Spis treści
Co to znaczy „on premise”?
„On-premise” to określenie stosowane dla infrastruktury IT lub oprogramowania, które funkcjonują lokalnie, w obrębie przedsiębiorstwa. Oznacza to, że firma utrzymuje i kontroluje serwery, bazy danych oraz wszelkie niezbędne elementy infrastruktury bezpośrednio w swojej siedzibie. Stanowi to przeciwieństwo rozwiązań chmurowych, gdzie dane i programy przechowywane są zdalnie. Zatem, on-premise oznacza fizyczną obecność zasobów IT w firmie, a co za tym idzie, również pełną odpowiedzialność za ich zarządzanie i utrzymanie.
Jakie są główne różnice między on-premise a chmurą publiczną?
Podstawowa różnica między własnym centrum danych a chmurą publiczną sprowadza się do:
- lokalizacji,
- administracji,
- kosztów infrastruktury IT.
Inaczej mówiąc, decydując się na rozwiązanie on-premise, firma bierze na siebie odpowiedzialność za posiadanie i utrzymanie całej infrastruktury serwerowej i sieciowej. Chmura publiczna natomiast opiera się na zasobach zarządzanych przez zewnętrznego usługodawcę. Własna infrastruktura to pełna kontrola nad danymi i aplikacjami, co dla wielu firm jest kluczowe. Jednak taka autonomia wiąże się ze znacznymi wydatkami początkowymi, związanymi z nabyciem niezbędnego sprzętu. Nie można zapomnieć również o bieżących opłatach eksploatacyjnych, takich jak zużycie energii elektrycznej. Z kolei korzystając z chmury publicznej, oddajemy część kontroli w ręce dostawcy. Zyskujemy jednak elastyczność i możliwość rozłożenia kosztów w czasie, płacąc jedynie za faktycznie wykorzystane zasoby w ramach subskrypcji. Dzięki temu zdecydowanie łatwiej jest planować i kontrolować wydatki na IT.
Jakie są różnice między modelem on-premise a modelem SaaS?
Podstawowa różnica między rozwiązaniem on-premise a modelem SaaS dotyczy przede wszystkim tego, gdzie fizycznie znajduje się oprogramowanie i kto ponosi odpowiedzialność za jego sprawne działanie. W przypadku on-premise, aplikacja jest instalowana bezpośrednio w siedzibie klienta, który staje się jednocześnie administratorem całości. Zyskujesz pełną kontrolę nad swoimi danymi i każdym aspektem systemu. Wiąże się to jednak z koniecznością samodzielnego dbania o aktualizacje, cyberbezpieczeństwo i utrzymanie całej infrastruktury informatycznej.
SaaS natomiast oferuje odmienne podejście. Oprogramowanie jest przechowywane i uruchamiane przez zewnętrznego dostawcę w chmurze, a dostęp do niego odbywa się przez internet w ramach płatnej subskrypcji. Użytkownicy korzystają z niego zdalnie, a to dostawca zapewnia regularne aktualizacje, konserwację oraz zabezpieczenia. Wybierając SaaS, przedsiębiorstwa oszczędzają na kosztach związanych z zakupem i utrzymaniem własnej infrastruktury. Należy jednak pamiętać, że wiąże się to z oddaniem części kontroli nad oprogramowaniem i przechowywanymi danymi podmiotowi zewnętrznemu.
Dodatkowo, wdrożenie on-premise generuje z reguły wysokie koszty początkowe, obejmujące zakup sprzętu, licencji oraz zatrudnienie lub przeszkolenie specjalistów IT. W modelu SaaS koszty rozkładają się w czasie, przyjmując formę regularnych opłat abonamentowych. Ostateczny wybór zależy więc od indywidualnych potrzeb i możliwości finansowych każdego biznesu.
Dlaczego firmy wybierają rozwiązania on-premise?
Firmy decydują się na rozwiązania on-premise z kilku istotnych powodów. Najważniejszym z nich jest pragnienie pełnej kontroli nad danymi oraz infrastrukturą IT, co ma kluczowe znaczenie, zwłaszcza gdy w grę wchodzi przetwarzanie poufnych danych lub konieczność przestrzegania rygorystycznych przepisów, takich jak RODO. Model on-premise zapewnia im podwyższony poziom bezpieczeństwa oraz pewność zgodności z obowiązującym prawem. Co więcej, przedsiębiorstwa często wyrażają potrzebę dostosowania oprogramowania do specyfiki swojej działalności, co w środowisku chmurowym bywa znacznie bardziej skomplikowane. Kolejnym argumentem jest możliwość wyboru konkretnej lokalizacji przetwarzania danych – decydując się na on-premise, firma samodzielnie określa miejsce ich przechowywania, czego dostawcy chmurowi nie zawsze są w stanie zagwarantować.
