Alojzy Piontek, znany również jako Alojzy Piątek, urodził się 23 listopada 1934 roku w Chorzowie i zmarł 29 października 2005 roku w Zabrzu. Był górnikiem w kopalni „Mikulczyce-Rokitnica” w Zabrzu, gdzie 23 marca 1971 roku doszło do tragicznej katastrofy górniczej. W wyniku zawału chodnika w pokładzie 508, na głębokości 780 metrów pod ziemią, Alojzy Piontek znalazł się w grupie dziewiętnastu górników, którzy zostali przysypani.
W ciągu kilku godzin po katastrofie udało się uratować ośmiu górników, jednak z pozostałych jedenastu Alojzy Piontek przeżył jako jedyny. Gdy zawał objął chodnik o długości 72 metrów, Alojzy został przygnieciony styliskiem od łopaty. Wykazując niezwykłą determinację, przepiłował je blaszką od lampki górniczej na kasku i przeczołgał się do nieprzysypanej niszy, gdzie przetrwał ponad sześć i pół doby, pijąc własny mocz. Ratownicy dotarli do niego rankiem 30 marca, a do tego czasu odnaleziono już zwłoki ośmiu górników, co wytworzyło atmosferę zwątpienia co do możliwości uratowania kolejnych.
Wydobycie Alojzego Piontka, który przetrzymał 158 godzin w ekstremalnych warunkach, było nazywane „cudem w Zabrzu”. To bowiem był pierwszy odnotowany przypadek w historii górnictwa, w którym zasypany górnik przetrwał tak długi czas, mając jedynie ograniczoną przestrzeń, bez żywności oraz wody i doczekał się ratunku. Jego przykład stał się inspiracją w każdej akcji ratunkowej, przypominając o potrzebie kontynuacji działań ratunkowych do ostatniej chwili w nadziei na uratowanie górników. Po tym dramatycznym wydarzeniu Alojzy Piontek zyskał status postaci publicznej, ciesząc się powszechnym uznaniem.
Po wypadku przeniesiono go na rentę, z powodu objawów pylicy, a także urazu psychicznego spowodowanego katastrofą. Nie zjechał już nigdy więcej pod ziemię, ale brał udział w licznych spotkaniach, wspominając swoje przeżycia. O Alojzym Piontku powstał film dokumentalny „Czarne słońce”, nakręcony przez śląskiego reżysera Antonia Halora w 1971 roku. Otrzymał także swoją własną biografię (Zawał autorstwa Janusza Roszki) oraz adaptację komiksową zatytułowaną „508, alarm”. Niestety, w ostatnich latach życia Alojzy Piontek z powodu ciężkiej choroby na pylicę zmarł w wieku 70 lat i spoczął na cmentarzu w zabrzańskiej Rokitnicy.
Po jego śmierci miała miejsce podobna, udana akcja ratunkowa w polskim górnictwie. Po wypadku w kopalni „Halemba” uratowano górnika Zbigniewa Nowaka, który samotnie przetrwał 111 godzin w zawale. Historia Alojzego Piontka pozostaje jednak wyjątkowym przykładem nie tylko odwagi, ale także nadziei w obliczu tragedii.
Przypisy
- Notatka o filmie „Czarne słońce”, filmpolski.pl [dostęp 14.05.2018 r.]
- Ryszard Kipias, Zwykli bohaterowie – podsumowanie, zabrze.aplus.pl
- Tomasz Głogowski: Zmarł Alojzy Piontek – legendarny górnik, gazeta.pl/wiadomosci, 09.11.2005 r. [dostęp 14.05.2018 r.]
- TomaszT. Głogowski TomaszT., Alojzy Piontek odszedł po cichu [online], katowice.wyborcza.pl, 13.11.2005 r. [dostęp 14.05.2018 r.]
- Krystian Krawczyk: Ciche odejście. Wydawnictwo Górnicze, 13.05.1999 r. [dostęp 14.05.2018 r.]
- Zmarł Alojzy Piątek. gosc.pl, 06.12.2005 r. [dostęp 14.05.2018 r.]
Oceń: Alojzy Piontek