Co na alergie pokarmową? Objawy, leczenie i unikanie alergenów

Co to jest alergia pokarmowa?

Alergia pokarmowa to reakcja organizmu, w której system immunologiczny błędnie identyfikuje nieszkodliwy składnik pożywienia, alergen, jako zagrożenie. W przeciwieństwie do nietolerancji, w alergii biorą udział mechanizmy obronne naszego ciała, co prowadzi do wystąpienia różnorodnych symptomów. Najczęstszymi alergenami są:

• białka mleka krowiego,
• jaja,
• orzechy (szczególnie arachidowe i włoskie),
• ryby,
• owoce morza (krewetki i małże),
• soja,
• pszenica.

Jak przebiega ten proces? Organizm produkuje specyficzne przeciwciała IgE, które atakują dany alergen. Przy ponownym spożyciu pokarmu zawierającego ów alergen, dochodzi do aktywacji komórek tucznych, które uwalniają substancje zapalne, takie jak histamina, odpowiedzialne za wystąpienie objawów alergicznych. Chociaż alergia pokarmowa może ujawnić się w każdym momencie życia, najczęściej diagnozuje się ją u najmłodszych. Za jej rozwój odpowiadają zarówno czynniki genetyczne, jak i środowiskowe. Rozpoznanie alergii pokarmowej opiera się na:

• testach skórnych,
• badaniach krwi, które oceniają poziom IgE,
• próbach prowokacji pokarmowej, podczas których, pod ścisłą kontrolą lekarza, podawane są niewielkie ilości alergenu w celu obserwacji reakcji organizmu.

Jakie są przyczyny alergii pokarmowej?

Przyczyny alergii pokarmowych są złożone, a ich pojawienie się to wypadkowa predyspozycji genetycznych i czynników środowiskowych. Skłonność do alergii jest często dziedziczna – jeśli w Twojej rodzinie występują alergie lub atopowe zapalenie skóry, prawdopodobieństwo, że i Ty będziesz na nie cierpieć, wzrasta. Nie bez znaczenia pozostaje również otoczenie, w którym żyjemy. Kluczowa jest ekspozycja na alergeny w pierwszych latach życia. Negatywny wpływ na rozwój alergii ma:

• zanieczyszczone powietrze, w szczególności dym tytoniowy,
• zaburzenia w obrębie mikroflory jelitowej, takie jak zespół nieszczelnego jelita,
• czas wprowadzenia pokarmów stałych do diety dziecka – zarówno zbyt wczesne, jak i zbyt późne rozszerzenie diety,
• stosowanie antybiotyków, które zmienia skład mikroflory jelitowej.

Jakie są rodzaje alergii pokarmowych?

Alergie pokarmowe klasyfikujemy na kilka sposobów, biorąc pod uwagę mechanizmy działania układu odpornościowego oraz czas wystąpienia symptomów. W zasadzie, wyróżniamy alergie:

• IgE-zależne,
• nie-IgE-zależne,
• o charakterze mieszanym.

Najbardziej rozpowszechnione są alergie IgE-zależne, w których przeciwciała IgE inicjują kaskadę reakcji alergicznej. Charakterystyczną cechą tego typu alergii jest szybki początek objawów – zwykle w ciągu kilku minut, maksymalnie do dwóch godzin po spożyciu winnego alergenu. Do objawów tych zaliczamy:

• pokrzywkę,
• uporczywe swędzenie,
• obrzęk naczynioruchowy,
• nieprzyjemne nudności,
• wymioty,
• uciążliwą biegunkę,
• kaszel,
• świszczący oddech.

W skrajnych przypadkach sytuacja może eskalować nawet do wstrząsu anafilaktycznego, stanowiącego bezpośrednie zagrożenie życia. Alergie nie-IgE-zależne, w przeciwieństwie do poprzednich, nie angażują przeciwciał IgE. Z tego powodu symptomy pojawiają się z opóźnieniem, nawet po wielu godzinach, a czasami dniach od spożycia problematycznego składnika pokarmowego. Mogą manifestować się jako dolegliwości żołądkowo-jelitowe, takie jak:

• uciążliwa kolka,
• refluks żołądkowo-przełykowy,
• zaparcia,
• biegunka.