Jakie korzyści daje model on-premise dla organizacji?
Lokalne wdrożenie modelu, czyli rozwiązanie on-premise, oferuje przedsiębiorstwom szereg istotnych korzyści. Przede wszystkim, zapewnia ono całkowitą kontrolę nad danymi oraz infrastrukturą informatyczną. Aspekt ten okazuje się niezmiernie ważny, szczególnie w przypadku firm przetwarzających wrażliwe informacje lub tych, które muszą rygorystycznie przestrzegać regulacji prawnych, takich jak RODO. Dodatkowo, rozwiązania on-premise cechuje elastyczność w dostosowaniu. Umożliwiają one precyzyjne dopasowanie oprogramowania do specyficznych wymagań danego przedsiębiorstwa, co często stanowi wyzwanie w środowisku chmurowym. Integracja z funkcjonującymi już systemami staje się prostsza, oferując swobodę w modyfikowaniu i rozbudowywaniu oprogramowania. Nie można też pominąć kwestii bezpieczeństwa danych, za które firma ponosi bezpośrednią odpowiedzialność. Poprzez wdrażanie własnych procedur i technologii zabezpieczających, posiada ona pełną kontrolę nad dostępem do serwerów i przechowywanych informacji. W perspektywie długoterminowej, model on-premise może okazać się bardziej ekonomiczny, zwłaszcza dla firm o rozbudowanych i stabilnych potrzebach IT. Początkowa inwestycja w infrastrukturę z czasem się amortyzuje, a koszty operacyjne stają się łatwiejsze do przewidzenia w porównaniu z usługami chmurowymi. Eliminuje to niepewność związaną z potencjalnymi podwyżkami cen za korzystanie z chmury.
Jakie są zalety posiadania lokalnych serwerów w rozwiązaniach on-premise?
Posiadanie własnych serwerów lokalnych oferuje przedsiębiorstwom szereg nieocenionych korzyści, wśród których wyróżniają się:
- błyskawiczny dostęp do danych,
- pełna niezależność,
- precyzyjna kontrola,
- wysoki poziom bezpieczeństwa.
Szybki dostęp do informacji ma kluczowe znaczenie, przyczyniając się do minimalizacji opóźnień i znaczącego podniesienia efektywności pracy. Uniezależnienie się od zewnętrznych dostawców to przede wszystkim redukcja potencjalnego ryzyka związanego z przerwami w dostępie do internetu czy nagłymi wahaniami cen. Pełna kontrola nad infrastrukturą serwerową umożliwia precyzyjne dostosowanie jej parametrów do specyficznych potrzeb firmy, co w efekcie prowadzi do optymalizacji działania wykorzystywanych aplikacji. Co więcej, daje możliwość implementacji kompleksowych strategii ochrony danych, szczególnie istotnych przy przetwarzaniu wrażliwych informacji, takich jak dane finansowe. Lokalne serwery znacząco upraszczają proces zarządzania danymi oraz zapewniają zgodność z obowiązującymi regulacjami prawnymi. Dzięki nim firma ma pełną kontrolę nad miejscem przechowywania danych, co w znacznym stopniu ułatwia spełnienie surowych wymogów prawnych, na przykład tych wynikających z RODO.
Jakie są zabezpieczenia i kontrola danych w systemach on-premise?
