznaczenia

Dr Krystian Seibert osiągnął szereg prestiżowych nagród i wyróżnień za swoje znaczące osiągnięcia w dziedzinie architektury i urbanistyki.

Wśród jego odznaczeń znajdują się między innymi:

• Srebrny Krzyż Zasługi,
• Złoty Krzyż Zasługi,
• Srebrna Odznaka honorowa „Zasłużony dla Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych”,
• Srebrne odznaczenie im. Janka Krasickiego,
• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski.

Wyróżnienia te stanowią jedynie część jego osiągnięć. Ponadto, dr Seibert został nagrodzony Nagrodą Brata Alberta, która uznaje doskonałe osiągnięcia w projektowaniu obiektów sakralnych, a także Nagrodą Miasta Krakowa. Wyróżnia się również zdobyciem Alistair Hepburn Award, która jest australijskim odznaczeniem przyznawanym urbanistom.

---

Oceń: Krystian Seibert

---