Dodatkowo, często obserwuje się zmiany skórne, na przykład atopowe zapalenie skóry (AZS). Do tej kategorii schorzeń zalicza się także zespół enteropatii indukowanej białkami pokarmowymi (FPIES) oraz alergiczne zapalenie jelit. Ze względu na opóźnione reakcje, postawienie diagnozy w przypadku tych alergii bywa wyjątkowo trudne. Alergie mieszane, jak sama nazwa wskazuje, łączą cechy reakcji IgE-zależnych i nie-IgE-zależnych, co oznacza występowanie zarówno objawów natychmiastowych, jak i opóźnionych. Przykładem takiego schorzenia jest wspomniane wcześniej atopowe zapalenie skóry (AZS), w którego rozwoju biorą udział oba typy reakcji immunologicznych. To z kolei dodatkowo komplikuje proces diagnostyczny. Ponadto, alergie pokarmowe można podzielić na:

• wczesne, gdzie objawy pojawiają się błyskawicznie po spożyciu,
• późne, w których reakcja organizmu następuje dopiero po kilku godzinach lub dniach.

Ten podział, uwzględniający czas wystąpienia symptomów, stanowi kolejne kryterium pomocne w procesie diagnozowania alergii pokarmowych.

Jakie pokarmy mogą powodować alergie?

Alergeny kryją się w wielu produktach, które spożywamy na co dzień, ale niektóre z nich, jak mleko krowie czy jaja kurze, wywołują reakcje alergiczne znacznie częściej od innych. Do czołówki niechcianych składników należą również orzechy, a szczególnie:

• orzechy ziemne,
• orzechy włoskie,
• orzechy laskowe.

Osoby wrażliwe powinny zachować ostrożność, spożywając ryby i owoce morza, takie jak:

• krewetki,
• kraby,
• homary.

Co więcej, soja i pszenica także znajdują się na liście potencjalnych sprawców. Warto pamiętać o glutenie, obecnym w:

• pszenicy,
• życie,
• jęczmieniu,
• owsie,

który także może okazać się alergenem. Chociaż celer, gorczyca, sezam i łubin nie są tak popularnymi alergenami, to ich wpływ na zdrowie osób uczulonych jest równie znaczący. Należy mieć świadomość istnienia reakcji krzyżowych, gdzie białka w jednym produkcie przypominają te w innym. Przykładowo, alergia na pyłki brzozy może skutkować reakcją alergiczną po zjedzeniu jabłek. Dlatego warto poszerzać wiedzę o potencjalnych zagrożeniach i reakcjach organizmu.

Jakie są objawy alergii pokarmowej?

Alergia pokarmowa potrafi manifestować się na wiele sposobów, dotykając różnych obszarów naszego organizmu. Reakcje alergiczne dzielimy ze względu na czas wystąpienia na wczesne i późne. Te pierwsze dają o sobie znać bardzo szybko, zazwyczaj w ciągu kilku minut do dwóch godzin po spożyciu problematycznego produktu. Z kolei objawy późne mogą ujawnić się nawet po kilku dniach od kontaktu z alergenem.

Jakie są najczęstsze symptomy alergii pokarmowej?