Systemy działające lokalnie, w siedzibie firmy (on-premise), zapewniają zaawansowane narzędzia do ochrony w cyberprzestrzeni i dają pełną kontrolę nad danymi. Dzięki nim przedsiębiorstwa zyskują możliwość wdrażania własnych, skrojonych na miarę polityk bezpieczeństwa, idealnie dopasowanych do ich indywidualnych potrzeb. Przykładowo, zaawansowane metody szyfrowania chronią wrażliwe informacje przed niepowołanym dostępem, zarówno podczas przechowywania, jak i przesyłania. Dodatkowo, firmy mogą precyzyjnie określać, kto i do jakich danych ma dostęp, definiując szczegółowe uprawnienia dla poszczególnych użytkowników lub grup. Monitoring aktywności użytkowników rejestruje natomiast wszystkie operacje, co znacząco przyspiesza wykrywanie potencjalnych zagrożeń i umożliwia natychmiastową reakcję. Lokalizacja danych w firmie ułatwia również spełnienie wymogów prawnych, takich jak RODO, dając większą kontrolę nad procesami przetwarzania. Nie można zapominać o fizycznych zabezpieczeniach serwerowni, które stanowią dodatkową linię obrony, obejmującą kontrolę dostępu i systemy alarmowe.
Zapory ogniowe (firewalle) skutecznie chronią sieć i serwery przed atakami z zewnątrz, a systemy IDS/IPS (wykrywania i zapobiegania włamaniom) odgrywają istotną rolę w identyfikacji i neutralizacji zagrożeń. Regularne aktualizacje oprogramowania antywirusowego minimalizują ryzyko infekcji złośliwym oprogramowaniem. Niemniej jednak, kluczem do sukcesu jest kompleksowe podejście do kwestii bezpieczeństwa.
Jak wdraża się oprogramowanie on-premise?
Wdrożenie oprogramowania w modelu on-premise to złożony proces, który wymaga starannego przygotowania. Na początku niezbędna jest dogłębna analiza potrzeb firmy oraz możliwości jej zaplecza IT. Kolejnym krokiem jest zakup licencji, a następnie instalacja oprogramowania bezpośrednio na firmowych serwerach. Po instalacji następuje konfiguracja systemu, czyli jego dopasowanie do specyfiki procesów biznesowych i indywidualnych wymagań organizacji. Równie istotna jest sprawna migracja danych ze starszych systemów, co gwarantuje nieprzerwaną działalność przedsiębiorstwa. Nie wolno zapomnieć o przeszkoleniu pracowników, którzy muszą nabyć umiejętności obsługi nowego oprogramowania. Całość tego przedsięwzięcia, choć czasochłonna i wymagająca pełnego zaangażowania zespołu IT, zapewnia firmie pełną kontrolę zarówno nad samym oprogramowaniem, jak i przechowywanymi w nim danymi. Fundamentalne znaczenie ma również analiza przedwdrożeniowa, pozwalająca ocenić gotowość infrastruktury IT i realistycznie oszacować całkowite koszty wdrożenia.
Jak wygląda proces wdrożenia systemu on-premise?
Wdrożenie systemu stacjonarnego (on-premise) to proces, który składa się z kilku kluczowych etapów, mających na celu jego sprawne i efektywne uruchomienie. Poniżej przedstawiamy te etapy:
- dogłębna analiza przedwdrożeniowa – kluczowa przed właściwą instalacją,
- instalacja oprogramowania,
- konfiguracja – precyzyjne dostrojenie systemu do specyficznych wymagań i procesów biznesowych organizacji,
- migracja danych – przeniesienie danych ze starszych systemów, co minimalizuje zakłócenia i zapewnia ciągłość operacyjną,
- kompleksowe testy funkcjonalne – upewnienie się, że system działa bez zarzutu i spełnia oczekiwania,
- szkolenia dla użytkowników – przygotowanie do efektywnego wykorzystania wszystkich możliwości systemu,
- integracja z pozostałymi systemami – zapewnienie spójności danych i płynny przepływ informacji,
- ciągły monitoring, regularne aktualizacje i konserwacja – gwarancja stabilnego działania, bezpieczeństwa i optymalnej wydajności.
Jakie typy danych są przechowywane w infrastrukturze on-premise?
W infrastrukturze lokalnej firmy gromadzą się unikalne dane, stanowiące jej specyficzne zasoby. Obejmują one:
- kluczowe informacje finansowe, takie jak szczegółowe sprawozdania, bilanse oraz zapisy wszelkich transakcji,
- dane osobowe klientów, w tym adresy, kontakty telefoniczne i mailowe, historia ich zakupów oraz indywidualne preferencje,
- dane produkcyjne, od specyfikacji konkretnych produktów i planów produkcyjnych po dane z kontroli jakości, które zapewniają wysokie standardy,
- informacje z działu HR, czyli dane personalne pracowników, ich wynagrodzeń oraz regularnych ocen efektywności,
- wrażliwe dane strategiczne, takie jak tajemnice handlowe, patenty, a także szczegółowe strategie biznesowe przedsiębiorstwa.