• zmiany skórne, takie jak swędzące bąble, czyli pokrzywka,
• świąd skóry,
• obrzęk naczynioruchowy, który może obejmować wargi, język, a nawet gardło,
• różnego rodzaju wysypki,
• zaostrzenie atopowego zapalenia skóry (AZS),
• nudności,
• wymioty,
• biegunki,
• bóle brzucha, często o charakterze kolkowym,
• refluks żołądkowo-przełykowy,
• zespół alergii jamy ustnej, objawiający się swędzeniem i mrowieniem w ustach po spożyciu alergenu,
• kaszel,
• świszczący oddech,
• duszność,
• katar (czyli nieżyt nosa),
• zapalenie oskrzeli,
• ataki astmy,
• obrzęk gardła utrudniający połykanie,
• zawroty głowy,
• omdlenia,
• nagły spadek ciśnienia krwi.

W skrajnie poważnych przypadkach może dojść do wstrząsu anafilaktycznego – gwałtownej reakcji alergicznej, która stanowi bezpośrednie zagrożenie dla życia. U niemowląt alergia może objawiać się nadmierną płaczliwością i trudnościami w karmieniu. Starsze dzieci mogą tracić apetyt, co prowadzi do niedostatecznego przyrostu masy ciała. Nierozpoznana i nieleczona alergia pokarmowa niesie za sobą ryzyko niedokrwistości, zaburzeń wzrostu i rozwoju, a nawet problemów z zachowaniem.

Jakie testy alergiczne można wykonać?

Testy alergiczne odgrywają zasadniczą rolę w rozpoznawaniu alergii pokarmowych, umożliwiając identyfikację konkretnych alergenów odpowiedzialnych za wywoływanie niepożądanych reakcji organizmu. Dostępnych jest kilka rodzajów badań, a wybór odpowiedniego zależy od rodzaju podejrzewanej alergii i objawów pacjenta. Do najczęściej wykorzystywanych należą testy skórne, cenione za szybkość i prostotę wykonania.

• Test punktowy (prick test) polega na naniesieniu kropli alergenu na skórę i delikatnym jej nakłuciu. Pojawienie się w tym miejscu bąbla i zaczerwienienia z dużym prawdopodobieństwem wskazuje na alergię na dany alergen,
• w sytuacji, gdy test punktowy nie daje jednoznacznych wyników, a podejrzenie alergii jest silne, lekarz może zlecić test śródskórny, w którym niewielka ilość alergenu wstrzykiwana jest pod skórę,
• alternatywą są testy z krwi, polegające na oznaczeniu stężenia przeciwciał IgE specyficznych dla konkretnych alergenów. Badanie to pozwala określić, na jakie substancje pacjent reaguje alergicznie – na przykład wysoki poziom IgE skierowany przeciwko orzechom ziemnym świadczy o alergii na te orzechy,
• za „złoty standard” w diagnostyce alergii pokarmowych uważa się próbę prowokacji pokarmowej. Metoda ta wiąże się z podawaniem pacjentowi alergenu w kontrolowanych warunkach i stopniowo zwiększanych dawkach, pod ścisłym nadzorem lekarza, który monitoruje reakcję organizmu,
• inną metodą, znajdującą zastosowanie zarówno w diagnostyce, jak i leczeniu alergii, jest dieta eliminacyjna. Polega ona na czasowym wykluczeniu z jadłospisu potencjalnych alergenów, a następnie ponownym ich wprowadzaniu, z jednoczesną obserwacją reakcji organizmu,
• w diagnostyce alergii kontaktowych, ale również w identyfikacji alergii pokarmowych powodujących zmiany skórne (np. atopowe zapalenie skóry – AZS), wykorzystuje się testy płatkowe (naskórkowe). Na skórę pleców przykleja się plastry zawierające alergeny, a reakcję skórną ocenia się po upływie 48-72 godzin.

Jak wykryć alergeny w diecie?

Odkrywanie, które składniki diety wywołują alergię, to zadanie wymagające czujności i systematyczności. Kluczowe jest skrupulatne analizowanie etykiet produktów spożywczych. Prawo zobowiązuje producentów do wyraźnego informowania o obecności powszechnych alergenów, w tym mleka, jaj, orzechów, ryb, soi i glutenu. Nie ignoruj komunikatów typu „może zawierać śladowe ilości…”. To niezwykle ważne wskazówki!

Jak jeszcze można skutecznie namierzyć alergeny? Oto kilka pomocnych strategii:

• dziennik żywieniowy: zapisuj szczegółowo wszystkie spożywane posiłki i obserwuj swoje samopoczucie po ich spożyciu. To pozwoli Ci powiązać konkretne produkty z pojawiającymi się objawami alergicznymi,
• dieta eliminacyjna: wyłącz z jadłospisu podejrzane produkty na określony czas, a następnie stopniowo wprowadzaj je z powrotem, jednocześnie monitorując reakcję organizmu. Pamiętaj jednak, że taką dietę najlepiej prowadzić pod nadzorem lekarza lub doświadczonego dietetyka,
• gotowanie w domu: przygotowując posiłki samodzielnie, masz pełną kontrolę nad ich składem. Zmniejszasz w ten sposób ryzyko przypadkowego spożycia ukrytych alergenów,
• uważność poza domem: ograniczaj spożywanie posiłków w restauracjach lub lokalach gastronomicznych, gdzie uzyskanie wyczerpujących informacji o składzie dań jest często utrudnione,
• wsparcie specjalisty: dietetyk lub alergolog może opracować dla Ciebie spersonalizowany plan żywieniowy, który wykluczy alergeny i zagwarantuje odpowiednią podaż składników odżywczych. Ponadto, specjalista pomoże Ci dopasować dietę do Twoich indywidualnych potrzeb i stanu zdrowia.

W jaki sposób unikać alergenów w codziennym życiu?

Wprowadzenie strategii unikania alergenów do codzienności wymaga świadomego podejścia i solidnego planu działania. Istotnym elementem jest uważna lektura etykiet – wypatrujmy informacji o potencjalnych alergenach w składzie żywności. Wybierajmy produkty, na których wyraźnie zaznaczono brak alergenów. Przygotowywanie posiłków w domu pozwala nam sprawować pełną kontrolę nad tym, co spożywamy. Sami dobieramy składniki, minimalizując ryzyko przypadkowego kontaktu z uczulającym nas alergenem. Odwiedzając restauracje, zawsze informujmy personel o naszych alergiach pokarmowych, aby uniknąć niepożądanych reakcji. Planując wyjazd, zadbajmy o przygotowanie bezpiecznych i sprawdzonych posiłków. Poinformujmy również rodzinę, znajomych i współpracowników o naszej alergii, edukując ich, jak unikać alergenów w naszym otoczeniu. Warto pamiętać, że kosmetyki i inne produkty codziennego użytku również mogą być źródłem alergenów – unikajmy tych, które zawierają oleje z orzechów lub inne budzące wątpliwości składniki. Dbajmy o wysoki poziom higieny w kuchni, używając oddzielnych desek i naczyń, aby zapobiec zanieczyszczeniu krzyżowemu. Rodzice powinni koniecznie informować personel placówek opiekuńczych i edukacyjnych o alergiach dziecka. Wreszcie, w przypadku ryzyka wystąpienia wstrząsu anafilaktycznego, bezwzględnie miejmy zawsze przy sobie ampułkostrzykawkę z adrenaliną. Bezpieczeństwo jest priorytetem.

Jak leczyć alergię pokarmową?

Nadrzędnym celem terapii alergii pokarmowej jest podniesienie jakości życia pacjenta. Dążymy do zminimalizowania uciążliwych symptomów i, przede wszystkim, niedopuszczenia do wystąpienia gwałtownych reakcji uczuleniowych. Fundamentalnym elementem leczenia jest dieta eliminacyjna – wykluczenie z menu produktów zawierających szkodliwe alergeny. Ważne, by modyfikacje w jadłospisie odbywały się pod nadzorem specjalisty: lekarza lub doświadczonego dietetyka. Pomocne mogą okazać się również leki przeciwhistaminowe, które łagodzą objawy takie jak:

• swędzenie,
• wysypka,
• opuchlizna,

jednak nie powstrzymują samej reakcji alergicznej. W poważniejszych sytuacjach, np. w przypadku astmy lub atopowego zapalenia skóry (AZS), lekarze często sięgają po glikokortykosteroidy, które działają przeciwzapalnie i wspomagają kontrolę nad chorobą. Adrenalina jest lekiem ratunkowym, kluczowym w przypadku wstrząsu anafilaktycznego. Osoby zagrożone jego wystąpieniem powinny zawsze mieć przy sobie ampułkostrzykawkę z tym lekiem – może on uratować im życie. Dodatkowo, immunoterapia alergenowa (odczulanie), to proces stopniowego podawania wzrastających dawek alergenu, mający na celu redukcję wrażliwości organizmu. Jest to skuteczna metoda, choć sprawdzająca się tylko w niektórych typach alergii. Szczególnie istotne jest leczenie alergii pokarmowych u najmłodszych, które wymaga szczególnej troski i ścisłej współpracy ze specjalistami różnych dziedzin medycyny. Przykładowo, alergia u dziecka na białka mleka krowiego wiąże się z koniecznością stosowania specjalistycznych preparatów zastępczych.

Co to jest dieta eliminacyjna?

Dieta eliminacyjna to strategia żywieniowa, w której z jadłospisu usuwa się jeden lub więcej produktów. Stosuje się ją, gdy istnieje podejrzenie, że wywołują one reakcje alergiczne lub nietolerancje pokarmowe. Celem takiego postępowania jest zredukowanie uciążliwych symptomów i zidentyfikowanie konkretnych alergenów odpowiedzialnych za dolegliwości.

Warto, by tego typu dieta była prowadzona pod nadzorem lekarza lub dietetyka. Pozwoli to zminimalizować ryzyko niedoborów istotnych składników odżywczych. Dobrym pomysłem jest również wykonanie testów alergicznych przed jej rozpoczęciem. Pomoże to precyzyjnie określić, jakich alergenów należy unikać.

Jak długo powinna trwać taka dieta? Czas jej trwania zależy od rodzaju alergii lub nietolerancji oraz indywidualnej reakcji organizmu. Zwykle jest to okres od kilku tygodni do paru miesięcy. Podczas jej stosowania kluczowe jest uważne czytanie etykiet produktów spożywczych – trzeba upewnić się, że nie zawierają one niedozwolonych składników. Warto również ograniczyć spożywanie posiłków w miejscach, gdzie trudno zweryfikować skład potraw, na przykład w restauracjach.

Po okresie eliminacji, wcześniej usunięte produkty stopniowo wprowadza się z powrotem do menu, pojedynczo obserwując reakcje organizmu. Ten etap nazywa się próbą prowokacji. Jeśli po spożyciu konkretnego produktu ponownie pojawią się objawy, oznacza to, że dany składnik powoduje alergię lub nietolerancję.

Stosowanie diety eliminacyjnej bywa wymagające, dlatego wsparcie specjalistów i bliskich jest bardzo cenne. Niemniej jednak, dzięki niej można znacząco podnieść komfort codziennego funkcjonowania.

Jak stosować dietę rotacyjną?

Dieta rotacyjna stanowi specyficzny wariant diety eliminacyjnej, bazujący na spożywaniu zróżnicowanych produktów w zaplanowanej kolejności. Taki sposób odżywiania może zminimalizować prawdopodobieństwo wystąpienia alergii lub nietolerancji pokarmowych, okazując się szczególnie pomocnym w przypadkach, gdy występuje nadwrażliwość na wiele substancji lub trudności w identyfikacji konkretnego alergenu.

Jakie są kluczowe zasady, którymi kieruje się dieta rotacyjna?