Jak zapewnia się backup i disaster recovery w infrastrukturze on-premise?
W środowiskach on-premise, czyli infrastrukturach działających lokalnie, nieprzerwane działanie systemów zależy w dużej mierze od skutecznego backupu i przemyślanego planu disaster recovery. Regularne tworzenie kopii zapasowych danych i konfiguracji systemów w bezpiecznej, odizolowanej lokalizacji – fizycznej lub wirtualnej – to właśnie backup, fundament bezpieczeństwa danych. Z kolei disaster recovery stanowi szczegółowy plan, obejmujący procedury awaryjne, proces odzyskiwania danych i regularne testy, które identyfikują potencjalne słabości. Kluczowe jest, aby ten plan jasno określał, jak szybko i skutecznie można przywrócić krytyczne systemy do pełnej sprawności. Redundancja sprzętu i oprogramowania, czyli ich dublowanie, zapewnia wysoką dostępność (HA). Jakie konkretnie metody i narzędzia stosuje się w infrastrukturze on-premise, aby zagwarantować efektywny backup i szybkie disaster recovery? Do najpopularniejszych rozwiązań należą:
- pełne kopie zapasowe – kompleksowe archiwizowanie wszystkich danych,
- kopie przyrostowe, skupiające się na zapisywaniu jedynie tych zmian, które zaszły od ostatniego pełnego backupu,
- kopie różnicowe, obejmujące zmiany od ostatniej pełnej archiwizacji,
- replikacja danych, czyli ich ciągłe kopiowanie w czasie niemal rzeczywistym do odległej lokalizacji, stanowi dodatkowe zabezpieczenie,
- wirtualizacja umożliwia sprawne odzyskiwanie systemów poprzez szybkie uruchomienie wirtualnych maszyn na rezerwowym sprzęcie.
Niezwykle istotna jest również polityka retencji danych, określająca, jak długo należy przechowywać kopie zapasowe – na przykład wymagane przez przepisy 7 lat dla danych finansowych.
Jakie są koszty długoterminowe korzystania z rozwiązania on-premise?

Utrzymanie infrastruktury on-premise w dłuższej perspektywie to zagadnienie, które charakteryzuje się znaczną złożonością i wymaga uwzględnienia wielu różnorodnych aspektów. Zatem, na co konkretnie należy zwrócić uwagę? Przede wszystkim, fundamentalne znaczenie ma sama infrastruktura IT, w tym:
- serwery,
- systemy pamięci masowej,
- sieć,
- zasilanie,
- chłodzenie.
Koszt zakupu to dopiero początek. Należy pamiętać o regularnych wydatkach związanych z konserwacją, naprawami i wymianą komponentów w miarę upływu czasu. Kolejny ważny element to licencje na oprogramowanie – systemy operacyjne serwerów, bazy danych, narzędzia do wirtualizacji i aplikacje biznesowe. Często wiążą się one z rocznymi opłatami lub subskrypcjami, a koszty generują też aktualizacje. Nie można zapomnieć o wsparciu technicznym, które obejmuje zarówno pracę wewnętrznego zespołu IT, jak i koszty związane z zewnętrznymi firmami serwisowymi. To przekłada się na wynagrodzenia, szkolenia i opłaty za umowy serwisowe.
Kwestie bezpieczeństwa danych są również niezwykle istotne. Inwestycje w fizyczne zabezpieczenia serwerowni, takie jak systemy kontroli dostępu i alarmowe, są nieodzowne. Równie ważne jest cyberbezpieczeństwo, co oznacza konieczność wdrożenia firewalli i programów antywirusowych, a także przeprowadzanie regularnych audytów i testów penetracyjnych. Zużycie energii elektrycznej, niezbędnej do zasilania serwerów, chłodzenia i oświetlenia, to kolejna znacząca pozycja w budżecie. Warto rozważyć implementację energooszczędnych rozwiązań. Przestoje systemów, spowodowane awariami sprzętu lub oprogramowania, to kolejne źródło potencjalnych strat. Generują one koszty związane z naprawą, odzyskiwaniem danych oraz utraconym czasem pracy. Niemniej jednak, mimo tych wszystkich kosztów, rozwiązanie on-premise może okazać się opłacalne, szczególnie gdy priorytetem jest pełna kontrola nad danymi oraz utrzymanie wysokiego poziomu bezpieczeństwa.
Jakie są wady i zalety systemów ERP on-premise?

Systemy ERP instalowane lokalnie w firmie (on-premise) mają zarówno silne, jak i słabe strony, które warto gruntownie przeanalizować przed podjęciem decyzji o ich wdrożeniu. Do zalet tego rozwiązania należy przede wszystkim pełna kontrola nad danymi. Firma zyskuje bezpośredni wgląd i nadzór nad swoimi zasobami informacyjnymi oraz infrastrukturą techniczną, co jest kluczowe z punktu widzenia bezpieczeństwa i zgodności z obowiązującymi regulacjami prawnymi. To organizacja decyduje o sposobie zarządzania danymi, metodach ich ochrony i uprawnieniach dostępu. Co więcej, ERP on-premise oferuje szerokie możliwości dostosowania do unikalnych potrzeb przedsiębiorstwa. System można skonfigurować tak, aby idealnie odpowiadał specyfice działalności i bezproblemowo zintegrować go z już istniejącymi rozwiązaniami i procesami biznesowymi. Dodatkowo, kontrola nad całą infrastrukturą pozwala na wdrożenie zaawansowanych mechanizmów zabezpieczeń, minimalizując ryzyko wycieku danych i gwarantując ich integralność. Z drugiej strony, istnieją wady, które należy uwzględnić. Początkowe koszty wdrożenia systemu ERP on-premise są zazwyczaj wysokie. Inwestycja obejmuje:
- zakup sprzętu,
- zakup oprogramowania,
- zakup licencji,
- budowę lub modernizację całej infrastruktury IT.
Ponadto, firma musi samodzielnie dbać o utrzymanie serwerów, sieci i systemów operacyjnych, co wiąże się z dodatkowymi wydatkami. Konieczne jest albo zatrudnienie specjalistów IT, albo skorzystanie z usług zewnętrznego wsparcia. Również aktualizacje systemu leżą po stronie przedsiębiorstwa. Samo wdrożenie jest procesem złożonym i czasochłonnym, wymagającym starannego planowania, konfiguracji oraz migracji danych. Nie można zapomnieć o kosztach związanych z regularnymi aktualizacjami i konserwacją systemu, które generują stałe wydatki w całym okresie jego użytkowania. Decydując się na system ERP on-premise, niezbędne jest dokładne przeanalizowanie potrzeb firmy oraz uwzględnienie wszystkich kosztów związanych z jego utrzymaniem i rozwojem w długoterminowej perspektywie.
Jakie znaczenie ma lokalizacja serwerów w kontekście on-premise?

Lokalizacja serwerów w infrastrukturze on-premise to strategiczna decyzja, która bezpośrednio rzutuje na bezpieczeństwo danych Twojej firmy, a także determinuje zgodność z regulacjami prawnymi, takimi jak RODO. Ponadto, wpływa ona na sprawność działania systemów. Przedsiębiorstwa mają możliwość wyboru miejsca fizycznego przechowywania serwerów – mogą to realizować we własnej serwerowni, skorzystać z usług wynajętego data center lub zdecydować się na inną, dedykowaną lokalizację. Niezależnie od obranej opcji, organizacja zachowuje pełną kontrolę nad swoimi zasobami sprzętowymi i ich zabezpieczeniami.
Umieszczenie serwerów w siedzibie firmy często podnosi poziom bezpieczeństwa, minimalizując potencjalne ryzyko dostępu z zewnątrz i umożliwiając stały, bezpośredni nadzór nad urządzeniami. Lokalizacja serwerów ma również wpływ na opóźnienia w dostępie do danych – im bliżej geograficznie znajdują się serwery, tym szybszy jest dostęp, co ma kluczowe znaczenie dla aplikacji wymagających natychmiastowej reakcji. Co więcej, przy wyborze lokalizacji należy uwzględnić obowiązujące przepisy prawne dotyczące przechowywania i przetwarzania danych osobowych. RODO nakłada wymóg zapewnienia odpowiedniego poziomu bezpieczeństwa, a lokalizacja serwerów jest jednym z elementów, który musi ten poziom gwarantować.