• klasyfikacja produktów spożywczych: produkty dzielimy na kategorie, uwzględniając na przykład ich przynależność do rodzin botanicznych. w ten sposób wyodrębniamy grupy takie jak owoce, warzywa, zboża i rodzaje mięs,
• ustalenie częstotliwości spożycia: definiujemy, jak często dopuszczalne jest spożywanie produktów z danej kategorii, na przykład raz na cztery dni,
• zasada rotacji pokarmów: polega na spożywaniu różnych produktów z tej samej grupy w określonych odstępach czasowych. przykładowo, po zjedzeniu jabłka, kolejny owoc z tej samej rodziny, taki jak gruszka, może być włączony do diety dopiero po kilku dniach,
• monitorowanie reakcji organizmu: kluczowe jest śledzenie reakcji organizmu po każdym posiłku. to ułatwia wyodrębnienie potencjalnych alergenów.

Dieta rotacyjna może przyczynić się do złagodzenia symptomów alergii pokarmowych, wymaga jednak starannego planowania. Istotne jest prowadzenie dziennika żywieniowego i skrupulatna obserwacja reakcji organizmu. Co więcej, zaleca się wdrażanie jej pod nadzorem lekarza lub dietetyka. Wcześniej warto rozważyć wykonanie testów alergicznych, co pozwoli na identyfikację alergenów lub pokarmów, które należy wyeliminować z diety. Stosowanie się do zasad diety rotacyjnej może być wymagające, dlatego nieocenione jest wsparcie specjalistów oraz bliskich osób.

Jakie są powikłania związane z alergią pokarmową?

Ignorowanie alergii pokarmowych może mieć poważne skutki dla zdrowia. Najbardziej dramatycznym z nich jest wstrząs anafilaktyczny, stan wymagający natychmiastowej interwencji medycznej. Sygnały ostrzegawcze to:

• trudności w oddychaniu,
• puchnięcie gardła,
• gwałtowny spadek ciśnienia krwi,
• utrata przytomności.

Innym powikłaniem jest atopowe zapalenie skóry (AZS), przewlekła dolegliwość skórna często powiązana z alergiami na jedzenie. U dzieci może również wystąpić alergiczne zapalenie przewodu pokarmowego, obejmujące stany zapalne różnych jego odcinków, co objawia się:

• bólami brzucha,
• wymiotami,
• niechęcią do jedzenia.

Choć dieta eliminacyjna jest podstawą leczenia alergii pokarmowych, jej długotrwałe stosowanie niesie ryzyko niedoborów ważnych składników odżywczych, szczególnie u maluchów. Długie wykluczenie pewnych produktów z diety może prowadzić do niedostatku:

• białka,
• witaminy D,
• niezbędnych minerałów,

co negatywnie odbija się na wzroście i rozwoju dziecka. Alergie pokarmowe wpływają także na sferę psychiczną i relacje z innymi. Stres i lęk często towarzyszą osobom z restrykcyjną dietą, wynikając z obawy przed przypadkowym spożyciem alergenu. Trudności z jedzeniem poza domem i lęk przed reakcjami alergicznymi mogą prowadzić do izolacji społecznej, a nawet depresji.

Kiedy należy udać się do lekarza w przypadku alergii pokarmowej?

W przypadku zaobserwowania symptomów mogących wskazywać na alergię pokarmową, nie zwlekaj z wizytą u lekarza – trafna diagnoza i odpowiednie leczenie to podstawa. Szczególny niepokój powinny wzbudzić nagłe symptomy, takie jak:

• trudności z oddychaniem,
• obrzęk ust,
• zawroty głowy,
• uczucie osłabienia.

W przypadku gwałtownego spadku ciśnienia krwi lub wstrząsu anafilaktycznego natychmiast wezwij pomoc! Również częste objawy, takie jak:

• pokrzywka,
• swędzenie,
• wysypka,

powinny skłonić cię do konsultacji medycznej. Nie ignoruj:

• nudności,
• wymiotów,
• biegunki,
• bólu brzucha,

– mogą one być sygnałem alergii. U dzieci, gdy istnieje podejrzenie alergii pokarmowej, kluczowa jest wizyta u pediatry lub alergologa. Specjalista pomoże zidentyfikować źródło problemu i zaproponuje odpowiednią dietę oraz leczenie. Szczególnie warto skonsultować się z alergologiem, gdy trudno precyzyjnie określić alergeny – lekarz może wówczas zlecić testy alergiczne, które pomogą ustalić, jakie pokarmy wywołują niepożądane reakcje. Pamiętaj, aby przed wprowadzeniem diety eliminacyjnej skonsultować się z lekarzem lub dietetykiem, aby upewnić się, że twoja dieta jest dobrze zbilansowana i uniknąć niedoborów składników odżywczych. Jeśli pomimo stosowania leków nie obserwujesz poprawy lub objawy się nasilają, ponownie skontaktuj się z lekarzem, który zweryfikuje plan leczenia i poszuka ewentualnych innych przyczyn dolegliwości. Osoby narażone na ryzyko wstrząsu anafilaktycznego powinny pozostawać pod stałą opieką alergologa. Lekarz może zalecić noszenie przy sobie adrenaliny i przeszkolić, jak jej używać w sytuacjach nagłych – to wiedza na wagę życia!

Jakie są różnice między alergią a nietolerancją pokarmową?

Alergia pokarmowa i nietolerancja pokarmowa to dwa odrębne stany, choć łatwo je pomylić. Kluczową różnicą jest mechanizm ich działania w naszym organizmie. Alergia pokarmowa to reakcja naszego systemu odpornościowego. W tym przypadku, układ immunologiczny omyłkowo identyfikuje nieszkodliwy składnik pożywienia jako zagrożenie. W konsekwencji, zaczyna wytwarzać przeciwciała IgE, co wywołuje gwałtowną reakcję alergiczną. Jej objawy mogą być naprawdę intensywne.

Z kolei nietolerancja pokarmowa nie angażuje układu odpornościowego. Jest ona rezultatem problemów z procesem trawienia lub wchłaniania określonych produktów spożywczych. Często wynika to z niedoboru odpowiednich enzymów trawiennych, jak na przykład laktazy przy nietolerancji laktozy. Nierzadko przyczyną bywa również nadwrażliwość na różnego rodzaju dodatki do żywności.

Symptomy alergii pokarmowej pojawiają się zazwyczaj bardzo szybko, często w ciągu kilku minut, a maksymalnie do dwóch godzin od spożycia alergenu. Mogą się one objawiać jako:

• pokrzywka,
• uporczywy świąd,
• obrzęk,
• nudności,
• wymioty,
• biegunka,
• w skrajnych przypadkach nawet wstrząs anafilaktyczny, który stanowi poważne zagrożenie.

Natomiast objawy nietolerancji pokarmowej rozwijają się stopniowo i manifestują się głównie:

• bólami brzucha,
• nieprzyjemnymi wzdęciami i nadmiernymi gazami.

Często towarzyszą im również:

• bóle głowy,
• uczucie zmęczenia,
• różnorodne zmiany skórne, co podkreśla przewlekły charakter tej dolegliwości.

Leczenie alergii pokarmowej skupia się przede wszystkim na całkowitym unikaniu uczulającego składnika. W niektórych sytuacjach konieczne jest zastosowanie leków przeciwhistaminowych, a w przypadku wystąpienia poważnej reakcji alergicznej może być potrzebna adrenalina. Podstawą jest jednak eliminacja alergenu z diety.

W przypadku nietolerancji pokarmowej, często wystarczające jest ograniczenie spożycia problematycznego produktu. Dodatkowo, można rozważyć uzupełnienie niedoboru brakujących enzymów. Przykładowo, osoby cierpiące na nietolerancję laktozy mogą zażywać laktazę w formie tabletek, aby ułatwić trawienie produktów mlecznych.